ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ
Βιβλιοθήκη του Αποστολικού Μεγάρου
Τετάρτη, 17 Μαρτίου 2021

Κατήχηση με θέμα την προσευχή – 26. Η προσευχή και η Αγία Τριάδα (Β)

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!
Σήμερα ολοκληρώνουμε την κατήχηση αναφορικά με την προσευχή ως σχέση με την Αγία Τριάδα, ιδίως με το Άγιο Πνεύμα.
Η πρώτη δωρεά κάθε χριστιανικής ύπαρξης είναι το Άγιο Πνεύμα. Δεν είναι ένα από τα πολλά δώρα, αλλά είναι το καθαυτό Δώρο.
Το Πνεύμα το Άγιο είναι το δώρο που ο Ιησούς υποσχέθηκε να μας στείλει. Χωρίς το Πνεύμα δεν υπάρχει σχέση με τον Χριστό και με τον Πατέρα, επειδή το Πνεύμα ανοίγει την καρδιά μας στην παρουσία του Θεού και την προσελκύει σε εκείνη τη «δίνη» της αγάπης που είναι η ίδια η καρδιά του Θεού. Εμείς δεν είμαστε μόνο επισκέπτες και προσκυνητές στο ταξίδι μας πάνω σε αυτήν τη γη, είμαστε επίσης επισκέπτες και προσκυνητές στο μυστήριο της Τριάδας.
Είμαστε σαν τον Αβραάμ, ο οποίος μια μέρα, υποδεχόμενος τρεις οδοιπόρους στη σκηνή του, συνάντησε τον Θεό. Αν μπορούμε αληθινά να επικαλεστούμε τον Θεό αποκαλώντας τον «Αββά – Μπαμπά», είναι επειδή κατοικεί μέσα μας το Άγιο Πνεύμα. Αυτό είναι που μας μεταμορφώνει σε βάθος και μας κάνει να βιώνουμε τη συγκινητική χαρά πως ο Θεός μάς αγαπάει ως αληθινά παιδιά. Όλη την πνευματική εργασία μέσα μας και την κίνησή μας προς τον Θεό την κάνει το Άγιο Πνεύμα, αυτό το κατεξοχήν δώρο. Εργάζεται σ’ εμάς, κατευθύνοντας τη χριστιανική μας ζωή προς τον Πατέρα, μαζί με τον Ιησού.
Η Κατήχηση της Καθολικής Εκκλησίας λέει επί του προκειμένου: «Κάθε φορά που αρχίζουμε να προσευχόμαστε στον Ιησού, είναι το Πνεύμα το Άγιο που με την προληπτική του χάρη μας ελκύει στον δρόμο της προσευχής. Εφόσον Αυτό μας μαθαίνει να προσευχόμαστε υπενθυμίζοντάς μας τον Χριστό, πώς να μην προσευχόμαστε και στο ίδιο το Άγιο Πνεύμα; Για αυτό η Εκκλησία μας προσκαλεί να επικαλούμαστε καθημερινά το Άγιο Πνεύμα, ειδικά όταν αρχίζουμε και τελειώνουμε κάθε σπουδαία μας πράξη» (αρ. 2670).
Ιδού ποιο είναι το έργο του Πνεύματος σ’ εμάς. Μας «υπενθυμίζει» τον Ιησού και τον καθιστά παρόντα σ’ εμάς – μπορούμε να πούμε ότι είναι η τριαδική μας μνήμη, είναι η μνήμη του Θεού σ’ εμάς – καθιστά παρόντα τον Ιησού, ώστε Αυτός να μην υποβιβαστεί σε ένα πρόσωπο του παρελθόντος: δηλαδή, το Άγιο Πνεύμα φέρνει στον παρόν τον Ιησού, στη συνείδησή μας.
Αν ο Χριστός ήταν μόνο μακριά στον χρόνο, εμείς θα ήμασταν μόνοι και θα περιπλανιόμασταν στον κόσμο. Ναι, θα θυμόμασταν τον Ιησού, εκεί, πολύ μακριά, αλλά είναι το Πνεύμα που τον φέρνει στο σήμερα, τώρα, αυτή τη στιγμή στην καρδιά μας. Και χάρη στο Άγιο Πνεύμα τα πάντα ζωοποιούνται: στους Χριστιανούς κάθε εποχής και τόπου δίνεται η δυνατότητα να συναντήσουν τον Χριστό. Δίνεται η δυνατότητα να συναντήσουν τον Χριστό όχι μόνο ως ένα ιστορικό πρόσωπο. Όχι! Το Άγιο Πνεύμα προσελκύει τον Χριστό στις καρδιές μας, είναι το Πνεύμα που μας κάνει να συναντήσουμε τον Χριστό. Δεν είναι μακριά, το Πνεύμα είναι μαζί μας: και πάλι ο Ιησούς εκπαιδεύει τους μαθητές του μεταμορφώνοντας τις καρδιές τους, όπως έκανε με τον Πέτρο, με τον Παύλο, με τη Μαρία τη Μαγδαληνή, με όλους τους αποστόλους. Αλλά γιατί είναι παρών ο Ιησούς; Επειδή είναι το Πνεύμα που τον φέρνει σ’ εμάς.
Αυτή είναι η εμπειρία που βίωσαν πολλοί προσευχόμενοι: άνδρες και γυναίκες που το Άγιο Πνεύμα διέπλασε σύμφωνα με το «μέτρο» του Χριστού, στη φιλανθρωπία, στη διακονία, στην προσευχή, στην κατήχηση…
Είναι πραγματική χάρη να μπορούμε να συναντούμε ανθρώπους σαν αυτούς: αντιλαμβανόμαστε ότι σ’ αυτούς πάλλει μια διαφορετική ζωή, το βλέμμα τους κοιτάζει πέρα από τα φαινόμενα. Ας μην σκεφτόμαστε όμως μόνο τους μοναχούς και τους ερημίτες. Αυτοί βρίσκονται και μεταξύ των απλών ανθρώπων, των ανθρώπων που καλλιέργησαν μια μακρά ιστορία διαλόγου με τον Θεό, ενίοτε μέσα από έναν εσωτερικό αγώνα που εξαγνίζει την πίστη. Αυτοί οι ταπεινοί άνθρωποι που έδωσαν μαρτυρία, αναζήτησαν τον Θεό στο Ευαγγέλιο, στη Θεία Ευχαριστία, στο πρόσωπο του αδερφού που βρισκόταν σε δυσκολία, και διαφύλαξαν την παρουσία του σαν μυστική φωτιά.
Το πρώτο καθήκον των Χριστιανών είναι να διατηρηθεί ζωντανή αυτή η φωτιά, την οποία ο Ιησούς έφερε στη γη (βλ. Λκ 12,49).
Και ποια είναι αυτή η φωτιά; Είναι η αγάπη, η Αγάπη του Θεού, το Πνεύμα το Άγιο. Χωρίς τη φωτιά του Πνεύματος, οι προφητείες σβήνουν, η θλίψη επικαλύπτει τη χαρά, η συνήθεια αντικαθιστά την αγάπη, η υπηρεσία μετατρέπεται σε δουλεία. Έρχεται στο νου η εικόνα της ακοίμητης κανδήλας δίπλα από το ιερό αρτοφόριο, όπου φυλάσσεται ο καθαγιασμένος Άρτος. Ακόμη κι όταν η εκκλησία είναι άδεια και πέφτει το βράδυ, ακόμη κι όταν η εκκλησία είναι κλειστή, αυτή η κανδήλα παραμένει αναμμένη, συνεχίζει να καίει: κανείς δεν τη βλέπει, κι όμως καίει ενώπιον του Κυρίου. Έτσι είναι και το Άγιο Πνεύμα στην καρδιά μας, είναι πάντα παρόν σαν αυτή την κανδήλα.
Γράφει ακόμη η Κατήχηση της Καθολικής Εκκλησίας: «Το Άγιο Πνεύμα, του οποίου το χρίσμα εμποδίζει όλη μας την οντότητα, είναι ο εσωτερικός Διδάσκαλος της χριστιανικής προσευχής, είναι ο οικοδόμος της ζωντανής παραδόσεως της προσευχής.
Βέβαια υπάρχουν τόσοι τρόποι προσευχής όσοι είναι και οι προσευχόμενοι, αλλά πάντα το ίδιο Πνεύμα ενεργεί σε όλους και με όλους. Μέσα στη κοινωνία του Αγίου Πνεύματος η χριστιανική προσευχή είναι προσευχή της Eκκλησίας.» (αρ. 2672).
Πολλές φορές συμβαίνει να μην προσευχόμαστε, δεν έχουμε διάθεση να προσευχηθούμε ή συχνά προσευχόμαστε σαν παπαγάλοι, με το στόμα μας, αλλά η καρδιά είναι μακριά. Αυτή είναι η στιγμή να πούμε στο Πνεύμα: «Έλα, έλα Πνεύμα Άγιο, ζεστάνε την καρδιά μου. Έλα και δίδαξέ με να προσεύχομαι, δίδαξέ με να κοιτάζω τον Πατέρα, να κοιτάζω τον Υιό. Δίδαξέ με πώς είναι η οδός της πίστεως. Δίδαξέ με πώς να αγαπώ και προπάντων δίδαξέ με να έχω μια στάση ελπίδας». Ας επικαλούμαστε συνεχώς το Πνεύμα, ώστε να είναι παρόν στη ζωή μας.
Είναι λοιπόν το Άγιο Πνεύμα που γράφει την ιστορία της Εκκλησίας και του κόσμου. Είμαστε ανοιχτές σελίδες, πρόθυμες να δεχτούμε την καλλιγραφία του. Και σε κάθε έναν από εμάς το Άγιο Πνεύμα συνθέτει πρωτότυπα έργα, διότι δεν υπάρχει ποτέ ένας Χριστιανός που είναι εντελώς πανομοιότυπος με έναν άλλο.
Στον απέραντο λειμώνα της αγιοσύνης, ο ένας Θεός, η Τριάδα της Αγάπης, κάνει να ανθίσει η ποικιλία των Χριστιανών που δίνουν μαρτυρία: όλοι ίσοι στην αξιοπρέπεια, αλλά και μοναδικοί στην ομορφιά που το Πνεύμα θέλησε να απελευθερωθεί σε καθέναν από αυτούς, τους οποίους το έλεος του Θεού κατέστησε παιδιά του.
Ας μην ξεχνάμε, το Πνεύμα το Άγιο είναι παρόν, είναι παρόν σ’ εμάς. Ας ακούσουμε το Πνεύμα, ας εκζητήσουμε το Πνεύμα – είναι η δωρεά, το κατεξοχήν δώρο που μας έκανε ο Θεός – και ας του πούμε: «Πνεύμα Άγιο, δεν ξέρω πώς είναι η μορφή σου, αλλά ξέρω ότι εσύ είσαι η δύναμη, ότι εσύ είσαι το φως, ότι εσύ έχεις την ικανότητα να με κάνεις να προχωρήσω και να με διδάξεις πώς να προσεύχομαι. Έλα Πνεύμα Άγιο».
Είναι μια ωραία προσευχή αυτή: «Έλα, Πνεύμα Άγιο».

Μετάφραση: π.Λ