Στους πρόσφυγες και τους εκτοπισμένους βρίσκουμε το πρόσωπο του Ιησού
Στους πρόσφυγες και τους εκτοπισμένους είναι παρών ο Ιησούς, αναγκασμένος, όπως και στην εποχή του Ηρώδη, να φύγει για να σωθεί. Αυτό γράφει ο Πάπας σε ένα tweet, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων. Στα πρόσωπά τους, συνεχίζει ο Φραγκίσκος, καλούμαστε να αναγνωρίσουμε το πρόσωπο του Χριστού που μας ερωτά και τότε, καταλήγει, θα είμαστε εμείς να τον ευχαριστήσουμε επειδή μπορέσαμε να τον αγαπήσουμε και να τον υπηρετήσουμε.
Είναι δραματική η καταγγελία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ότι, σε παγκόσμιο επίπεδο, σήμερα υπάρχουν περίπου 80 εκατομμύρια άνθρωποι που εγκαταλείπουν τα σπίτια και τις χώρες τους – το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού – και πολλοί από αυτούς είναι εσωτερικά εκτοπισμένοι, στους οποίους ο Πάπας Φραγκίσκος αφιέρωσε το μήνυμα για την 106η Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστών και Προσφύγων που η Εκκλησία θα εορτάσει στις 27 Σεπτεμβρίου. Η Chiara Cardoletti είναι η νέος εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας για την Ιταλία, τον Άγιο Μαρίνο και την Αγία Έδρα:
Απ. – Ο Πάπας Φραγκίσκος βλέπει πάντοτε τα πράγματα πολύ καθαρά. Η παγκόσμια ειρήνη μας έχει ξεφύγει εντελώς. Αυτό που είναι πιο ορατό είναι η φυγή των ανθρώπων από τις χώρες τους λόγω της βίας και των πολέμων, ανθρώπων που εγκαταλείπουν τα εδάφη και τα σπίτια τους για να καταφύγουν σε καλύτερα μέρη. Βλέπουμε αυτή την πλευρά, αλλά δεν βλέπουμε το γεγονός ότι υπάρχει μια διεθνής ευθύνη στη διαχείριση αυτών των συγκρούσεων και στην περάτωσή τους, καθώς και στη διαχείριση των συνεπειών αυτών των συγκρούσεων. Δυστυχώς, πολύ συχνά, κάποιοι πιστεύουν ότι οι πρόσφυγες έρχονται από το πουθενά… Δεν έρχονται όμως από το πουθενά, αποτελούν άμεση συνέπεια ενός κόσμου που ολοένα και περισσότερο βρίσκεται σε αναταραχή και που δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να ανακτήσει την ομαλότητα.
Το παράδοξο είναι ότι, τα περασμένα χρόνια, ήταν μικρότερος ο αριθμός προσφύγων που έφευγε σε άλλη χώρα, και μεγαλύτερος ο αριθμός εκείνων που επέστρεφαν στο σπίτι, στη χώρα τους. Σήμερα η κατάσταση έχει αντιστραφεί …
Απ. – Συνολικά, από το 2011 δεν βλέπουμε πλέον πραγματικά προγράμματα επαναπατρισμού και επίλυσης των συγκρούσεων, επομένως βρισκόμαστε σε μια κατάσταση στην οποία πολλοί άνθρωποι πρέπει να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, ενώ πολύ λίγοι καταφέρνουν να επιστρέψουν. Ως συνέπεια, βρισκόμαστε μπροστά σε έναν κόσμο στον οποίο ο πρόσφυγας, ο εκτοπισμένος, είναι ένα πραγματικό πρόβλημα, και η πραγματική πρόκληση για όλους είναι η κατανόηση του πώς να βρούμε λύσεις, να τους δώσουμε ελπίδα και έναν νέο τρόπο να ξαναρχίσουν τη ζωή τους.
Όπως έχει ειπωθεί και επαναληφθεί αρκετές φορές, αλλά και με αφορμή τη σημερινή ημέρα, οι χώρες υποδοχής είναι συχνά γειτονικές χώρες με αυτές από τις οποίες οι άνθρωποι εξέρχονται. Και αυτές οι χώρες υποδοχής βρίσκονται σε σοβαρή κρίση στο εσωτερικό τους, που μπορεί να είναι περιβαλλοντική, πολιτική, οικονομική, και με υψηλά ποσοστά ενεργείας…
Απ. – Είναι ακριβώς έτσι. Το 80% των χωρών υποδοχής είναι αναπτυσσόμενες χώρες, χώρες σε κρίση. Ένα παράδειγμα είναι αυτό που συμβαίνει τώρα στην περιοχή Σαχέλ, στην υποσαχάρια Αφρική, όπου τρεις ή τέσσερις χώρες είναι χώρες ασύλου, αλλά αντιμετωπίζουν επίσης σοβαρές καταστάσεις εσωτερικού εκτοπισμού. Πολλές άλλες χώρες έχουν ανοίξει τις πόρτες τους και έχουν ενσωματώσει, με έναν πολύ δημιουργικό τρόπο, πολλούς απόρους, πολλούς πρόσφυγες. Φυσικά, αυτό δεν φαίνεται καθόλου στα μέσα ενημέρωσης. Είναι σαφώς πολύ πιο ορατό όταν αυτό το φαινόμενο φτάνει στο κατώφλι μας, στις πλούσιες χώρες. Αλλά η πραγματικότητα είναι ότι δεν είναι μόνο η φτώχεια, η κλιματική αλλαγή, τα προβλήματα που σχετίζονται με τις φυσικές καταστροφές, που έχουν πολύ ισχυρό αντίκτυπο στις αναπτυσσόμενες χώρες. Επιπλέον υπάρχει το γεγονός ότι πρέπει να απορροφήσουν όλο και περισσότερους πληθυσμούς προσφύγων, εκτοπισμένων ατόμων που, φυσικά, προκαλούν μια ακόμη πρόκληση στους τοπικούς πληθυσμούς και στη διαχείριση της ίδιας της χώρας. Πρέπει να καταλάβουμε ότι οι πρόσφυγες δεν είναι υπεύθυνοι. Επομένως, εάν θέλουμε να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα με τον καλύτερο τρόπο, και οι πρόσφυγες να μπορούν πραγματικά να έχουν ελπίδα και ένα μέλλον και να μην συνεχίσουν να μετακινούνται από τη μια χώρα στην άλλη αναζητώντας αυτήν την ελπίδα, όλοι ανεξαιρέτως πρέπει να συμβάλουμε σε μια διεθνή συνεργασία που να είναι σοβαρή, καλά διαχειριζόμενη και με σαφές όραμα.
Αυτήν την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, μια δραματική επέτειος που εορτάζεται κάθε χρόνο, ποια είναι η ισχυρότερη ελπίδα της Ύπατης Αρμοστείας και ποια είναι η μεγαλύτερη ανησυχία; Κάθε σύγκρουση φέρνει μαζί της το δικό της δράμα, ωστόσο, πιθανότατα κοιτάζετε ορισμένες περιοχές με μεγαλύτερη προσοχή…
Απ. – Η ελπίδα είναι ότι αυτές οι συγκρούσεις θα τελειώσουν πραγματικά και ότι η διεθνής κοινότητα, με σοβαρότητα, θα βάλει κάποια τάξη σε αυτόν τον κόσμο που επηρεάζεται τόσο πολύ από όλα αυτά τα κρίσιμα ζητήματα. Επομένως, η ελπίδα είναι ότι θα γίνει πραγματικά μια προσπάθεια για την επίλυσή τους, επειδή συνεχίζουν να μεγαλώνουν τα προβλήματα και δεν αντιμετωπίζονται ποτέ. Άλλη ελπίδα είναι ότι οι πρόσφυγες θα αντιμετωπίζονται όλο και περισσότερο ως πόροι, ως κάτι που προσθέτει, που δημιουργεί, που ενώνει και μπορεί να φέρει νέα και θετικά πράγματα στις κοινότητες υποδοχής. Σ’ αυτό δουλεύουμε πολύ και βλέπουμε ότι ακόμη και κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19, οι πρόσφυγες έφεραν την υποστήριξή τους στις τοπικές κοινότητες σε όλο τον κόσμο, εργαζόμενοι ως διερμηνείς, ως γιατροί, κάνοντας ενημερωτικές εκστρατείες. Εν ολίγοις, θέλουμε πραγματικά να μεταφέρουμε το μήνυμα ότι οι πρόσφυγες, οι εσωτερικά εκτοπισμένοι, είναι άνθρωποι όπως όλοι οι άλλοι, με πάρα πολλά θετικά πράγματα που μπορούν να φέρουν στην κοινωνία. Όσον αφορά την προσοχή μας στις διάφορες καταστάσεις, αυτή τη στιγμή μία από αυτές που μας ανησυχεί περισσότερο είναι η δραματική κατάσταση στο Σαχέλ, με τα πολλά προβλήματα που συναντώνται εκεί και με τον αριθμό των εσωτερικά πιεσμένων να αυξάνεται τους τελευταίους τρεις μήνες με έναν πραγματικά δραματικό τρόπο. Είναι μια κατάσταση που εξετάζουμε πολύ προσεκτικά, επειδή αυτές οι χώρες είχαν ήδη πολύ σοβαρά προβλήματα πολύ πριν ξεκινήσουν οι συγκρούσεις, και τώρα γνωρίζουμε ότι περισσότεροι από 5 εκατομμύρια άνθρωποι, τους επόμενους μήνες, θα χρειαστούν επισιτιστική βοήθεια και υποστήριξη. Επομένως, είναι μια κατάσταση που μας ανησυχεί και την αντιμετωπίζουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ως Ηνωμένα Έθνη, αλλά αυτό απαιτεί πραγματικά μια λύση στο επίπεδο των συγκρούσεων καθώς και μια συνεχή ανθρωπιστική βοήθεια.
Η Λιβύη βιώνει κι αυτή μια κατάσταση που είναι υπό την προσοχή των Ηνωμένων Εθνών. Μόλις πριν από μερικές μέρες ήρθαν οι δραματικές ειδήσεις κι άλλων παιδιών, πολύ μικρών, που πνίγηκαν σε ακόμη ένα ναυάγιο στα ανοικτά των Λυβικών ακτών…
Η κατάσταση στη Λιβύη είναι πολύ ανησυχητική και την παρακολουθούμε πολύ προσεκτικά. Η σύγκρουση είναι εξαιρετικά περίπλοκη, και η τύχη εκείνων που στέλνονται πίσω στη Λιβύη είναι να εκτεθούν ξανά σε κακοποίηση, εκμετάλλευση, βασανιστήρια και βία, οπότε σαφώς η επαναπροώθηση στη Λιβύη είναι κάτι που η Ύπατη Αρμοστεία δεν υποστηρίζει. Σε αυτό το σημείο πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή. Ως Οργανισμός, το έχουμε συζητήσει πολλές φορές. Πρέπει πραγματικά να έχουμε αποτελεσματικούς μηχανισμούς για τη διάσωση στη θάλασσα, για την υποδοχή ανθρώπων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προσπαθώντας επίσης να βρούμε τους κατάλληλους μηχανισμούς για μια πιο δίκαιη κατανομή στις χώρες των ανθρώπων αυτών που αναζητούν προστασία και που φτάνουν στην Ευρώπη. Είναι προφανές ότι αυτό είναι ζήτημα συνείδησης, το να σκεφτόμαστε να επαναπροωθήσουμε πολύ ευάλωτα άτομα, παιδιά και γυναίκες, στη Λιβύη, σε μια κατάσταση συγκρούσεων και όπου η κακοποίηση, ο τρόμος, η εκμετάλλευση και τα βασανιστήρια είναι σε καθημερινή διάταξη.
————————-
Πηγή: Vatican News
Mετάφραση: π.Λ
