Από τις αρχές του 4ου αιώνα, χάρη στον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο παρατηρείται στη Ρώμη μια αρχιτεκτονική μεταβολή που αλλάζει την μέχρι τότε παραδοσιακή μορφή της. Ο ίδιος Αυτοκράτορας προβαίνει στην ανέγερση της Βασιλικής του Αγίου Ιωάννου του Λατερανού κτίζοντας παράλληλα Βαπτιστήριο αλλά και την επισκοπική κατοικία.
Ως Καθεδρικός Ναός της Ρώμης, ο Άγιος Ιωάννης στο Λατερανό αποτελεί τη μητέρα όλων των Eκκλησιών της πόλης και του κόσμου (Urbi et Orbi) και γίνεται το σύμβολο πίστεως των χριστιανών των πρώτων αιώνων, οι οποίοι προκειμένου να ακούσουν το Λόγο του Θεού και να τελέσουν τα Ιερά Μυστήρια αισθάνονταν την ανάγκη συγκέντρωσης σε ένα μέρος κοινό αλλά και καθαγιασμένο, εγκαταλείποντας μια για πάντα τις κατακόμβες, τις ιδιωτικές οικίες αλλά και τον φόβο των διωγμών, αφού ο χριστιανισμός πλέον αναγνωριζόταν ως επιτρεπόμενη θρησκεία.
πγπ