ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΝΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΩΝ ΚΑΙ ΜΕΛΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΤΗΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗΣ

Μετά το ετήσιο Μνημόσυνο για την ανάπαυση της ψυχής όλων των Αρχιερέων Ιερέων, Ιερομονάχων, Μοναχών και Μοναζουσών που εργάστηκαν στην τοπική μας Εκκλησία, πραγματοποιήθηκε η ετήσια Συνάντηση των ενοριακών συμβουλίων και των μελών όλων των επιτροπών της Αρχιεπισκοπής στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων στην Ξινάρα της Τήνου (Πάπας Ιωάννης Παύλος Β».

Η Συνάντηση άρχισε με τον ύμνο

1.- Χριστέ, της Εκκλησίας Σου,

ο Θείος είσαι Ιδρυτής

ο Αρχηγός και Λυτρωτής

Χριστέ, της Εκκλησίας Σου.
 

2.- Χριστέ, στην Εκκλησία Σου,

συνάθροισε  σαν αδελφούς

της γης όλους τους χριστιανούς,

Χριστέ, της Εκκλησίας Σου.

Μετά ο Αρχιεπίσκοπος μας π. Νικόλαος που προήδρευε στη Συνάντηση είπε:

Είναι πια παράδοση μέσα στο μήνα Νοέμβριο κάθε χρόνου να συναντιόμαστε Επίσκοπος, ιερείς, μοναχοί και μοναχές, ενοριακά συμβούλια και μέλη των ενοριακών μας επιτροπών με διπλό σκοπό:

Πρώτο να ενημερώνονται όλα τα μέλη αυτών των θεσμών από πρώτο χέρι για τις πρωτοβουλίες αλλά και για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η τοπική μας Εκκλησία και δεύτερο να ανταλλάσσομε γνώμες και να ακούσομε τις σκέψεις των ανθρώπων που έχουν δεχθεί να προσφέρουν μία  υπηρεσία στην τοπική Εκκλησία μέσα και από τους θεσμούς των ενοριακών και εκκλησιαστικών συμβουλίων αλλά και των επιτροπών της Αρχιεπισκοπής.

Πριν από όλα σας ευχαριστώ για την παρουσία σας, διότι αυτή αποδεικνύει το ενδιαφέρον σας για την υπόθεση της Εκκλησίας που είναι μια υπόθεση ιερή που πηγάζει από το Βάπτισμά μας και μας δεσμεύει ακόμη περισσότερο με την ανάθεση της ειδικής αυτής αποστολής του εκκλησιαστικού συμβούλου. Η παρουσία σας εδώ είναι  μία απόδειξη ότι δεν ενδιαφέρεστε μόνο για ότι αφορά την ενορία στην οποία υπηρετείτε ως ενοριακοί σύμβουλοι αλλά και για την  τοπική Εκκλησία την οποία αποτελούν όλες οι ενορίες μαζί.

Ενθυμίστε πιστεύω ότι την ημέρα της πανήγυρης της Παναγίας του Ροδαρίου ανέφερα ότι κατά τη φετινή χρονιά η τοπική μας Εκκλησία θα ενδιαφερθεί ιδιαίτερα για την οικογένεια. Είναι κάτι που κάνει όλη η Εκκλησία και μάλιστα μετά από δύο Συνόδους επισκόπων που έγιναν στη Ρώμη το 2014 και 2015 και μελέτησαν θέματα που αφορούν το θεσμό της χριστιανικής οικογένειας.   

Και τώρα θα σας παρουσιάσω  μία σύνοψη της Μετασυνοδικής Αποστολικής Παραίνεσης του Πάπα Φραγκίσκου που έχει τίτλο: Η ΧΑΡΑ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ (AMORIS LAETITIA)

To2014  και το 2015 έγιναν στη Ρώμη δύο Σύνοδοι της Επισκόπων που η κάθε μια διήρκησε είκοσι ημέρες. Το Θέμα που μελέτησαν οι Συνοδικοί Πατέρες και στις δύο αυτές Συνόδους  ήταν «η οικογένεια».

Ο  Πάπας Φραγκίσκος έκανε μία σύνοψη των εργασιών και των προτάσεων των Επισκόπων που συμμετείχαν στις δύο Συνόδους και δημοσίευσε στις 19 Μαρτίου 2016 μία Μετασυνοδική Εγκύκλιο με τίτλο:  « Η ΧΑΡΑ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ». Το γεγονός ότι δημοσίευσε αυτήν την Εγκύκλιο στις 19 Μαρτίου δεν είναι τυχαίο, το έκανε εσκεμμένα  λόγω της εορτής του Αγίου Ιωσήφ, προστάτου της Αγίας οικογένειας

Στην Αποστολική αυτή Παραίνεση ο Πάπας Φραγκίσκος αναφέρεται σε κείμενα των Προκατόχων του αλλά και σε πολλές δικές τους κατηχήσεις πάνω στην οικογένεια. Όμως οι παρεμβάσεις των Συνοδικών Πατέρων  στις δύο τελευταίες Συνόδους απετέλεσαν την «αξιόλογη βάση» για γραφεί αυτή η Μετασυνοδική Αποστολική Παραίνεση» (AL 4).

Από την αρχή ο Άγιος Πατέρας δηλώνει κάτι το πολύ σημαντικό, αναφέρει συγκεκριμένα:   «δεν είναι ανάγκη όλα τα θέματα διδασκαλίας, ηθικής ή ποιμαντικής,  να λύνονται με παρεμβάσεις της κεντρικής Εκκλησίας. Για κάποιες υποθέσεις σε κάθε χώρα ή ευρύτερη περιφέρεια  μπορούν να αναζητηθούν  λύσεις προσαρμοσμένες  στο συγκεκριμένο περιβάλλον και να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη οι παραδόσεις  και οι ιδιαίτερες συνθήκες. Είναι ανάγκη να ξεφύγουμε από τη στείρα αντίθεση  μεταξύ του άγχους της αλλαγής  και της καθαρής ή της απλής εφαρμογής των αφηρημένων αρχών. Γράφει συγκεκριμένα: «Οι συζητήσεις  που γίνονται στα ΜΜΕ  ή στις Δημοσιεύσεις  ή ακόμη και  μεταξύ των λειτουργών της Εκκλησίας, οδηγούνται από μία ακατάσχετη επιθυμία  να αλλάξουμε τα πάντα,  χωρίς επαρκή  σκέψη  και εμβάθυνση, μέχρι τη στάση  που απαιτεί  να λύσουμε τα πάντα εφαρμόζοντας γενικούς κανόνες  ή  βγάζοντας  γενικά συμπεράσματα βασισμένοι πάνω σε μερικές  απλές θεολογικές σκέψεις» (AL 2)

Ο Πάπας  καθορίζει τη σκέψη του, ξεκινώντας από την Αγία Γραφή  και στο πρώτο κεφάλαιο αναπτύσσειμία  πνευματική μελέτη  πάνω στο Ψαλμό 128, που  είναι χαρακτηριστικός  της τέλεσης τόσο του εβραϊκού όσο και του χριστιανικού Γάμου. Η Αγία Γραφή «είναι γεμάτη από  οικογένειες, από γενεές , από ιστορίες αγάπης  και από οικογενειακές κρίσεις».

Ξεκινώντας  από τον βιβλικό  χώρο μελετά τη σημερινή κατάσταση των οικογενειών, κρατώντας τα πόδια του προσγειωμένα στη γη (AL 6), αναφερόμενος εκτεταμένα στις προτάσεις των Συνοδικών Πατέρων και αντιμετωπίζοντας  πολλές προκλήσεις, της εποχής μας, από το μεταναστευτικό φαινόμενο μέχρι την ιδεολογική άρνηση της διαφοράς του φύλλου. Από την κουλτούρα του προσωρινού  μέχρι την νοοτροπία της αντισύλληψης  και τις επιπτώσεις της βιοτεχνολογίας στο χώρο  της τεκνογονίας.  Από την έλλειψη στέγης και εργασίας  μέχρι την πορνογραφία και την παιδοφιλία, από την προσοχή  στα πρόσωπα  με ειδικές ανάγκες μέχρι το σεβασμό των ηλικιωμένων , από  την νομική αποδόμηση της οικογένειας μέχρι τη βία  εναντίον των γυναικών. Ο Πάπας  αποδεικνύεται ρεαλιστής  και σημειώνει την ουσιαστική διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στις «θεωρίες»  και την πραγματικότητα.

Είναι ανάγκη να προσέξουμε  τις συγκεκριμένες καταστάσεις, διότι οι απαιτήσεις  και τα κελεύσματα του Αγίου Πνεύματος απηχούν και στα ίδια τα γεγονότα της ιστορίας μέσω των οποίων « Η Εκκλησία μπορεί να οδηγηθεί  σε μία κατανόηση πιο βαθειά του ανεξιχνίαστου μυστηρίου  του Γάμου και της οικογένειας» (AL 31). Χωρίς να γνωρίζουμε αλλά προπάντων να ακούσομε την πραγματικότητα,  δεν είναι δυνατό να καταλάβουμε  ούτε τις απαιτήσεις  του παρόντος καιρού, αλλά ούτε και τις κατευθύνσεις του Αγίου Πνεύματος.

Η πραγματικότητα μας βοηθά στο να μην παρουσιάζουμε «το  θεολογικό ιδεώδες  του γάμου, ως αφημένο, σχεδόν τεχνητά φτιαγμένο, μακριά από την συγκεκριμένη κατάσταση και τις πραγματικές δυνατότητες των οικογενειών μας » (AL 36). Ο ιδεαλισμός  απομακρύνει από το να θεωρούμε το γάμο αυτόν που είναι, δηλαδή «μία πορεία ανάπτυξης και πραγματοποίησης». Δεν χρειάζεται  ούτε πρέπει να πιστεύουμε ότι οι οικογένειες στηρίζονται «μόνο πάνω σε θέματα διδασκαλίας, βιοηθικής και ηθικής, χρειάζεται καθημερινά το άνοιγμα των οικογενειών προς τη χάρη του Θεού» (AL 37). Είναι αναγκαίο να δώσουμε  ευκαιρίες διαμόρφωσης της συνείδησης των πιστών. Είμαστε καλεσμένοι να διαμορφώσουμε  τις συνειδήσεις όχι να απαιτούμε  να τις αντικαταστήσουμε (AL 37). Ο Ιησούς  μας πρότεινε  ένα απαιτητικό τρόπο ζωής, αλλά «δεν έχανε ποτέ την ευκαιρία να πλησιάσει με κατανόηση  τα ψυχικά τραυματισμένα πρόσωπα, όπως στην περίπτωση της Σαμαρείτισσας  και την μοιχαλίδας γυναίκας» (AL 38).

Στη συνέχεια ο Άγιος Πατέρας διασαφηνίζει την κλήση της οικογένειας  σύμφωνα με τη διδασκαλία του Ευαγγελίου, έτσι όπως το έχει αντιληφθεί η Εκκλησία μέσα στον χρόνο, και ιδιαίτερα στο θέμα του αδιάλυτου του μυστηρίου του γάμου,  της μετάδοσης της ζωής, και της εκπαίδευσης των παιδιών. 

Η σκέψη του αγκαλιάζει  και τις «τραυματισμένες οικογένειες», ενώπιον των οποίων  δηλώνει ότι «πρέπει πάντοτε να ενθυμούμαστε μια γενική αρχή: Να γνωρίζουμε  ως ποιμένες  ότι,  από αγάπη για την αλήθεια, είμαστε υποχρεωμένοι  να διακρίνουμε και να μελετούμε προσεκτικά όλες τις καταστάσεις» (Familiari scon sortiο, 84).  Ο βαθμός ευθύνης των τραυματισμένων οικογενειών δεν είναι  ο ίδιος σε όλες τις περιπτώσεις, και μπορεί να υπάρχουν παράγοντες που μειώνουν την ικανότητα σωστής απόφασης. Γι’ αυτό ενώ εκφράζεται με σαφήνεια η διδασκαλία της Εκκλησίας,  πρέπει να αποφεύγονται  κρίσεις  που  δεν λαβαίνουν υπόψη τους  το περίπλοκο  των διαφόρων καταστάσεων και είναι ανάγκη να είμαστε προσεκτικοί στον τρόπο με τον οποίο τα πρόσωπα ζουν και υποφέρουν εξ αιτίας των συνθηκών ζωής τους (AL79).

Δεν πρέπει να  φορτώνουμε πάνω σε δύο αδύναμα πρόσωπα  – γράφει ο Ποντίφικας – το φοβερό βάρος  του να πρέπει να αναπαράγουν με τέλειο τρόπο την ένωση που υπάρχει  ανάμεσα στον Χριστό και την Εκκλησία, διότι ο γάμος ως σημείο αποτελεί «μία δυναμική διαδικασία,  που προωθείται βαθμηδόν  με την προοδευτική χρήση των δώρων του Θεού (AL122).  Αλλά από την άλλη πλευρά ο Πάπας επιμένει με τρόπο δυνατό και αποφασιστικό στο γεγονός ότι «στην ίδια τη φύση της συζυγικής  αγάπης υπάρχει η εναλλαγή μεταξύ χαράς και λύπης, εντάσεων  και  ξεκούρασης, βασάνων και απελευθέρωσης, ικανοποιήσεων και αναζητήσεων, ενοχλήσεων και απολαύσεων» (AL126

Ο Άγιος Πατέρας αντιμετωπίζει το θέμα της καθοδήγησης  των μελλονύμφων στην πορεία της προετοιμασίας τους για το μυστήριο του Γάμου,  της συνοδείας των συζύγων στα πρώτα χρόνια  του γάμου τους,  ιδιαίτερα εκείνων που βιώνουν δύσκολες καταστάσεις  και αντιμετωπίζουν κάθε λογής κρίσεις.

Επίσης γίνεται ιδιαίτερος λόγος για την συνοδεία  των εγκαταλειμμένων προσώπων, των χωρισμένων ή διαζευγμένων ατόμων και υπογραμμίζεται  η σημασία  της πρόσφατης μεταρρυθμίσεως των διαδικασιών για την αναγνώριση των περιπτώσεων που αμφισβητείται η εγκυρότητα του Μυστηρίου του Γάμου  τους.  Έρχεται στην επιφάνεια  επίσης ο πόνος των παιδιών  στις περιπτώσεις  συγκρούσεων και χωρισμών των γονέων και σημειώνει ότι: « Το διαζύγιο  είναι ένα κακό και είναι πολύ ανησυχητικό  φαινόμενο και δυστυχώς ο αριθμός των διαξευγμένων αυξάνεται συνεχώς. Για το λόγο αυτό , χωρίς αμφιβολία, το σημαντικό ποιμαντικό καθήκον, σχετικό με τις οικογένειες είναι να ενδυναμώσουμε την αγάπη και να βοηθήσουμε  να γιατρευτούν οι πληγές, με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορούμε  να προβλέπουμε και να προλαμβάνουμε την επέκταση αυτού του δράματος της σύγχρονης εποχής μας» (EL246).  Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στις καταστάσεις των μικτών γάμων,  στους γάμους διαφορετικής πίστης και στις περιπτώσεις  των οικογενειών που έχουν  στο εσωτερικό τους πρόσωπα  με τάσεις προς την ομοφυλοφιλία,  επιβεβαιώνοντας απέναντί τους το σεβασμό και αποφεύγοντας κάθε άδικη διάκριση  και κάθε μορφή επιθετικότητας  ή βίας

Ένα ολόκληρο κεφάλαιο της Εγκυκλίου αναφέρεται  στην εκπαίδευση των παιδιών: η ηθική τους διαπαιδαγώγηση, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, η μετάδοση της πίστης, και γενικότερα  η οικογένεια χαρακτηρίζεται και ως ένα σημαντικό εκπαιδευτικό περιβάλλον.  

Ο Πάπας  εξηγεί  τι είναι ο χριστιανικός γάμος και προσθέτει ότι « οι άλλες μορφές ένωσης αντιβαίνουν ριζικά  σ’ αυτό το ιδεώδες ,  ενώ μερικές  το πραγματοποιούν  μόνο με τρόπο μερικό και ανάλογο. Η Εκκλησία λοιπόν οφείλει να αξιολογήσει «τα συνθετικά στοιχεία στις περιπτώσεις αυτές  που δεν ανταποκρίνονται ακόμη στην διδασκαλία της Εκκλησίας για το γάμο» (AL292).

Σε ότι αφορά «παράνομες»  καταστάσεις ο Πάπας παρατηρεί: «πρέπει να αποφευχθούν οι κρίσεις που δεν υπολογίζουν την πολυπλοκότητα των διαφόρων καταστάσεων  και είναι ανάγκη  να είμαστε προσεκτικοί  στον τρόπο με τον οποίο  τα πρόσωπα ζουν  και υποφέρουν  εξ αιτίας της καταστάσεώς τους» (AL296).  Και συνεχίζει:  «Πρέπει να ενσωματώσουμε όλους, οφείλουμε να βοηθήσουμε  το κάθε άτομο να βρει τον δικό του τρόπο  να συμμετέχει  στη ζωής της εκκλησιαστικής κοινότητας, ώστε να αισθάνεται υποκείμενο  μια ευσπλαχνίας  «η οποία δεν προσφέρεται λόγω αξιομισθίας, δεν έχει περιορισμούς και είναι μία δωρεά του Θεού» ( AL297).  Ακόμη: «οι διαζευγμένοι  που ζουν  μία νέα ένωση, πχ μπορούν να βρεθούν σε καταστάσεις πολύ διαφορετικές, τις οποίες δεν πρέπει απλώς να καταγράφουμε με μελανά χρώματα ή να τις αντιμετωπίζουμε με τρόπο αυστηρό, χωρίς  να αφήνουμε περιθώριο  σε μία προσωπική και ποιμαντική κατανόηση»  (AL298).

Προς αυτή την κατεύθυνση  συγκεντρώνοντας  τις παρατηρήσεις πολλών Συνοδικών Πατέρων ο Πάπας βεβαιώνει ότι:» οι βαπτισμένοι που είναι διαζευγμένοι και ξαναπαντρεμένοι με πολιτικό γάμο οφείλουν να παραμείνουν ενσωματωμένοι στις χριστιανικές κοινότητες με διαφόρους δυνατούς τρόπους, αποφεύγοντας κάθε μορφή σκανδάλου». «Η συμμετοχή τους στη ζωή της Εκκλησίας μπορεί να εκφραστεί με διάφορες εκκλησιαστικές υπηρεσίες. Δεν πρέπει να αισθάνονται αφορισμένοι, αλλά να ζουν και να ωριμάζουν ως ζωντανά μέλη της Εκκλησίας. Αυτή η ενσωμάτωση είναι αναγκαία επίσης για τη φροντίδα και την διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους (AL299).

Ο Πάπας κάνει μία δήλωση εξαιρετικά ενδιαφέρουσα για να καταλάβουμε τον προσανατολισμό της Παραίνεσης: «Εάν λαβαίνουμε υπόψη  τις πολυάριθμες διαφοροποιήσεις  των συγκεκριμένων καταστάσεων,  είναι κατανοητό, ότι δεν θα έπρεπε  να περιμένουμε από τη Σύνοδο ή από την Παραίνεση  μια νέα γενική νομολογία,  κανονιστικού τύπου, που να είναι εφαρμόσιμη σε όλες τις περιπτώσεις. Είναι δυνατή  μόνο  μία νέα ενθάρρυνση προς μία διάκριση προσωπική και ποιμαντική  των ειδικών αυτών περιπτώσεων,  που θα έπρεπε να αναγνωρίζει ότι,  επειδή ο βαθμός ευθύνης   δεν είναι ίδιος σε όλες τις περιπτώσεις, οι συνέπειες και τα αποτελέσματα ενός κανόνα  δεν πρέπει αναγκαστικά να είναι πάντοτε τα ίδια»(Al300).

Ο Πάπας αναπτύσσει αναλυτικά τις απαιτήσεις  και τα χαρακτηριστικά  της συνοδείας  και συνοδοιπορίας των οικογενειών μέσα από ένα εμπεριστατωμένο διάλογο μεταξύ  των πιστών και των ποιμένων.  «Είναι αλήθεια  ότι οι γενικοί κανόνες παρουσιάζουν ένα καλό που δεν πρέπει ποτέ να το ξεχνούμε ούτε να το παραλείπουμε, αλλά στην διατύπωσή τους δεν μπορούν να αγκαλιάσουν απολύτως όλες τις περιπτώσεις. Ταυτόχρονα  πρέπει να πούμε ότι ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, υπάρχουν ειδικές περιπτώσεις που ο συγκεκριμένος τρόπος αντιμετώπισης τους δεν μπορεί να αποτελέσει γενικό κανόνα.» (AL304).

Στο τελευταίο μέρος του κεφαλαίου ο Πάπας Φραγκίσκος,  για να αποφύγει τυχόν παρεξηγήσεις,  επιμένει με δύναμη γράφοντας: «το να καταλάβουμε τις ειδικές περιπτώσεις δεν συνεπάγεται  ότι πρέπει να κρύβουμε  το φως  του  ιδανικού  και να προτείνουμε λιγότερα από όσα  ο Ιησούς  προσφέρει στον άνθρωπο. Σήμερα περισσότερο από μία ποιμαντική των  αποτυχιών  είναι απαραίτητη η ποιμαντική προσπάθεια  της σταθεροποίησης του γάμου, ώστε να αποφύγουμε τις διαλύσεις « (AL307 «Προσκαλώ,  γράφει ο Άγιος Πατέρας, τους πιστούς που βιώνουν περίπλοκες καταστάσεις  να πλησιάσουν με εμπιστοσύνη  σε ένα διάλογο  με τους ποιμένες τους  και με λαϊκούς που ζουν  αφιερωμένοι στον Κύριο. Δεν θα βρουν βέβαια πάντοτε σ’ αυτούς  μια επιθυμητή λύση στο πρόβλημά τους, αλλά σίγουρα θα λάβουν   φως  που θα τους επιτρέψει να καταλάβουν  καλύτερα, αυτό που συμβαίνει  και θα μπορέσουν να ανακαλύψουν  μια πορεία  προσωπικής ωρίμανσης.  Καλώ τους ποιμένες  να ακούσουν με αγάπη  το δράμα  των προσώπων  και να αντιληφθούν  την άποψή τους, για να τους βοηθήσουν  να ζήσουν καλύτερα   και να αναγνωρίσουν  η θέση τους μέσα στην Εκκλησία» (AL312). Στη «λογική της ποιμαντικής ευσπλαχνίας»  ο Πάπας Φραγκίσκος  βεβαιώνει  με δύναμη: «μερικές φορές μας κοστίζει  να δώσουμε την πρέπουσα θέση  στην ποιμαντική της άνευ όρων αγάπης  του Θεού. Θέτουμε τόσες προϋποθέσεις  στην ευσπλαχνία  που στο τέλος την αδειάζουμε από την συγκεκριμένη έννοια  και την πραγματική σημασία και αυτός είναι ο χειρότερος τρόπος για να  αποδυναμώσουμε το Ευαγγέλιο» ( AL311).

Ο Άγιος Πατέρας με σαφήνεια  αναφέρεται ότι: «όσοι έχουν βαθιές πνευματικές αναζητήσεις  δεν πρέπει να αισθάνονται  ότι η οικογένεια,  τους απομακρύνει από την ανάπτυξη στη ζωή του πνεύματος, αλλά ότι είναι μια πορεία που ο Κύριος χρησιμοποιεί για να τους φέρει  στις κορυφές  της μυστικής ενότητας» (Al316).

Η Μετασυνοδική  αυτή Παραινετική Επιστολή τελειώνει με τη βεβαίωση ότι: «καμία οικογένεια δεν  είναι μία τέλεια πραγματικότητα  και δημιουργημένη  μια φορά για πάντα, αλλά  απαιτεί μία  σταδιακή  ανάπτυξη της ικανότητας της να αγαπά. Όλοι είμαστε καλεσμένοι να κρατούμε ζωντανή την τάση προς  κάτι  που πάει πέραν  από τους εαυτούς μας και τους περιορισμούς μας και κάθε οικογένεια οφείλει να ζει με αυτό  το σταθερό  κίνητρο. Τέλος απευθυνόμενος στις οικογένειες ο Άγιος Πατέρας τις ενθαρρύνει και τις προτρέπει γράφοντας: «Ας προχωρούμε, οικογένειες , ας συνεχίσουμε να προχωρούμε! Ας μη χάνουμε την ελπίδα  εξ αιτίας  των ελλείψεών μας, αλλά ούτε και να αρνούμαστε να αναζητούμε το πλήρωμα της αγάπης και της κοινωνίας  που ο Κύριος μας υποσχέθηκε» (AL325)

Η παραίνεση ολοκληρώνεται με μία προσευχή στην Αγία οικογένεια (ΑΛ 325)

Μετά την παρουσίαση του Σεβασμιοτάτου δόθηκε η δυνατότητα στους παρόντες να  ζητήσουν διευκρινίσεις σε όσα άκουσαν.  Πράγματι ακολούθησε διάλογος  μέσα από τον οποίο δόθηκαν και διευκρινίσεις αλλά και σε απαντήσεις σε ερωτήματα.

Στη συνέχεια ο Πρόεδρος της Κάριτας Νάξου-Τήνου-Άνδρου- Μυκόνου κ. Αντώνιος Δελατόλας κοινωνικός λειτουργός παρουσίασε το έργο της Κάριτας  και εξήγησε στους παρόντες τα νέα προγράμματα τα οποία βρίσκονται σε υλοποίηση αυτή της στιγμή από την Κάριτας  προς ανακούφιση των ατόμων που βρίσκονται σε ανάγκη και κατοικούν στα νησιά Τήνο, Νάξο και Άνδρο. Με τη βοήθεια διαφανειών έγινε αντιληπτό με συγκεκριμένα στατιστικά  στοιχεία το μεγάλο έργο που επιτελεί η Κάριτας Νάξου-Τήνου-Άνδρου-Μυκόνου

Η όλη εκδήλωση που διήρκησε περίπου δύο ώρες ολοκληρώθηκε με την προσευχή προς την Αγία Οικογένεια του Πάπα Φραγκίσκου:

Ιησού, Μαρία Ιωσήφ,

σε σας θαυμάζουμε

το απαύγασμα της αληθινής αγάπης

και με ελπίδα σας εμπιστευόμαστε.
 

Αγία οικογένεια της Ναζαρέτ,

κατάστησε και τις οικογένειές  μας

τόπους κοινωνίας και προσευχής

αυθεντικά σχολεία του Ευαγγελίου

και μικρές κατ’ οίκον Εκκλησίες.
 

Αγία οικογένεια της Ναζαρέτ,

ποτέ πια να μην υπάρξουν

καταστάσεις βίας, περιορισμού και χωρισμού.

Και όποιος πληγώθηκε ή σκανδαλίστηκε

άμεσα ας στηριχθεί και ας θεραπευθεί.  
 

Αγία οικογένεια της Ναζαρέτ,

βοήθησέ μας να συνειδητοποιήσουμε όλοι

τον ιερό και απαραβίαστο χαρακτήρα της οικογένειας

την ομορφιά που έχει στο σχέδιο του Θεού.
 

Ιησού, Μαρία  και Ιωσήφ,

Εισακούστε μας και δεχθείτε την παράκλησή μας.

Αμήν  

[module-599]