“Οι αμφιβολίες  της πίστης ξεπερνιούνται βιώνοντάς την στην υπηρεσία των πιο αναγκεμένων”

Η ολοκλήρωση του Ιωβηλαίου δεν ανακόπτει τις αναφορές του Πάπα Φραγκίσκου στις πράξεις ευσπλαχνίας. Στην πρώτη γενική ακρόαση μετά το κλείσιμο της Αγίας Πόρτας του Αγίου Πέτρου, ο Ποντίφικας υπέδειξε δύο νέα έργα πνευματικής ευσπλαχνίας: να συμβουλεύουμε όσους βρίσκονται σε αμφιβολία και να διδάσκουμε όσους βρίσκονται σε άγνοια.

Τα έργα αυτά, είπε ο Ποντίφικας, μπορούν να εφαρμοστούν τόσο στην απλή και οικογενειακή τους διάσταση, αφού είναι κατάλληλα και “εύχρηστα”  για όλους, όσο -ειδικά το δεύτερο της διδασκαλίας- σε μια περισσότερο οργανωμένη διάσταση, σε θεσμικό επίπεδο.

Η λέξη «άγνοια», υπογράμμισε ο Άγιος Πατέρας, είναι «πολύ ισχυρή», και όμως εξακολουθεί να πλήττει πολλά «παιδιά» του κόσμου, θύματα του «αναλφαβητισμού» και της «έλλειψης εκπαίδευσης».

Η εγκατάλειψη των ανθρώπων στην άγνοια παράγει μια «μεγάλη αδικία που επηρεάζει την ίδια την αξιοπρέπεια του ατόμου», καθιστώντας το ευάλωτο στην «εκμετάλλευση» και στις «διάφορες μορφές κοινωνικής αγωνίας».

Ανέκαθεν η Εκκλησία αισθάνεται «την ανάγκη να ασχοληθεί με τον εκπαιδευτικό τομέα, επειδή η αποστολή της – δηλαδή ο ευαγγελισμός των λαών-, περιλαμβάνει την προσπάθεια αποκατάστασης της αξιοπρέπειας των πιο φτωχών», πρόσθεσε ο Πάπας, υπενθυμίζοντας πως το πρώτο πραγματικό σχολείο ιδρύθηκε στη Ρώμη, κατά το δεύτερο αιώνα, από τον Άγιο Ιουστίνο, «ώστε οι Χριστιανοί να μάθαιναν καλύτερα την  Αγία Γραφή». Και χάρης του Αγίου Ιωσήφ Καλαζαντζίου (Calasanzio) άνοιξαν τα πρώτα ελεύθερα, δωρεάν σχολεία στην Ευρώπη», για να μην αναφέρουμε το «μακρύ κατάλογο των αγίων οι οποίοι σε διάφορες εποχές πρόσφεραν εκπαίδευση στους μειονεκτούντες, γνωρίζοντας ότι με αυτό τρόπο θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τη φτώχεια και τις διακρίσεις».

Αυτοί οι τελευταίοι είναι «πρωτοπόροι στην εκπαίδευση» και έχοντας «πλήρως κατανοήσει αυτό το έργο της ευσπλαχνίας», το είχαν μετατρέψει σε «τρόπο ζωής ικανό να μεταμορφώσει την ίδια την κοινωνία», επαναφέροντας, μέσα από την «απλή τους εργασία», την «αξιοπρέπεια σε πολλούς ανθρώπους».

Ο Πάπας Φραγκίσκος στη συνέχεια αναφέρθηκε στο παράδειγμα του Δον Μπόσκο ο οποίος ίδρυσε ορατόρια και σχολεία για τα «παιδιά του δρόμου», εκπαιδεύοντάς τα στην εργασία. Έτσι, ανέκυψαν «πολλά και διάφορα επαγγελματικά σχολεία», τα οποία, εκτός από την διδασκαλία κάποιου επαγγέλματος, «μάθαιναν τις ανθρώπινες και χριστιανικές αξίες». Με αυτόν τον τρόπο, η εκπαίδευση κατέστη μια «ιδιότυπη μορφή ευαγγελισμου».

Σχετικά με το άλλο πνευματικό έργο ευσπλαχνίας, ο Φραγκίσκος εξήγησε ότι «η εκδήλωση ευσπλαχνίας σε όσους έχουν αμφιβολία είναι σαν να απαλύνουμε τον πόνο και τα βάσανα που προέρχονται από το φόβο και την αγωνία που είναι συνέπειες της αμφιβολίας».

Ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα είναι αυτό της «αμφιβολίας γύρω από την πίστη», η οποία, «υπό μια θετική έννοια, είναι ένα σημάδι ότι θέλουμε να γνωρίσουμε καλύτερα και πιο βαθιά το Θεό, τον Ιησού, και το μυστήριο της αγάπης του για μας».

Οι αμφιβολίες, ως εκ τούτου, «βελτιώνουν», αλλά είναι «απαραίτητο» να «ξεπεραστούν» και, για να γίνει κάτι τέτοιο, συνέστησε ο Φραγκίσκος «ακοή στον Λόγο του Θεού και κατανόηση των όσων μας διδάσκει», πρωτίστως μέσω «της κατήχησης, με την οποία η αγγελία της πίστης έρχεται να μας συναντήσει στη προσωπική και κοινωνική ζωή».

Ταυτόχρονα, είναι βασικό, «να βιώνουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τη πίστη» υπηρετώντας τους αδελφούς, «ιδιαίτερα τους πλέον ανήμπορους», αποτρέποντας έτσι το ενδεχόμενο που κάνει την πίστη μια «αφηρημένη θεωρία, όπου οι αμφιβολίες αυξάνονται». Αν καταφέρουμε να αισθανθούμε «την παρουσία του Θεού και την αλήθεια του Ευαγγελίου στην αγάπη, η οποία, παρά την αναξιότητά μας κατοικεί μέσα μας, και τη μοιραζόμαστε με τους άλλους», είναι πιο εύκολο να ελαττωθούν οι αμφιβολίες, δήλωσε ο Ποντίφικας.

Εκείνο που ενώνει τα δύο έργα ευσπλαχνίας που παρουσιάστηκαν σήμερα, είναι «να θέτουμε σε εφαρμογή το λόγο του Κυρίου, που λέει ότι το μυστήριο της αγάπης του Θεού δεν αποκαλύφθηκε στους σοφούς και συνετούς, αλλά στους μικρούς (πρβλ: Λκ.10,21,  Μθ.11,25-26)».

Η «βαθιά διδαχή» που προκύπτει, καταλήγει ο Άγιος Πατέρας, είναι ότι, για «μια έξοδο από την αμφιβολία» καλούμαστε να μεταδώσουμε τη «βεβαιότητα» της «αγάπης του Θεού, με την οποία έχουμε κι εμείς αγαπηθεί» (πρβλ 1 Ιωαν. 4, 10).

πγπ