Ο χειμώνας των μεταναστών μέσω της Βαλκανικής οδού
Μεταξύ των οδών εισόδου στην Ευρώπη, για τους μετανάστες και τους αιτούντες άσυλο, δεν υπάρχει μόνο η Μεσόγειος, αλλά και η διαδρομή μέσω των Βαλκανίων. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών, εκατοντάδες χιλιάδες άτομα που εγκατέλειψαν τις χώρες τους εξαιτίας δυσκολιών, πολέμων ή διώξεων, έχουν μετακινηθεί μέσω των Βαλκανίων. Από το 2018, το πέρασμα μέσω αυτής της διαδρομής καταλήγει συχνά στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, όπου σήμερα οι εκτιμήσεις μιλούν για περίπου 9 χιλιάδες μεταναστών και αιτούντες άσυλο, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων φιλοξενείται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Πρόκειται για ολόκληρες οικογένειες, άντρες, αγόρια και ασυνόδευτους ανηλίκους, προερχόμενοι κυρίως από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, τη Συρία και το Ιράκ.
Ο φάκελος του RiVolti ai Balcani
Ο φάκελος «Μετανάστες χωρίς δικαιώματα στην καρδιά της Ευρώπης» του RiVolti ai Balcani, ενός δικτύου αποτελούμενο από 34 οργανώσεις που εργάζονται για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ανθρώπων, αποτελεί μια σύνοψη πληροφοριών και διεθνών πηγών που περιγράφουν την κατάσταση των μεταναστών κατά μήκος της βαλκανικής διαδρομής τα τελευταία τρία χρόνια, με δεδομένα που έχουν ενημερωθεί τον Δεκέμβριο. Αυτός ο φάκελος θα παρουσιαστεί σήμερα, στη Βενετία σε συνεργασία με την Mediterranea Saving Humans του πλοίου Mare Jonio. Ένα έγγραφο που περιγράφει και αναλύει την κατάσταση και την κρισιμότητα του φαινομένου κατά την τελευταία τριετία, παρέχοντας πληροφορίες και διεθνείς πηγές, με δεδομένα που ενημερώθηκαν το Δεκέμβριο. «Ο φάκελος – εξηγεί στο Vatican News ο Gianfranco Schiavore, αντιπρόεδρος του Asgi, Associazione studi giuridici sull’ immigrazione (Ένωση νομικών μελετών για τη μετανάστευση) του δικτύου RiVolti ai Balcani – μας βοηθά να κατανοήσουμε ότι αυτό που βλέπουμε σήμερα, δεν είναι ένα απροσδόκητο ή έκτακτο φαινόμενο, αλλά δυστυχώς, η εκδήλωση μιας κατάστασης που διαρκεί χρόνια. Η έκθεση αφορά πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ορισμένες από αυτές ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες που δεν ανήκουν στη ζώνη της Ε.Ε.. Κάνουμε μια «συνολική ανάλυση μέσα από την οποία αναδύονται οι τοπικές ευθύνες αλλά και αυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης τόσο ως θεσμικού οργάνου όσο και ως μεμονωμένα κράτη μέλη».
Για την απελπιστική κατάσταση στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη και αυτής κατά μήκος της βαλκανικής οδού, μιλά και η χθεσινή έκκληση της Caritas Italiana η οποία ζητά να παρέμβουμε ώστε να τεθεί ένα τέλος σε αυτό που πλέον έχει μετατραπεί σε επείγουσα ανθρωπιστική κατάσταση. Συγκεκριμένα, η αναφορά αφορά το στρατόπεδο Lipa, κοντά στο Bihac στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, το οποίο καταστράφηκε λίγες ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα από πυρκαγιά. Οι άφθονες χιονοπτώσεις και οι θερμοκρασίες που φτάνουν τους -10 βαθμούς, υπογραμμίζει η Caritas με ένα δελτίο τύπου, θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές σχεδόν 900 ατόμων που ζουν στο στρατόπεδο σε πολύ κακές συνθήκες. Επιπλέον, ο σεβασμιότατος Komarica, επίσκοπος του Banja Luka, ζητά από όλους τους πολιτικούς εκπροσώπους που μπορούν να λάβουν αποφάσεις, να «εργαστούμε από κοινού, ώστε μαζί με την υλική βοήθεια από τη διεθνή κοινότητα να λύσουμε αυτή την ανθρωπιστική καταστροφή με θετικό και αποτελεσματικό τρόπο, το συντομότερο δυνατόν». Δεν γίνεται να περιμένουμε άλλο – υπογραμμίζει ο δον Francesco Soddu, διευθυντής της Caritas Italiana – είναι απολύτως επείγον να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για να εγγυηθούμε μια αξιοπρεπή και ασφαλή υποδοχή, να ενισχύσουμε την ανθρωπιστική βοήθεια στη Lipa και σε όλους τους άλλους προσφυγικούς καταυλισμούς της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης». Στο ανακοινωθέν, η Caritas υπογραμμίζει επίσης, την ανάγκη τερματισμού της πρακτικής των βίαιων απορρίψεων καθώς και την επανεξέταση των μεταναστευτικών πολιτικών της περιοχής, ώστε να αναπτυχθεί ένα σύστημα που θα προστατεύει καλύτερα τη ζωή και τα δικαιώματα των ατόμων που μετακινούνται ή που αιτούνται άσυλο.
Διεθνής βοήθεια και δέσμευση της Caritas
Ο τοπικός Ερυθρός Σταυρός είναι αυτός που λαμβάνει όλες τις βοήθειες που καταφτάνουν από ολόκληρη την Ευρώπη και στη συνέχεια διανέμονται στη Lipa. «Όπως η Ipsia και η Caritas – διηγείται ο Maraone – σε συνεργασία με τον Ερυθρό Σταυρό, φροντίζουμε για την προμήθεια ξύλου που χρησιμοποιούν οι μετανάστες για θέρμανση ή μαγείρεμα, χειμερινών ενδυμάτων και οτιδήποτε άλλο μπορεί να χρησιμοποιηθεί προκειμένου να προστατευθούν από τις ακραίες θερμοκρασίες. Ωστόσο, δεδομένου ότι η αύξηση ατόμων στο στρατόπεδο εξελίσσεται, θα πρέπει να σκεφτούμε την πραγματοποίηση έργων υποδομής, χάρη στη σπουδαία βοήθεια που λαμβάνουμε από το δίκτυο χορηγών που έχει ενεργοποιηθεί στην Ιταλία». Εκτός από την υλική βοήθεια, η δέσμευση εκείνων που εργάζονται γι αυτό το σκοπό είναι επίσης να συναντηθούν, να παρέχουν εγγύτητα και κοινωνικοποίηση με όσους, κυρίως τους νέους, αντιμετώπισαν ένα μακρύ ταξίδι ξεκινώντας από τις χώρες προέλευσής τους και που μέσω της βαλκανικής οδού, βρίσκονται τώρα στη Βοσνία και διηγούνται τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν, τις βιαιότητες και την απόρριψη που υπέστησαν. Όταν τους συναντάμε – καταλήγουν οι υπεύθυνοι της Ipsia και της Caritas – εκείνοι είναι οι πρώτοι που μας ρωτούν πώς είμαστε. Είναι άνθρωποι με θάρρος και με εξαιρετική ανθεκτικότητα». Εν τω μεταξύ, χθες έφθασαν τρία φορτηγά με βοήθεια από τον Ερυθρό Σταυρό με ένδυση, κουβέρτες και πόσιμο νερό τόσο για τους μετανάστες του οροπεδίου της Lipa όσο και για τους άλλους που βιώνουν επικίνδυνες καταστάσεις. «Κανείς δεν θα έπρεπε να ζει κάτω από αυτές τις ακραίες συνθήκες», είπε ο Francesco Rocca, πρόεδρος του Ερυθρού Σταυρού της Ιταλίας και της Διεθνούς Ομοσπονδίας του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου. «Οι μετανάστες – πρόσθεσε ο Rocca – δεν πρέπει να εγκαταλειφθούν χωρίς ένα καταφύγιο για το κρύο. Αυτό είναι απαράδεκτο».
