Ο Πάπας αναφορικά με την κλιματική αλλαγή
«Το τρέχον οικονομικό σύστημα δεν είναι βιώσιμο. Αντιμετωπίζουμε την ηθική επιταγή και την πρακτική επείγουσα κατάσταση, να ξανασκεφτούμε πολλά πράγματα: το πώς παράγουμε, το πώς καταναλώνουμε, να αναλογιστούμε τον πολιτισμό μας της απόρριψης, το βραχυπρόθεσμο όραμα, την εκμετάλλευση των φτωχών, την αδιαφορία απέναντί τους, την αύξηση των ανισοτήτων και την εξάρτησή μας από επιβλαβείς πηγές ενέργειας». Αυτά αναφέρει ο Πάπας Φραγκίσκος στο βιντεοσκοπημένο μήνυμά του το οποίο απέστειλε στους συμμετέχοντες στο «Countdown», μια ψηφιακή εκδήλωση του TED που διοργανώνεται σε παγκόσμιο επίπεδο για την εξεύρεση άμεσων λύσεων αναφορικά με την κλιματική κρίση.
Ο Ποντίφικας αναφέρεται στην τρέχουσα δύσκολη στιγμή, την πανδημική κρίση και την κοινωνικοπεριβαλλοντική κρίση. «Αυτό μας θέτει όλους μπροστά στην ανάγκη να κάνουμε μια επιλογή. Επιλογή ανάμεσα σε αυτό που έχει αξία και σε αυτό που δεν έχει. Επιλογή ανάμεσα στο να συνεχίσουμε να αγνοούμε τα δεινά των φτωχότερων και να κακομεταχειριζόμαστε το κοινό μας σπίτι, τη Γη, ή να δεσμευτούμε σε κάθε επίπεδο για την μεταμόρφωση του τρόπου δράσης μας».
Αφού υπενθύμισε τον επείγοντα χαρακτήρα για μια από κοινού δράση για την αποφυγή των επερχόμενων καταστροφών, όπως αναφέρουν οι επιστήμονες, ο Φραγκίσκος μιλά για την οικονομία, η οποία «δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο στην παραγωγή και στη διανομή. Θα πρέπει απαραιτήτως, να εξετάσει τις επιπτώσεις της στο περιβάλλον και στην αξιοπρέπεια του ατόμου». Ο Πάπας επιθυμεί μια οικονομία «δημιουργική από μόνη της, αναφορικά με τις μεθόδους της, τον τρόπο δράσης της» και προτείνει σε όσους τον ακούνε, ένα ταξίδι «μετασχηματισμού και δράσης» με σκοπό «την οικοδόμηση, κατά την επόμενη δεκαετία, ενός κόσμου που θα μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες των σημερινών γενεών, συμπεριλαμβανομένων όλων, χωρίς να διακυβεύονται οι δυνατότητες των μελλοντικών γενεών». «Επιθυμώ να καλέσω όλους τους ανθρώπους της πίστης, χριστιανούς ή όχι, και όλους τους ανθρώπους καλής θέλησης – αναφέρει ο Φραγκίσκος – να ξεκινήσουν αυτό το ταξίδι, με αφετηρία την πίστη τους ή, εφόσον δεν πιστεύουν, την επιθυμία τους, την καλή θέλησή τους. Η καθεμία και ο καθένας από εμάς, ως άτομα και ως μέλη ομάδων – οικογενειών, θρησκευτικών κοινοτήτων, επιχειρήσεων, ενώσεων, ιδρυμάτων – μπορεί να προσφέρει μια σημαντική συμβολή».
Ο Πάπας υπενθυμίζει την εγκύκλιο Laudato si’ και προσφέρει συγκεκριμένες προτάσεις. Η πρώτη είναι «να προωθήσουμε σε κάθε επίπεδο, μια εκπαίδευση για την φροντίδα της κοινής μας κατοικίας, αναπτύσσοντας την κατανόηση ότι τα περιβαλλοντικά προβλήματα συνδέονται με τις αν-θρώπινες ανάγκες. Μια εκπαίδευση βασισμένη σε επιστημονικά δεδομένα και σε μια ηθική προσέγγιση». Στη δεύτερη πρόταση, αναφέρεται στο νερό και στην τροφή: «Η πρόσβαση σε πόσιμο και ασφαλές νερό αποτελεί ουσιαστικό και παγκόσμιο ανθρώπινο δικαίωμα. Είναι ουσιώδες, αφού καθορίζει την επιβίωση των ανθρώπων και γι αυτό αποτελεί προϋπόθεση για την άσκηση κάθε άλλου δικαιώματος και ευθύνης», και «η εξασφάλιση επαρκούς διατροφής για όλους, μέσω μη καταστροφικών μεθόδων καλλιέργειας, θα πρέπει να αποτελέσει τον θεμελιώδη σκοπό ολόκληρου του κύκλου πα-ραγωγής και διανομής τροφίμων».
Η τρίτη πρόταση είναι αυτή της ενεργειακής μετάβασης: «Μια προοδευτική αντικατάσταση, αλλά χωρίς καθυστέρηση, των ορυκτών καυσίμων με καθαρές πηγές ενέργειας. Έχουμε στη διάθεσή μας λίγα χρόνια ακόμη, οι επιστήμονες υπολογίζουν περίπου λιγότερα από τριάντα, για να μειώσουμε δραστικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα. Αυτή η μετάβαση θα πρέπει να είναι όχι μόνο γρήγορη και ικανή να καλύψει τις σημερινές και τις μελλοντικές ενεργειακές ανάγκες, αλλά θα πρέπει επίσης να προσέξει και τις επιπτώσεις στους φτωχούς, στους τοπικούς πληθυσμούς και σε εκείνους που εργάζονται στους τομείς της παραγωγής ενέργειας».
Ο Πάπας υπογραμμίζει ότι «ένας τρόπος για να ενθαρρύνουμε αυτή την αλλαγή είναι να οδηγήσουμε τις επιχειρήσεις αναφορικά με αυτή την επείγουσα ανάγκη η οποία δεν μπορεί να αναβληθεί, να δεσμευτούν για την ολοκληρωμένη φροντίδα της κοινής μας κατοικίας, αποκλείοντας επενδύσεις από εταιρείες που δεν πληρούν τις παραμέτρους της ολοκληρωμένης οικολογίας και επιβραβεύοντας εκείνες που εργάζονται ενεργώντας κατ’ αυτή τη μεταβατική φάση, θέτοντας στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων τους, παραμέτρους όπως η βιωσιμότητα, η κοινωνική δικαιοσύνη και η προώθηση του κοινού καλού».
Η γη, καταλήγει ο Φραγκίσκος, «πρέπει να δουλευτεί και να φροντιστεί, να καλλιεργηθεί και να προστατευτεί. Δεν γίνεται να συνεχίσουμε να τη στύβουμε σαν πορτοκάλι. Και μπορούμε να πούμε ότι όλο αυτό, η φροντίδα της γης, αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα». Και ότι «ο καθένας από εμάς μπορεί να παίξει έναν πολύτιμο ρόλο, εφόσον όλοι ξεκινήσουμε σήμερα. Όχι αύριο, σήμερα. Επειδή το μέλλον οικοδομείται σήμερα, και δεν οικοδομείται από μόνο του, αλλά σε κοινότητα και σε αρμονία».
Μετάφραση: ρφ
