Ημέρα των ασθενών: η χριστιανική φροντίδα είναι η θεραπεία της εγγύτητας
Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας των Ασθενών μας το εμπνέει το απόσπασμα του Ευαγγελίου «όταν ο Ιησούς επικρίνει την υποκρισία εκείνων που άλλα λένε και άλλα πράττουν». Το μήνυμα του Πάπα Φραγκίσκου μας προτρέπει να μην υποκύπτουμε στον κίνδυνο της υποκρισίας. Αυτά υπογραμμίζει ο αδελφός Carlo Mangione, γενικός διευθυντής του νοσοκομείου «Santa Maria della Pietà» στην Casoria, στην επαρχία της Νάπολης. «Μερικές φορές – υπενθυμίζει στο Vatican News – πιστεύουμε ότι η φιλανθρωπία είναι μόνο μια κοινωνική διάσταση, μια φιλανθρωπία και μια παροχή βοήθειας προς τον άλλον». «Ο Πάπας – εξηγεί ο μοναχός του αγίου Camillo – μας υπενθυμίζει ότι η πρώτη μας δέσμευση, ως βαπτισμένοι, είναι να γίνουμε άγιοι, να προσπαθούμε να είμαστε σαν τον Ιησού». Δεν πρέπει να υποκύπτουμε στον κίνδυνο, όπως μας υπενθυμίζει ο Ποντίφικας, του να μην συμμετέχουμε «στην ιστορία και στις ανάγκες του άλλου».
Απ. – Πιστεύω ότι αυτός είναι ένας κίνδυνος που πάντα διατρέχουμε. Με τι τρόπο θα καταπολεμήσουμε αυτή την υποκρισία;
Ο Πάπας Φραγκίσκος λέει ότι καταπολέμηση της υποκρισίας σημαίνει στέκομαι μπροστά στον αδελφό και την αδελφή που υποφέρει. Ο Πάπας προτείνει τη θεραπεία τού να σταματήσουμε, να ακούσουμε και να θεσπίσουμε μια άμεση και προσωπική αντίδραση με τον άλλον. Αυτή η «στάση» είναι εκείνη της Μαρίας στα πόδια του Σταυρού. Είναι του Ιησού που είναι μαζί με τους αποστόλους και ανάμεσα στα πλήθη. Είναι του χριστιανού που βρίσκεται και σταματά μπροστά στον άρρωστο. Αυτό το σταμάτημα είναι πολύ σημαντικό επειδή πολλές φορές, έχουμε την τάση να κάνουμε πράγματα, να τρέχουμε και δεν αντιλαμβανόμαστε τα συναισθήματα και κυρίως, κατά καιρούς, δεν αντιλαμβανόμαστε αυτό που ο ασθενής δεν λέει. Αληθινή φιλανθρωπία δεν σημαίνει μόνο ότι αντιλαμβάνομαι τα αιτήματα του ασθενούς, αλλά και τις ανάγκες που δεν εκφράζει.
Η θεραπεία του να βρίσκομαι κοντά, της εγγύτητας είναι επομένως κεντρικής σημασίας. Ποιες είναι οι καταστάσεις που προκύπτουν σύμφωνα με το μήνυμα του Πάπα Φραγκίσκου για την Παγκόσμια Ημέρα των Ασθενών και ξεκινώντας από την καθημερινή εμπειρία μέσα στα νοσοκομεία;
Απ. – Για παράδειγμα, ο Πάπας Φραγκίσκος αναφέρεται και στους ασθενείς με Covid. Είναι σαφές ότι δεν πρόκειται μόνο για μια ασθένεια που επηρεάζει τον ασθενή. Αλλά για μια ασθένεια που τον οδηγεί στη μοναξιά. Ο πόνος είναι διπλός: αυτός του ασθενή που είναι μακριά από την οικογένεια και εκείνος της οικογένειας που δεν δύναται να μείνει δίπλα στον ασθενή. Απαιτείται λοιπόν, ένα συμπλήρωμα αγάπης, εγγύτητας από μέρους των εργαζόμενων στον τομέα της υγείας καθώς και από μέρους του κόσμου που ασχολείται με τον εθελοντισμό. Αυτή τη στιγμή δεν είναι μόνο οι ασθενείς του Covid που βιώνουν μια τόσο τραυματική και έντονη εμπειρία. Υπάρχει επίσης ένα εθνικό σύστημα υγείας το οποίο δίνοντας προτεραιότητα σε αυτούς τους ασθενείς, κινδυνεύει να παραμελήσει τους άλλους ασθενείς.
Και παραμελούνται παθολογίες που δεν σχετίζονται με τον Covid, οι οποίες στη συνέχεια μπορεί να οδηγήσουν σε δραματικά αποτελέσματα…
Απ. – Αυτό φαίνεται ήδη στατιστικά: για παράδειγμα, οι καρδιολογικές και ογκολογικές παθολογίες που δεν αντιμετωπίζονται θα εκφυλιστούν. Εδώ έρχεται η ομιλία του Πάπα Φραγκίσκου για πολιτικές επιλογές αναφορικά με τη διαχείριση των πόρων με δίκαιο τρόπο, που θα εγγυάται τη βοήθεια ακόμη και για τους φτωχούς. Απαιτείται μια πολιτική, υπενθυμίζει ο Πάπας, που θα είναι μια μορφή φιλανθρωπίας.
Στο μήνυμα, ο Πάπας υπενθυμίζει ότι η τρέχουσα πανδημία έχει φέρει στην επιφάνεια «πολλές ανεπάρκειες στα συστήματα υγείας και ελλείψεις στην βοήθεια για τους ασθενείς». Ο Φραγκίσκος υπογραμμίζει, στη συνέχεια, ότι «η πανδημία έχει επισημάνει ακόμη και την αφοσίωση και τη γενναιοδωρία των εργαζόμενων στον τομέα της υγείας, των εθελοντών, των εργαζόμενων ανδρών και γυναικών, των ιερέων, των μοναχών»…
Απ. – Αυτή η αφοσίωση των εργαζόμενων στον τομέα της υγείας καθώς και των ποιμένων είναι μια συνηθισμένη αφοσίωση την οποία συναντάμε 365 ημέρες το χρόνο. Είναι σαφές ότι η πανδημία, δεδομένου του κινδύνου της θνησιμότητας και του τρόπου μετάδοσης, έφερε στο φως αυτή τη γενναιοδωρία. Σκέφτομαι, για παράδειγμα, τα τόσα πολλά θρησκευτικά ιδρύματα που έχουν αφιερωθεί στην παροχή βοήθειας προς τους ασθενείς. Σκέφτομαι όλους τους ανθρώπους του τάγματος του αγίου Camillo. Πόσοι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας έχουν βιώσει τον τέταρτο όρκο χωρίς να ανήκουν σε κάποιο θρησκευτικό τάγμα. Πιστεύω ότι μια κατάσταση πανδημίας δεν μας κάνει να αυτοσχεδιάζουμε. Εάν δεν υπήρχε αυτή η αφοσίωση στην καθημερινή ζωή μας, σήμερα δεν θα ήταν δυνατόν να γίνουμε «ήρωες που αυτοσχεδιάζουν». Αυτή η αξιολόγηση και επανεκτίμηση των εργαζόμενων στον τομέα της υγείας και στον τομέα του εθελοντισμού είναι πολύ όμορφη. Φιγούρες που, στην καθημερινή ζωή, από πάντα βίωναν αυτή τη διάσταση.
«Η σχέση με τον ασθενή – γράφει ο Φραγκίσκος – βρίσκει μια ανεξάντλητη πηγή κινήτρου και δύναμης στη φιλανθρωπία του Χριστού, όπως αποδεικνύεται από τη χιλιετή μαρτυρία ανδρών και γυναικών που έχουν γίνει άγιοι μέσα από την εξυπηρέτηση των ασθενών»…
Απ. – Αυτό είναι πολύ όμορφο και επειδή μας αφορά ως Τάγμα. Νομίζω ότι ο άγιος Camillo και τόσοι πολλοί άγιοι της φιλανθρωπίας έγιναν άγιοι μέσω της άσκησης υπηρεσίας προς τους ασθενείς. Μου φαίνεται πολύ σημαντικό, επειδή, κατά καιρούς, πιστεύουμε ότι η φιλανθρωπία αποτελεί μόνο μια κοινωνική διάσταση, μόνο μια φιλανθρωπία και μια παροχή βοήθειας προς τον πλησίον. Ο Πάπας Φραγκίσκος μας υπενθυμίζει ότι η πρώτη μας δέσμευση, ως βαπτισμένοι, είναι αυτή του να γίνουμε άγιοι, να προσπαθήσουμε να είμαστε σαν τον Ιησού ο οποίος μας έδωσε το παράδειγμα της εγγύτητας με τους φτωχούς και τους ασθενείς. Όταν αναζητούμε μια πρακτική για να γίνουμε άγιοι και να είμαστε καλύτεροι ο Πάπας Φραγκίσκος μας υποδεικνύει το παράδειγμα των τόσων πολλών αγίων και μιας υπηρεσίας, όπως αυτή του Ιησού, που βασίζεται σε μια διαπροσωπική σχέση με τους ασθενείς. Μια υπηρεσία που μας βοηθά σε αυτή την πορεία της τελειότητας. Ο άγιος Camillo έλεγε ότι επιθυμούσε να έχει 100 χέρια για να ανακουφίζει τα δεινά των τόσων πολλών φτωχών ασθενών. Σήμερα, τα εκατό χέρια είναι αυτά των εργαζόμενων στον τομέα της υγείας.
Μετάφραση: ρ.φ
