Η πτώση του τείχους του Βερολίνου σημάδι λύτρωσης και αναγέννησης
Τριάντα χρόνια μετά το ιστορικό γεγονός της 9ης Νοεμβρίου 1989, συνέντευξη με τον σεβασμιότατο Mariano Crociata, πρώτο αντιπρόεδρο του Comece: γεγονός της εποχής μας που έκανε να δημιουργηθούν νέες σχέσεις διαλόγου μεταξύ των εθνών. Αλλά ακόμη κι όταν τα φυσικά εμπόδια καταρρέουν παραμένουν όρθια εκείνα που είναι αόρατα, τα τείχη των οικονομικών και κοινωνικών διαφορών και εκείνα της αδιαφορίας προς τους αλλοδαπούς και τους μετανάστες.
«Ένα γεγονός της εποχής μας που επιτρέπει την αναβίωση της ενιαίας ευρωπαϊκής ιστορίας». Για τον σεβασμιότατος Mariano Crociata, επίσκοπο του Latinaκαι πρώτος αντιπρόεδρος της Επιτροπής της Συνδιάσκεψης των Επισκόπων της Ευρώπης (Comece), η πτώση του τείχους του Βερολίνου της 9ης Νοεμβρίου 1989, αντιπροσωπεύει το πλαστικό σύμβολο της οριστικής αρχειοθέτησης της οδυνηρής μεταπολεμικής φάσης και τη γέννηση νέων χώρων διαλόγου και συνεργασιών μεταξύ των εθνών που επιθυμούν τη λύτρωση και την βαθιά αναγέννηση. Αυτή η στιγμή σηματοδότησε επίσης την αργή πτώση των κυρίαρχων ιδεολογιών του΄90. Μια πραγματική κατάρρευση, διαβεβαιώνει ο σεβασμιότατος Crociata.
Comece: η πτώση του τείχους του Βερολίνου αποτελεί μια έκκληση για μια καλύτερη Ευρώπη . Εσείς, ωστόσο υποστηρίζετε ότι οι διαφορές και οι αποστάσεις μεταξύ των χωρών δεν έχουν καταρρεύσει εντελώς μετά την κατεδάφιση του τείχους του Βερολίνου. Γιατί;
Απ. – Ακόμη και σήμερα, ασχολούμαστε με μια πορεία προς την ενοποίηση που ξεπερνά ιδεολογίες και διαφορές που ακριβώς, έχει δημιουργήσει αυτή η διαίρεση. Ο μακρύς διαχωρισμός μεταξύ των δύο μπλοκ δεν ήταν ανώδυνος. Και δεν θεραπεύεται σύντομα, επειδή οι ιστορικές διαδικασίες είναι πολύ αργές. Αλλά ο δρόμος είναι σίγουρα ο σωστός, παρά τις πολλές δυσκολίες.
Στο ανακοινωθέν για τον εορτασμό της πτώσης του τείχους του Βερολίνου, οι επίσκοποι του Comece κάλεσαν όλους τους Ευρωπαίους να συνεργαστούν για την ελευθερία και την ενότητα μέσω μιας «ανανεωμένης διαδικασίας διαλόγου που ξεπερνά νοοτροπίες και πολιτισμούς». Αυτή η νέα διαδικασία διαλόγου έχει ξεκινήσει;
Απ. – Ναι και εξελίσσεται θετικά. Ωστόσο, ορισμένα προβλήματα σχετίζονται με τις αποστάσεις και τις διαφορές που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και να μην παραμεριστούν. Στα δύο ευρωπαϊκά μπλοκ που δημιουργήθηκαν μετά την ανύψωση του τείχους υπάρχουν δύο διαφορετικές πορείες αναστροφής τους. Και αυτό απαιτεί πραγματικά μεγαλύτερη δόση διαλόγου. Υπάρχει μια θεμιτή αναμονή από μέρους των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης για μεγαλύτερη προσοχή όσον αφορά στις πληγές τους και στις ανάγκες τους: κάτι που οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης δεν κάνουν ικανοποιητικά. Ο διάλογος αποτελεί πραγματικά, μια ισχυρή ανάγκη και η Εκκλησία μπορεί να βοηθήσει πολύ, καθιστώντας ένα σταθερό σημείο αναφοράς.
Πολλοί διεθνείς παρατηρητές, τους τελευταίους μήνες, επανειλημμένα έχουν αναφέρει ότι η Ευρώπη κινδυνεύει από την αναγέννηση νέων τειχών που θα ανυψωθούν από λαϊκισμούς και εθνικισμούς οι οποίοι εξαπλώνονται σε πολλά έθνη. Κατά τη γνώμη σας, αυτή αποτελεί μια αξιόπιστη ανάλυση;
Απ. – Μετά την πτώση του φυσικού τείχους του Βερολίνου, τα συμβολικά, αόρατα τείχη διαφορετικού χαρακτήρα που δεν αφορούν μόνο την Ανατολή και τη Δύση δεν κατέρρευσαν ολοσχερώς. Ας αναλογιστούμε μόνο τις διαφορές που διαχωρίζουν το βόρειο και νότιο τμήμα της Ευρώπης ή που υπάρχουν μέσα στα ίδια τα ευρωπαϊκά κράτη: αναφέρομαι στα τείχη που αφορούν στην οικονομία και την κοινωνία καθώς και σε εκείνα αναφορικά με τους αλλοδαπούς και τους μετανάστες.
Ένα νέο τείχος του Βερολίνου θα μπορούσε να επιστρέψει;
Απ. – Δεν το νομίζω. Φυσικά, η ιστορία είναι στα χέρια μας και οφείλουμε να εργαστούμε ώστε αυτές οι διαφορές να ξεπεραστούν. Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης δεν θα πρέπει να καταδικαστούν αλλά να ακουστούν προκειμένου να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις τους που έχουν ωριμάσει για ιστορικούς και κοινωνικούς λόγους, τις οποίες επαναλαμβάνω, εμείς ίσως δεν γνωρίζουμε. Θα πρέπει να καταβάλουμε μια αποφασιστική προσπάθεια ώστε να αποφευχθεί αυτό που ίσωςορισμένοι ονειρεύονται, την ανοικοδόμηση νέων, θανατηφόρων διαιρέσεων.