Η παλαιά παράδοση της ευλογίας των αμνών κατά την εορτή της Αγίας Αγνής

Το όνομα της Αγίας Αγνής προέρχεται από την ελληνική λέξη «αγνός» που σημαίνει καθαρός. Όμως το όνομα της Αγίας Αγνής προέρχεται και από την λατινική λέξη "agnus", που σημαίνει αμνός. Και πράγματι υπάρχει μία ομοιότητα της νεαρής μάρτυρας με τον αμνό, αυτή επιβεβαιώνεται με τη μάχαιρα που αποκεφαλίστηκε από τον δήμιο, που είναι και ο τρόπος με τον οποίο σφαγιάζονται και οι αμνοί. Στην εικονογραφία, συχνά απεικονίζεται η Αγία Αγνή μαζί με ένα αμνό, σύμβολο της αγνότητας και της θυσίας, και με ένα φοίνικα στο χέρι που θυμίζει το μαρτύριο.
Κατά την εορτή της Αγίας Αγνής στις 21 Ιανουαρίου, ημέρα κατά την οποία έγινε ο αιματηρός θάνατος της Ρωμαίας μάρτυρας και ανάγεται στις αρχές του 4ου αιώνα, ανανεώνεται η παράδοση ευλογιάς των αμνών στη μικρή Βασιλική της Αγίας Αγνής έξω από τα τείχη της Ρώμης.

Η έννοια του ωμοφορίου
Το μαλλί αυτών των αρνιών θα χρησιμοποιηθεί στη συνέχεια για την κατασκευή των «ωμοφορίων», που είναι το σύμβολο τιμής και της δικαιοδοσίας των Αρχιεπισκόπων και αποτελείται από μια λωρίδα λευκού μαλλιού περίπου 5 εκατοστών, καμπυλωμένη στο κέντρο, έτσι ώστε να μπορεί να τοποθετηθεί στους ώμους πάνω από το φελόνιο. Είναι διακοσμημένο με έξι μαύρους μεταξωτούς σταυρούς, ένα σε κάθε άκρη και τέσσερις στο κυκλικό μέρος και είναι στολισμένο, μπροστά και πίσω, με τρεις καρφίτσες. Τα ωμοφόρια αντιπροσωπεύουν τον ειδικό δεσμό μεταξύ του Πάπα και των Μητροπολιτών – Αρχιεπισκόπων και ευλογούνται από τον Πάπα κατά την πανήγυρη των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στις 29 Ιουνίου και παραδίδονται από τους Αποστολικούς Νουντσίους στους νεοεκλεγέντες Αρχιεπισκόπους- Μητροπολίτες στις Έδρες τους.

Μια αρχαία παράδοση
"Από την έρευνα που διεξήγαγα – εξηγεί ο π. Franco Bergamin, γενικός ηγούμενος των αξιωματούχων της Βασιλικής του Αγίου Ιωάννη του Λατερανού – τον τέταρτο αιώνα μιλάμε για την παρουσία ενός αμνού αναφερομένου στην Αγνή, πάνω στον τάφο της Αγίας Μάρτυρας, την ημέρα της γιορτής, σαν να λέγαμε ότι: εδώ υπάρχει η Αγία. Τον 6ο αιώνα γίνεται λόγος για την ευλογία των αμνών πάντα στον τάφο της Αγίας Αγνής. Η παράδοση συνεχίστηκε μέχρι σήμερα. Τα ζώα που έπρεπε να προμηθεύονται με τους κανόνες της Βασιλικής της Αγίας Αγνής δωριζόντουσαν στους αξιωματούχους του Αγίου Ιωάννη του Λατερανού από ευγνωμοσύνη για την υπηρεσία που προσέφεραν στο Λατερανό στη διάρκεια των Εορτών». Συνήθως ο κάθε Πάπας πριν τους παραδώσει στις Μοναχές της Αγίας Καικιλίας, τους ευλογούσε..

Η ιστορία των αμνών
Οι αμνοί κατά την εορτή της Αγίας Αγνής προσφέρονται τους αξιωματούχους της Βασιλικής του Αγίου Ιωάννη του Λατερανού από τους Τραπίστες Μοναχούς της Μονής που βρίσκεται στη Ρώμη στις Tre Fontane, οι οποίοι, πριν από είκοσι χρόνια, έτρεφαν οι ίδιοι αυτά τα ζώα. "Σήμερα – ο Ηγούμενος πατέρας Emanuele Jablczynski λέει στο Πρακτορείο ειδήσεων του Βατικανού – με τις αλλαγές του πολεοδομικού σχεδιασμού, το σενάριο έχει αλλάξει εντελώς. Δεν μεγαλώνουμε πλέον αρνιά αλλά τα αγοράζουμε απευθείας από τους βοσκούς και στη συνέχεια τα παραδίδουμε στις Μοναχές της Αγίας Οικογένειας της Ναζαρέτ». Είναι αυτές που φροντίζουν τα αρνιά, τα πλένουν και περιποιούνται για να τα προετοιμάσουν για τον εορτασμό της Βασιλικής της Αγίας Αγνής έξω από τα τείχη της Ρώμης.
Είναι μια παράδοση που ξεκίνησε το 1884 χάρη στον ιδρυτή, μακάριο Frances Siedliska. Οι Μοναχές προσφέρουν επίσης το ντύσιμο των αμνών τοποθετώντας ένα είδος μανδύα στην πλάτη τους. Ένας είναι κόκκινος, στη μνήμη του μαρτυρίου της Αγίας, ένας άλλος είναι λευκός, που υπενθυμίζει την παρθενία της. Τα ίδια χρώματα χρησιμοποιούνται για τα στεφάνια που τοποθετούνται στα κεφάλια των αμνών. Μετά από αυτό το στόλισμα, τα δύο αρνιά τοποθετούνται σε ένα καλάθι και μεταφέρονται στη βασιλική της Αγίας Αγνής.

Οι Μοναχές που κατασκευάζουν τα ωμοφόρια
Το ταξίδι των αμνών συνεχίζεται από τη Βασιλική της Αγίας Αγνής μέχρι το Μοναστήρι των Βενεδικτίνων Μοναζουσών της Αγίας Καικιλίας στο Trastevere, όπου καλωσορίζονται με τον ύμνο "Isti sunt agni novelli" (Αυτοί είναι νέοι αμνοί» και τους υποδέχονται με φροντίδα και αγάπη, εξασφαλίζοντας ακόμη και τη διατροφή τους με το μπουκάλι. "Έχουμε ένα ιδιαίτερο χώρο που προορίζεται για τους αμνούς αυτούς, που είναι μια μικρή ειδική κατασκευή – εξηγεί η Ηγουμένη Maria Giovanna Valenziano – υπάρχει άχυρο για κρεβάτι, ηλεκτρικό καλοριφέρ για θέρμανση, νερό πάντα διαθέσιμο και μια αυλή με φράχτη όπου μπορούν να κυκλοφορούν".
Το κούρεμα πραγματοποιείται την άνοιξη, αλλά η επεξεργασία των ωμοφορίων αρχίζει αμέσως, επειδή χρειάζονται κάποιοι μήνες για να κατασκευαστούν. Υπάρχουν πολλά βήματα που πρέπει να γίνουν ώστε το ακατέργαστο μαλλί να γίνει νήμα. Υπάρχει και μία μέθοδος που κάνει το μαλλί μαλακό, χτενίζοντας το και στη συνέχεια γίνεται η πραγματική ύφανση που γίνεται ακόμα με το χέρι από τις Μοναχές. "Το αργαλειό – λέει η αδελφή – είναι ένα και είναι ιδιαίτερο για το μέγεθος του ίδιου του ωμοφορίου".
Μερικά από αυτά τα ξύλινα αργαλειά που βρίσκονται στο μοναστήρι κατασκευάστηκαν τον περασμένο αιώνα στο Prato και το ένα χρονολογείται από τον 17ο αιώνα. Στο τέλος του έργου εφαρμόζονται οι μαύροι μεταξωτοί σταυροί και τελικά τα ωμοφόρια παραδίδονται στο Γραφείο του υπευθύνου, για τις Ιεροτελεστίες στις οποίες προϊσταται ο Πάπας, στις 24 Ιουνίου εορτή της γεννήσεως του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, που έδειξε τον Ιησού ως Αμνό του Θεού.
Το μαλλί από τα δύο αρνιά – εξηγεί η μοναχή- χρησιμοποιείται για το ωμοφόριο του Πάπα – και χρησιμοποιούμε και άλλο μαλλί για να ετοιμάσουμε τα άλλα ωμοφόρια.». Είναι ένα έργο που γίνεται με πολλή φροντίδα, αφοσίωση και αγάπη για την Εκκλησία και τον Πάπα.