Ένα παγκόσμιο σύμφωνο για να πούμε όχι στις ανισότητες
Σήμερα το worhshop στην Casina Pio IV με οικονομολόγους, υπουργούς οικονομικών, τραπεζίτες με στόχο την ανάπτυξη προτάσεων για καλύτερη κατανομή του πλούτου. Ο πρόεδρος της Ποντιφικής Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών, Stefano Zamagrii: «Η καινοτομία των τελευταίων τριάντα ετών είναι ότι οι κανόνες, δηλαδή η δομή των οικονομικών σχέσεων, δημιουργούν τις ανισότητες»
Σε μια εποχή κοινωνικής ανισότητας, πρέπει να επανέλθει η αλληλεγγύη μεταξύ των λαών, των κυβερνήσεων και των διεθνών οργανισμών. Μέρος αυτής της ιδέας είναι και το workshop που ξεκινά αύριο στο Βατικανό στην Casina Pio IV: «Νέες μορφές αλληλέγγυας αδελφοσύνης, ενσωμάτωσης, ένταξης και καινοτομίας». Η εκδήλωση διοργανώνεται από την Ποντιφική Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών. Οι διοργανωτές επαναλαμβάνουν ότι «η αλληλεγγύη είναι ένας από τους τρεις πυλώνες του Κοινωνικού Δόγματος της Εκκλησίας, μαζί με την επικουρικότητα και το κοινό καλό. Από τον άγιο Παύλο Στ΄ έως τον Φραγκίσκο, όλοι οι Πάπες έχουν τονίσει ιδιαίτερα αυτή την ιδέα». Για τον Ο.Η.Ε., περισσότερο από τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σήμερα σε χώρες όπου η ανισότητα από το 1990 και μετά έχει αυξηθεί. Το 1% του πληθυσμού 18 χωρών, μεταξύ των οποίων οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία, η Ινδία και η Βραζιλία, κατέχει πάνω από το 20% του παγκόσμιου πλούτου.
Για τον πρόεδρο της Ποντιφικής Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών, τον οικονομολόγο Stefano Zamagni, «χρειαζόμαστε ένα παγκόσμιο σύμφωνο για να αλλάξει τους κανόνες του οικονομικού παιχνιδιού, κυρίως σε διεθνές επίπεδο. Με άλλα λόγια, θα πρέπει να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε τη διόρθωση των ανισοτήτων κάνοντας παρεμβάσεις προς τα κάτω αντί προς τα πάνω. Οι προς τα κάτω παρεμβάσεις, δηλαδή λίγο πολύ του τύπου παροχής βοήθειας, θα μπορούσαν να προχωρήσουν καλά, μέχρι το πρόσφατο παρελθόν, όταν οι ανισότητες ήταν υπό έλεγχο. Η καινοτομία των τελευταίων τριάντα ετών είναι ότι οι κανόνες, δηλαδή η δομή των οικονομικών σχέσεων είναι αυτό που δημιουργεί τις ανισότητες ανεξάρτητα από τη βούληση των ατόμων. Το να γίνει αυτό κατανοητό θα ήταν ένα σπουδαίο αποτέλεσμα. Πολλοί πιστεύουν ότι όσοι δεν περνούν καλά, οι οποίοι βρίσκονται στο κατώτατο σημείο της κοινωνικής σκάλας, δεν έχουν τις επαρκείς δεξιότητες, εν μέρει αυτό είναι αλήθεια, αλλά δεν συμβαίνει αυτό πλέον. Σήμερα οι ανισότητες οφείλονται στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η διεθνής κερδοσκοπική χρηματοδότηση».
Καθηγητά, η χρηματοδότηση συνεχίζει να έχει μεγάλη επιρροή;
Απ. – Έως το 1980, ο όγκος των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών ήταν λίγο πολύ ίσος με το παγκόσμιο Α.Ε.Π.. Σήμερα, ο όγκος των συναλλαγών είναι πάνω από 4 φορές μεγαλύτερος από το παγκόσμιο Α.Ε.Π.. Αυτό σημαίνει ότι η χρηματοδότηση σήμερα έχει εξαντληθεί, διότι η λέξη χρηματοδότηση (finanza) προέρχεται από τη λέξη «τέλος» (fine) δηλαδή κάθε δραστηριότητα που έχει ένα τέλος. Μέχρι πριν από τριάντα χρόνια ο στόχος ήταν να ευνοηθεί η πραγματική οικονομία προκαλώντας ανάπτυξη. Σήμερα, η χρηματοδότηση είναι αυτοαναφορική, ή αυτοσκοπός. Μέχρι να κλείσουμε τους φορολογικούς παραδείσους που είναι διάσπαρτοι στον κόσμο, ειδικά σε ορισμένα μέρη του κόσμου, είναι προφανές ότι δεν μπορούμε να παρέμβουμε και πολύ. Όσοι πλουτίζουν υπερβολικά, επειδή ο πλουτισμός στον χρηματοπιστωτικό τομέα δεν οφείλεται σε κάποια ανώτερη ικανότητα ορισμένων ανθρώπων ή στο γεγονός ότι εφηύραν κάτι το εξαιρετικά καινοτόμο, είναι επειδή ήταν τυχεροί ή δεν είχαν ηθικούς φραγμούς και επομένως απέκτησαν τεράστια πλεονάσματα.
Καθηγητά, αυτές οι ανισότητες οδηγούν επίσης σε πολέμους;
Απ. – Η ανισότητα σπέρνει το μίσος, σπέρνει τη βούληση για καταστροφή του άλλου και επομένως και τη βία, εξ ου και οι αδήλωτοι πόλεμοι οι λεγόμενοι πόλεμοι που είναι ανοιχτοί σε κάθε είδους μάχη και με κάθε μέσο και που στη συνέχεια τροφοδοτούν ιδεολογικά ρεύματα σκέψης που έχουν άλλους σκοπούς. Αν αναλογιστούμε τα τρομοκρατικά φαινόμενα, είναι σαφές ότι όσοι χειραγωγούνται από εκείνους που διαχειρίζονται αυτά τα φαινόμενα προέρχονται από αυτούς που είναι περιθωριοποιημένοι, δηλαδή που υποφέρουν από ανισότητες. Είναι σαφές ότι αν θέλουμε να αποκαταστήσουμε την ασφάλεια, όπως όλοι λένε ότι θέλουν, το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι η μείωση των ανισοτήτων.
Μετάφραση: ρφ
