Δεύτερη Κυριακη της Τεσσαρακοστής Α
Μετά το σκληρό περιστατικό των πειρασμών, που μελετήσαμε στο ευαγγέλιο της περασμένης Κυριακής, σήμερα περνάμε σε ένα διαφορετικό κλίμα: από τον Ιησού-άνθρωπο, που υπέστη τους πειρασμούς όπως όλοι μας, στον Ιησού – Θεό, με την εκθαμβωτική ομορφιά. Ο Ματθαίος (17, 1-9) αφηγείται το επεισόδιο, που ίσως ήταν το πιο μυστηριώδες της ζωής του Ιησού, της Μεταμορφώσεώς του.
Εκείνος «πήρε μαζί του τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον αδελφό του τον Ιωάννη και τους οδήγησε σε ένα άλλο μέρος, σε ένα ψηλό βουνό. Και μεταμορφώθηκε μπροστά τους: το πρόσωπό του έλαμψε όπως ο ήλιος και τα ενδύματά του έγιναν λαμπερά σαν το φως. Και εμφανίστηκαν σε αυτούς ο Μωυσής και ο Ηλίας, και συζητούσαν μαζί του». Ακολουθούν η έκφραση θαυμασμού του Πέτρου, ο οποίος επιθυμούσε να μην τελειώσει ποτέ αυτό το όραμα, και ο φόβος των τριών μαθητών στο άκουσμα της φωνής που δηλώνει: «Αυτός είναι ο υιός μου ο αγαπητός: σε αυτόν έχω θέσει την ευαρέσκειά μου. Να τον ακούτε!» και τέλος η εντολή του ίδιου του Ιησού: «Μη μιλήσετε σε κανένα γι αυτό το όραμα, μέχρις ότου ο Υιός του ανθρώπου αναστηθεί από τους νεκρούς».
Μας μιλάει για το φως, αλλά είναι ένα μυστηριώδες επεισόδιο, επειδή δεν συγκρίνεται με καμιά άλλη ανθρώπινη εμπειρία. Ωστόσο είναι σαφές στην έννοιά του: Ο Ιησούς προετοίμασε και τους τρεις για το Πάσχα, προαναγγέλλοντας τον ίδιο του το θάνατο, τον οποίο θα ακολουθήσει η ένδοξη ανάσταση, γεγονότα σύμφωνα με την μακρά προετοιμασία της Παλαιάς Διαθήκης, η οποία εκπροσωπείται από τον Μωυσή και τον Ηλία. Μεταξύ της Παλαιάς και την Καινής Διαθήκης, μεταξύ του εβραϊκού και του χριστιανικού ορίζοντα, δεν υπάρχει πράγματι ρήξη ή διαχωρισμός, αλλά μόνο συνέχεια: η πρώτη ετοίμασε τη δεύτερη, όπως ο ποταμός εκβάλλει στη λίμνη, η οποία είναι ευρύτερη και πιο ποικιλόμορφη αλλά δεν θα υπήρχε χωρίς τη ροή του ύδατος από το οποίο τροφοδοτείται.
Η συνέχεια εκφράζεται επίσης και από τα άλλα δύο σημερινά αναγνώσματα. Το πρώτο (Γένεση 12, 1-4) μιλά για τον Αβραάμ, σημείο εκκίνησης ολόκληρης της εβραϊκό – χριστιανικής παράδοσης. Εκείνος ήταν ένας πλούσιος νομαδικός βοσκός από την Ουρ, στο σημερινό Ιράκ, ο οποίος βρισκόταν στην Χαράν της σημερινής Τουρκίας, όταν ο μοναδικός αληθινός Θεός τον οδήγησε έξω από τον ειδωλολατρικό κόσμο, καλώντας τον στην πίστη, δηλαδή να τον εμπιστευτεί. «Φύγε από τη γη σου – του είπε -, από τους συγγενείς σου και από τον οίκο του πατέρα σου, για μια γη που εγώ θα σου υποδείξω. Θα κάνω από εσένα ένα μεγάλο έθνος και θα σε ευλογήσω (…) και μέσα από εσένα θα ευλογηθούν όλες οι οικογένειες της γης».
Ο Αβραάμ εμπιστεύτηκε τον εαυτό του, και από εκείνον προέρχεται ο λαός του Ισραήλ, λίκνο στο οποίο προετοίμασε την εκπλήρωση του δεύτερου μέρους της υπόσχεσης, την θεϊκή ευλογία που θα επεκταθεί στους υπόλοιπους λαούς του κόσμου. Ο Ιησούς, ως άνθρωπος, ανήκε στο λαό του Ισραήλ (όπως και η Μητέρα του, όπως και οι Απόστολοι), αλλά η λύτρωση η οποία επιτεύχθηκε με το δικό του Πάσχα ισχύει για όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από το λαό στον οποίο ανήκουν. Με εκείνον, δεν ήταν μόνο ο Αβραάμ, ούτε μόνο οι απόγονοί του που καλέστηκαν να αναγνωρίσουν και να εμπιστευτούν τον αληθινό Θεό: στο δεύτερο ανάγνωσμα (2 Τιμ. 1, 8-10), αναφερόμενος ακριβώς, στους μη Εβραίους, ο απόστολος Παύλος υπενθυμίζει ότι ο Θεός «μας έσωσε και μας κάλεσε με σε ιερή κλήση, όχι σύμφωνα με τα δικά μας έργα, αλλά σύμφωνα με το δικό του σχέδιο».
Μπορούμε να διακρίνουμε, μέσα από τα σημερινά αναγνώσματα, την ύπαρξη ενός μεγαλοπρεπούς σχεδίου, δραματικού και συναρπαστικού μαζί, σχετικού με την ιστορία ολόκληρης της ανθρωπότητας. Οι λαοί και τα άτομα ενεργούν, συγκρούονται, εξαφανίζονται, χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι είναι οι αποδέχτες ενός έργου που ως στόχο έχει να ενισχύσει την ύπαρξή τους: το έργο της σωτηρίας τους, δηλαδή τη ζωή που δεν κλείνεται εντός των στενών ορίων της γης, στην οποία θα έχουμε πρόσβαση όχι λόγω των δικών μας αξιών αλλά ανταποκρινόμενοι σε μια κλήση. Με αυτό τον όρο συνήθως, ορίζεται το ειδικό κάλεσμα των ιερέων και των μοναχών, αλλά πριν από αυτή υπάρχει η κλήση που απευθύνεται σε όλους: στον Αβραάμ, στους απογόνους του, σε ολόκληρη την ανθρωπότητα, η κλήση στην πίστη, δηλαδή στο να εμπιστευτούμε τον Θεό, να εμπιστευτούμε τον εαυτό μας σε εκείνον.
Η ολοκληρωμένη πίστη είναι εκείνη στον Ιησού, ο οποίος πέθανε και αναστήθηκε από αγάπη για τον άνθρωπο, αλλά και εκείνος που δεν τον γνώρισε μπορεί να αποκτήσει την αιώνια ζωή: το σχέδιο του Θεού θέλει να τους σώσει όλους και γι αυτό μας έχει προικίσει με τη συνείδηση: αρκεί να την ακολουθήσουμε, και θα είναι Πάσχα για όλους.
