Ας μην παρασυρόμαστε από εγωιστική αναισθησία
Πριν από τη Θεομητορική προσευχή Angelus, ο Ποντίφικας σχολιάζει την παραβολή του «Καλού Σαμαρείτη». Και σε ένα tweet γράφει: «Στο σημερινό Ευαγγέλιο, ο Ιησούς προτείνει σαν πρότυπο τον Σαμαρείτη, ο οποίος αγαπώντας τον αδελφό του όπως τον εαυτό του, δείχνει ότι αγαπάει τον Θεό με όλη την καρδιά του και εκφράζει συγχρόνως αληθινή θρησκευτικότητα και πλήρη ανθρωπιά.
«Η ευσπλαχνία για μια ανθρώπινη ζωή όταν αυτή βρίσκεται σε κατάσταση ανάγκης είναι το αληθινό πρόσωπο της αγάπης»: «η ικανότητα για συμπόνια» είναι «ο ακρογωνιαίος λίθος του χριστιανισμού, καθώς και της διδασκαλίας του Ιησού». Αυτά ήταν τα λόγια του Πάπα Φραγκίσκου πριν από την απαγγελία του Angelus. Σχολιάζοντας την παραβολή του «Καλού Σαμαρείτη» (βλ. Λκ 10,25-37), ο Ποντίφικας διευκρινίζει ότι ο Κύριος «είναι ευσπλαχνικός επειδή έχει συμπόνια»: είναι ικανός «να προσεγγίσει τον πόνο μας, την αμαρτία μας, τις παραξενιές μας, τη μιζέρια μας».
Να δείχνουμε συμπόνια: αυτό είναι το κλειδί. Αυτό είναι το κλειδί μας. Εάν ενώπιον ενός αναγκεμένου ατόμου δεν αισθάνεσαι συμπόνια, αν η καρδιά σου δεν συγκινείται, αυτό σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά. Πρόσεξε, ας προσέξουμε. Δεν πρέπει να αφήνουμε τον εαυτό μας να παρασύρεται από εγωιστική ασυγκινησία.
Η σελίδες του αγίου Λουκά, επομένως, αντιπροσωπεύουν ένα αληθινό «θησαυρό», «πρότυπο για το πώς θα πρέπει να ενεργεί ένας χριστιανός». Στο Ευαγγέλιο, ο Ιησούς ερωτάται από έναν νομοδιδάσκαλο σχετικά με αυτό που «είναι απαραίτητο για να κληρονομήσουμε την αιώνια ζωή», και ο Υιός του Θεού τον καλεί να βρει την απάντηση στις Γραφές: «Να αγαπάς τον Κύριο και Θεό σου με όλη σου την καρδιά, με όλη σου την ψυχή, με όλη τη δύναμή σου και το μυαλό σου, και τον πλησίον σου σαν τον εαυτό σου». Υπήρξαν ωστόσο, «διάφορες ερμηνείες» σχετικά με το ποιος θα πρέπει να νοείται ως «πλησίον». Εξ ου και η παραβολή του «Καλού Σαμαρείτη» ο οποίος φροντίζει έναν «άνθρωπο που τον είχαν ληστέψει και χτυπήσει οι ληστές».
Ξέρουμε ότι οι Εβραίοι αντιμετώπιζαν με περιφρόνηση τους Σαμαρείτες, θεωρώντας ότι δεν ανήκουν στον εκλεκτό λαό. Επομένως, δεν είναι τυχαίο ότι ο Ιησούς επέλεξε έναν Σαμαρείτη ως θετικό χαρακτήρα της παραβολής. Με αυτόν τον τρόπο επιθυμεί να ξεπεράσει τις προκαταλήψεις, δείχνοντας ότι ακόμη και ένας ξένος, ακόμη και κάποιος που δεν γνωρίζει τον αληθινό Θεό και δεν συχνάζει στον ναό, μπορεί να συμπεριφερθεί σύμφωνα με το θέλημά του, δείχνοντας συμπόνια προς τον αδελφό που έχει ανάγκη και βοηθώντας τον με ότι μέσον διαθέτει.
Αληθινή θρησκευτικότητα και πλήρης ανθρωπιά
Από αυτόν τον ίδιο δρόμο, πριν από τον Σαμαρείτη, παρατηρεί ο Πάπας Bergoglio, «είχαν ήδη περάσει ένας ιερέας και ένας Λευίτης, δηλαδή άνθρωποι αφιερωμένοι στη λατρεία του Θεού», χωρίς ωστόσο, να σταματήσουν.
Ο Ιησούς, επομένως, προτείνει ως πρότυπο τον Σαμαρείτη, ακριβώς αυτόν που δεν είχε πίστη! Ακόμη και εμείς, ας σκεφτούμε πόσους πολλούς ανθρώπους γνωρίζουμε που ίσως είναι αγνωστικιστές, αλλά που κάνουν το καλό. Ο Ιησούς επιλέγει ως πρότυπο κάποιον που δεν ήταν άνθρωπος της πίστης. Και αυτός ο άνθρωπος, ο οποίος αγαπά τον αδελφό του σαν τον εαυτό του, δείχνει ότι αγαπά τον Θεό με όλη την καρδιά του και όλη τη δύναμή του – τον Θεό που δεν γνωρίζει! -, και ταυτόχρονα εκφράζει αληθινή θρησκευτικότητα και πλήρη ανθρωπιά.
