ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ
Πλατεία Αγίου Πέτρου
Κυριακή, 10 Νοεμβρίου 2024
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλή Κυριακή!
Σήμερα το Ευαγγέλιο της Θείας Λειτουργίας (βλ. Mκ 12,38-44) μας μιλά για τον Ιησού ο οποίος, στον ναό της Ιερουσαλήμ, καταγγέλλει ενώπιον του λαού την υποκριτική στάση ορισμένων γραμματέων (βλ. στ. 38-40).
Σε αυτούς τους τελευταίους είχε ανατεθεί ένας σημαντικός ρόλος στην κοινότητα του Ισραήλ: διάβαζαν, μετέγραφαν και ερμήνευαν τις Γραφές. Γι’ αυτό τους είχαν σε μεγάλη εκτίμηση και ο κόσμος τούς σεβόταν.
Πέρα από ό,τι φαινόταν, όμως, η συμπεριφορά τους πολλές φορές δεν ανταποκρινόταν σε αυτά που δίδασκαν. Δεν ήταν συνεπείς. Κάποιοι, μάλιστα, χάρη στο κύρος και τη δύναμη που απολάμβαναν, περιφρονούσαν τους άλλους ‒αυτό είναι πολύ άσχημο, να κοιτάς τον άλλον αφ’ υψηλού‒, είχαν πάρει“αέρα” και, κρυμμένοι πίσω από μια όψη ψεύτικης αξιοπρέπειας και νομιμότητας, περηφανεύονταν για τα προνόμιά τους και μάλιστα έφταναν στο σημείο να διαπράττουν ξεκάθαρες κλοπές εις βάρος των πιο αδύναμων, όπως οι χήρες (βλ. στ. 40). Αντί να χρησιμοποιήσουν τον ρόλο που τους είχε δοθεί για να υπηρετήσουν τους άλλους, τον έκαναν όργανο αλαζονείας και χειραγώγησης. Και συνέβαινε ακόμη και η προσευχή, γι’ αυτούς, να μην είναι πλέον η στιγμή της συνάντησης με τον Κύριο, αλλά μια ευκαιρία επίδειξης καθωσπρεπισμού και ψευδοευσέβειας, χρήσιμη για την προσέλκυση της προσοχής του κόσμου και την απόκτηση συναίνεσης (βλ. ό.π.). Ας θυμηθούμε τι λέει ο Ιησούς για την προσευχή του τελώνη και του Φαρισαίου (βλ. Λκ 18,9-14).
Αυτοί ‒όχι όλοι‒ συμπεριφέρονταν σαν διεφθαρμένοι, τροφοδοτώντας ένα κοινωνικό και θρησκευτικό σύστημα στο οποίο ήταν φυσιολογικό να εκμεταλλεύεται κανείς τους άλλους, ειδικά τους πιο ανυπεράσπιστους, διαπράττοντας αδικίες και διασφαλίζοντας την ατιμωρησία.
Ο Ιησούς συνιστά τους ακροατές του να μένουν μακριά από αυτούς τους ανθρώπους, να “φυλάσσονται” (βλ.στ. 38) και να μην τους μιμούνται. Μάλιστα, με τον λόγο του και το παράδειγμά του, όπως ξέρουμε, διδάσκει πολύ διαφορετικά πράγματα για την εξουσία. Μιλάει γι’ αυτήν με όρους αυτοθυσίας και ταπεινής υπηρεσίας (βλ. Μκ 10,42-45), με μητρική και πατρική τρυφερότητα προς τους ανθρώπους (βλ. Λκ 11,11-13), ιδιαίτερα προς αυτούς που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη (Λκ 10,25-37). Καλεί αυτούς που έχουν εξουσία να κοιτάζουν τους άλλους, από τη δική τους θέση ισχύος, όχι για να τους ταπεινώσουν, αλλά για να τους ανορθώσουν, δίνοντάς τους ελπίδα και βοήθεια.
Έτσι, αδελφοί και αδελφές, μπορούμε να αναρωτηθούμε: εγώ πώς συμπεριφέρομαι στους τομείς ευθύνης μου; Ενεργώ με ταπεινοφροσύνη ή υπερηφανεύομαι για τη θέση μου; Είμαι γενναιόδωρος και έχω σεβασμό προς τους ανθρώπους ή τους συμπεριφέρομαι με αγενή και αυταρχικό τρόπο; Και με τους πιο εύθραυστους, είμαι κοντά τους, ξέρω να σκύψω για να τους βοηθήσω να σηκωθούν;
Είθε η Παρθένος Μαρία να μας βοηθήσει να πολεμήσουμε τον πειρασμό της υποκρισίας μέσα μας ‒ο Ιησούς τους αποκαλεί “υποκριτές”, είναι μεγάλος πειρασμός η υποκρισία‒, και να μας βοηθήσει να κάνουμε το καλό χωρίς να φαινόμαστε και με απλότητα.
———————
Μετάφραση: π.Λ