26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΜΝΗΜΗ ΑΓΙΩΝ ΚΟΣΜΑ ΚΑΙ ΔΑΜΙΑΝΟΥ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΜΑΡΤΥΡΩΝ

Πρόκειται για δύο αδελφούς Αγίους, που η χριστιανι­κή παράδοση και ευλάβεια τους έχει βάλει στην πρώτη γραμμή των πιο επιφανών και λαϊκών Αγίων.

Από ιστορικής πλευράς ελάχιστα στοιχεία υπάρχουν γι’ αυτούς. Η Ρωμαϊκή Ακολουθία αναφέρει: «Από αρ­χαιότατες γραπτές μνήμες προκύπτει ότι ο τάφος τους βρισκόταν στην πόλη Κύρρο της Συρίας, όπου είχε ανε­γερθεί και βασιλική προς τιμήν τους. Έκτοτε η ευλά­βεια τους πέρασε από την Ανατολή στη Ρώμη και δια­δόθηκε σ' όλον τον κόσμο». Τα λείψανα τους διεκδικού­σαν (όπως πίστευαν) διάφορες εκκλησίες της Ευρώπης και αλλού.

Τα ονόματα τους περιλαμβάνονται στις λιτανείες των Αγίων.

Το Μαρτυρολόγιο της Ρώμης λέγει: «Γενέθλια Αγίων μαρτύρων Κοσμά και Δαμιανού, αδελφών. Κατά τον Διοκλητιανού διωγμόν, νικήσαντες θεία δυνάμει βά­σανα πολλά, δεσμά, φυλακίσεις, θάλασσας και πύρας, σταυρούς, λιθοβολισμούς και βέλη, αποκεφαλίσθησαν…»

Η Ανατολική Εκκλησία τους εορτάζει την 1η Ιουλίου. Είναι όμως βέβαιο ότι δεν πρόκειται για τους ίδιους Αγίους τους εκ Ρώμης επί Κιρίνου μαρτυρήσαντας (Κοσμάν και Δαμιανόν) και τούτο γιατί η Ρώμη τους αγνοεί.

Τι λέγει η παλαιά παράδοση;

Οι Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός γεννήθηκαν στην Αρα­βία γύρω στον 4ο αιώνα. Η μητέρα τους, ευλαβής και ενά­ρετη χριστιανή, όταν χήρεψε ανέλαβε τη θεοσεβή ανα­τροφή των πέντε παιδιών της, δύο διδύμων και των Ανθί­μου, Αεοντίου και Ευπρεπίου. Φαίνεται ότι είχε τη δυνατό­τητα να τα σπουδάσει. Μεταξύ όλων, ο Κοσμάς κι ο Δαμια­νός (δίδυμοι) διακρίθηκαν στην επιστήμη. Σπούδασαν την ιατρική και επωφελήθηκαν της επιστήμης τους για να εξα­σκήσουν την αποστολική τους δράση, αφοσιωμένοι στους ασθενείς, επισκεπτόμενοι και περιθάλποντες αυτούς δω­ρεάν, και γι" αυτό ονομάστηκαν και «Ανάργυροι» (άνευ αργυρίων), εφαρμόζοντες τα λόγια του Χριστού: «δωρεάν ελάβετε, δωρεάν δοτέ» (Ματθ. 10,8). Θεράπευαν τουςασθενείς όχι μονάχα με τα φάρμακα, αλλά και με τα θαύ­ματα που έκαναν. Πολλές φορές θεράπευαν όχι μόνον τα σώματα αλλά και τις ψυχές, με τις συμβουλές και τα λόγια τους…

Τέτοιου είδους θεραπείες υπάρχουν πολλές και εν­διαφέρουσες στο θρύλο των δύο Αγίων. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε μια τέτοια ίαση:

Μια πλούσια ματρώνα, ονόματι Παλλάδια, αφού ξό­δεψε πολλά χρήματα για την ανίατη αρρώστια της, χωρίς αποτέλεσμα, παρουσιάστηκε στους Αγίους Αναργύρους ζητώντας την ευσπλαχνία τους. Πράγματι, οι Άγιοι αδελ­φοί την θεράπευσαν. Εκείνη, θέλοντας να ξεπληρώσει την ευγνωμοσύνη της απέναντι τους, με δόλο και με ένα πονη­ρό τέχνασμα άφησε στο Δαμιανό ένα μεγάλο χρηματικό ποσό να το χρησιμοποιήσει για τους φτωχούς. Όταν το έμαθε ο Κοσμάς, λυπήθηκε τόσο ώστε εξέφρασε την επι­θυμία να τον θάψουν χωριστά από κείνο, μετά το θάνατο του. «Κοσμά, του λέγει ο Χριστός, σε οπτασία, γιατί λυπά­σαι; Μόνο από αγάπη προς εμέ δέχθηκε τη δωρεά ο αδελ­φός σου.» Έτσι, ο Κοσμάς πείστηκε και πήρε πίσω την απόφαση του για την τιμωρία του αδελφού του.

Πηγή: Τα’ αδέλφια μας οι άγιοι