1672 η τέλεση της Αγίας Δωρεάς , μια αρρώστια ενώνει Ορθοδόξους και Καθολικούς στη Νάξο
‘’Το γεγονός αυτό έλαβε χώρα όταν επίσκοπος των καθολικών της Νάξου ήταν ο Βαρθολομαίος Πόλλα και των ορθοδόξων ο Σεραφείμ κατά το έτος 1672 . Τον Φεβρουάριο αυτού του έτους ιστιοφόρο προερχόμενο από την Κωνσταντινούπολη έφερε μαζί του επιβάτες που είχαν προσβληθεί από τη πανώλη . Η νόσος με μεγάλη ταχύτητα επεκτάθηκε στη πόλη της Νάξου και το Κάστρο . Όλοι οι κάτοικοι έψαξαν να βρουν τρόπο διαφυγής προς την ενδοχώρα για να σωθούν . Οι καθολικοί του Κάστρου στο σύνολο τους μετοίκησαν στα εξοχικά τους ή σε φίλους που είχαν στα χωριά ενώ στη Χώρα είχαν πεθάνει ήδη 300 άνθρωποι .
Ο αρχιεπίσκοπος Βαρθολομαίος και ο κλήρος βρέθηκαν στη περιοχή της Δρυμαλίας . Η μέρα της Αγίας Δωρεάς είχε φθάσει(πρόκειται για την μεγαλύτερη γιορτή των Καθολικών λατινικά: "Testum corporis Domini") γιορτή προς τιμή και προσκύνηση του σώματος του Ιησού Χριστού και την έξαρση της μετουσίωσης του άρτου και οίνου σε σώμα και αίμα Κυρίου κατά τη τέλεση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας ) αλλά δε μπορούσαν να γυρίσουν στη Χώρα και στο Κάστρο της Νάξου , έτσι αποφασίστηκε να τελεστεί στην Παναγία τη Πρωτόθρονο στο Χαλκί .
Μπροστά από την Ωραία Πύλη στήθηκε βωμός και η θεία λειτουργία ετελέσθη από τον βικάριο του αρχιεπισκόπου (ο ίδιος αδυνατούσε να παραβρεθεί λόγω ψυχικής δοκιμασίας) . Στο Χαλκί είχε συγκεντρωθεί και μεγάλο πλήθος χωρικών , μετά το πέρας της λειτουργίας ακολούθησε λιτανεία με επικεφαλή τον βικάριο που κρατούσε το ιερό Αρτοφόριο κάτω από ‘’ουρανό’’ ( ιερό πανί που στερεωνόταν στις άκρες με τέσσερα ξύλα που ονομαζόταν ‘’κοντοί’’ ) τους ‘’κοντούς’’ του οποίου κρατούσαν οι πρόκριτοι του Χαλκίου . Στη λιτανεία έλαβαν μέρος 12 καθολικοί ιερείς καθώς και 30 ορθόδοξοι ιερείς από τα γύρω χωριά και πλήθος χωρικών .
Ο βικάριος έψαλε στα ελληνικά δέηση υπέρ καταπαύσεως της νόσου ενώ οι ορθόδοξοι ιερείς έψαλλαν το ‘’Κύριε Ελέησον’’ . Η συγκίνηση ήταν απερίγραπτή και οι χωρικοί φέροντες κλάδους δάφνης άγγιζαν το αρτοφόριο για να αγιασθούν και να σκορπίσουν τα φύλλα στα χωριά για τους για μια καλύτερη συγκομιδή ενώ οι μητέρες έβαζαν τα παιδιά τους ενώπιον του βικάριου καθόλη τη διαδρομή της λιτανείας .
Η λιτανεία τελείωσε με την επιστροφή στην Παναγία όπου και όλοι οι πιστοί προσκύνησαν στο αρτοφόριο ενώ το απόγευμα της ίδιας μέρας ο χωροεπίσκοπος Δρυμαλίας παρευρισκομένων όλου του ορθόδοξου κλήρου αλλά και του βικάριου και των καθολικών ιερέων τέλεσε παράκληση στην Παναγία ενώ όλη μαζί προσευχήθηκαν για την ενότητα τους και την κατάπαυση της νόσου .
Καταγραφή από τον Γ.Ν.Βαρδή δημοσιευμένη το 1934 στην εφημερίδα ΦΩΝΗ ΝΑΞΟΥ ΠΑΡΟΥ .
Πηγή http://orinosaxotis.blogspot.gr/2017/04/1672.html?m=1
