16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΜΝΗΜΗ ΑΓΙΩΝ ΚΟΡΝΗΛΙΟΥ ΠΑΠΑ ΚΑΙ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΡΤΥΡΩΝ
Ο Άγιος Κορνήλιος, ιερέας της Ρωμαϊκής Εκκλησίας, γνωστός για τις αρετές του την πραότητα και την ταπεινοφροσύνη, διαδέχθηκε στο θρόνο της Ρώμης τον Πάπα Φαβιανό (251).
Ο Κορνήλιος, αναλαμβάνοντας τη διακυβέρνηση της Εκκλησίας, μετά από το σκληρό διωγμό του Δεκίου (250), είχε ν' αντιμετωπίσει εξωτερικές και εσωτερικές δυσκολίες, απάνθρωπους διωγμούς αυτοκρατόρων, διχόνοιες και σχίσματα μέσα στην ίδια την Εκκλησία.
Στη Ρώμη, κάποιος φανατικός αντίπαλος του Πάπα Κορνηλίου, ονόματι Νοβατιανός, αναλαμβάνει την αρχηγία των οπαδών του Δονάτου και κηρύττει φανερά τον πόλεμο κατά του Πάπα Κορνηλίου, τον οποίο κατηγορεί για επιείκεια προς τους αμαρτωλούς και τους αποστάτες. Ο Νοβατιανός κατορθώνει να παραπλανήσει τρεις επισκόπους αγροίκους και αμαθείς της Νότιας Ιταλίας, οι οποίοι τον χειροτονούν Επίσκοπο και αυτοανακηρύσσεται αρχηγός της Εκκλησίας. Καταδικάζεται από τον Πάπα Κορνήλιο σε Σύνοδο 60 επισκόπων, αλλά αυτός αρνείται να υποκύψει κι έτσι προκαλεί σχίσμα και αναστάτωση στην Εκκλησία, Ο Άγιος Κυπριανός και ο Άγιος Διονύσιος Αλεξανδρείας αναλαμβάνουν την υπεράσπιση του Κορνηλίου, ο πρώτος γράφει σύγγραμμα περί «Ενότητας της Εκκλησίας» και ο δεύτερος στέλνει επιστολή στο Νοβατιανό εξορκίζοντας τον να σταματήσει τις ραδιουργίες του.
Ο Άγιος Κυπριανός, μια από τις ωραιότερες μορφές του κλήρου της Αφρικής, γεννήθηκε στην Καρχηδόνα γύρω στο 210, από ευγενείς αλλά εθνικούς γονείς. Σύμφωνα με την τάξη στην οποία ανήκε, έλαβε και την πρέπουσα μόρφωση. Διακρίθηκε στη διδασκαλία της ρητορικής και στην άσκηση της δικηγορικής. Μεταστράφηκε στο χριστιανισμό σε μεγάλη ηλικία και έλαβε το Βάπτισμα. Γύρω στο 249 χειροτονήθηκε ιερέας και μετά διαδέχθηκε το Δονάτο στο θρόνο της Καρχηδόνας. Άνδρας με ισχυρό χαρακτήρα και δυνατή εκπαίδευση, αλλά και προικισμένος με διοικητικά προσόντα, έγινε πολύ σύντομα το επίκεντρο της Εκκλησίας της Αφρικής. Τόσο με τη δράση, όσο και με το λόγο και τα συγγράμματα του, οργάνωσε την Εκκλησία της Αφρικής και την προφύλαξε από τις αιρέσεις. Άνθρωπος μελέτης, εκμεταλλευόταν τις γνώσεις και τα συγγράμματα των προκατόχων του. Την παιδεία του όμως τη χρωστούσε προπάντων στην ανάγνωση της Αγίας Γραφής, την οποία μελετούσε μέρα-νύχτα και πάνω στα κείμενα της θεμελίωνε όλες τις πραγματείες του.
Ασχολήθηκε και με το ζήτημα εκείνων που αποστάτησαν ή που δείλιασαν κατά τους διωγμούς, οι οποίοι όμως ζητούσαν να επανέλθουν στην Εκκλησία, χωρίς να υπόκεινται στη γνωστή μακροχρόνια μετάνοια.
Για την ιστορία του μεγάλου αυτού Αγίου, στη δύσκολη εκείνη πρωτοχριστιανική εποχή, ας αναφερθεί και μια σοβαρή διένεξη μεταξύ Κυπριανού και Πάπα Στεφάνου για το ζήτημα της αναβαπτίσεως των αιρετικών, γιατί στην Αφρική και σε κάποιες άλλες περιοχές υπήρχε το έθιμο να ξαναβαπτίζονται. Στη Ρώμη και αλλού, δεν τους ξαναβάπτιζαν αλλά, μόνο, τους έχριζαν. Το ζήτημα αυτό διευθετήθηκε ύστερα από πολλά χρόνια, σύμφωνα με την παράδοση της Ρώμης.
Το μαρτύριο του Αγίου Κυπριανού έγινε στις 14η Σεπτεμβρίου 258. Η εορτή των δύο Αγίων τοποθετείται στις 16 Σεπτεμβρίου, λόγω της επισημότητας του Τιμίου Σταυρού.
Πηγή: Τα’ αδέλφια μας οι άγιοι