14 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΜΝΗΜΗ ΑΓΙΟΥ ΚΑΛΛΙΣΤΟΥ ΜΑΡΤΥΡΟΣ
Πιστεύεται ότι ανήκε σε οικογένεια σκλάβων, κι όταν απέκτησε την ελευθερία του, κατηγορήθηκε ότι είναι χριστιανός και καταδικάστηκε στα κάτεργα της Σαρδηνίας. Όταν κάποτε κατόρθωσε να απαλλαγεί από τα φρικτά μαρτύρια των κάτεργων, επέστρεψε στο προάστειο της Ρώμης Άντσιο, όπου ζούσε φτωχικά με το επίδομα που έδινε η Εκκλησία στους ομολογητές της πίστεως.
Όταν ο Πάπας Ζεφυρίνος (198-217) διαδέχθηκε τον Πάπα Βίκτωρα, ο Κάλλιστος προσκλήθηκε στη Ρώμη και πήρε θέση μεταξύ του κλήρου. Ο νέος Ποντίφικας τον θέλησε συνεργάτη του και τον χειροτόνησε διάκονο1 του ανέθεσε μάλιστα την επιμέλεια του νεκροταφείου, που βρισκόταν στην Αππία οδό, καιστο οποίο δόθηκε το όνομα του (κατακόμβες Αγίου Καλλίστου). Είναι ενδιαφέρον για την ιστορία να σημειώσουμε εδώ, ότι, κατά τον Ιο και 2ο αιώνα, οι χριστιανοί έθαβαν τους νεκρούς τους σε ιδιωτικά νεκροταφεία, τα οποία προστατεύονταν από τους ρωμαϊκούς νόμους. Τον 3ο αιώνα, όμως, δημιουργήθηκαν κοιμητήρια της χριστιανικής κοινότητας, που ανήκαν στην ιδιοκτησία της Εκκλησίας, η οποία τα διαχειριζόταν. Το πρώτο από αυτά τα κοιμητήρια είχε ανατεθεί στο διάκονο Κάλλιστο, ο οποίος το μεγάλωσε και το έκανε γνωστό, κυρίως γιατί κατά τον 3ο αιώνα τάφηκαν σ’ αυτό πολλοί Πάπες μάρτυρες.
Περί το 217, ο Κάλλιστος διαδέχθηκε στον παπικό θρόνο το Ζεφυρίνο. Ο άσπονδος εχθρός του φιλόσοφος Ιππόλυτος, τον οποίο είχε για πολλά κατηγορήσει, επωφελήθηκε τώρα της ευκαιρίας να ονομαστεί Επίσκοπος, από οπαδούς του, και να καταστεί ο πρώτος αντιπάπας στην ιστορία της Εκκλησίας. Έτσι, ο Ιππόλυτος κατόρθωσε να ιδρύσει μια άλλη Εκκλησία, ενάντια προς τη νόμιμη Εκκλησία της Ρώμης. Τότε εξέδωσε και τον περίφημο λίβελο εναντίον του Πάπα που έφερε τον τίτλο «Φιλοσοφούμενα». Η περίπτωση του Ιππολύτου έκλεισε με ευτυχή τρόπο, αφού συμφιλιώθηκε με την Εκκλησία και τελικά υπήρξε και μάρτυρας της πίστεως το 235 στη Σαρδηνία, όπου είχε εξοριστεί. Και ο Κάλλιστος επίσης πέθανε μάρτυρας της πίστεως το 222. Πιθανώς, ο Ποντίφικας υπήρξε θύμα κάποιας λαϊκής εξεγέρσεως. Σύμφωνα με την παράδοση, τον πέταξαν σε κάποιο βαθύ πηγάδι όπου βρήκε φρικτό θάνατο.
Οι χριστιανοί, μην μπορώντας να τον θάψουν στο κοιμητήριο του στην Αππία οδό, τον έθαψαν στο νεκροταφείο Καλεπόδιο (στην Αυρηλία οδό). Αργότερα, και μάλλον από το Γρηγόριο 3ο, το λείψανο του μεταφέρθηκε στην εκκλησία της Σάντα Μαρία Ιν Τρανστέβερε.
Πηγή: Τ’ αδέλφια μας οι άγιοι