Αύλειος χώρος Αγίου Δαμάσου
Κατήχηση στην Επιστολή προς Γαλάτες – 2. Ο Παύλος ένας αληθινός Απόστολος
Αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!
Εισερχόμαστε σιγά – σιγά στην επιστολή προς τους Γαλάτες. Έχουμε δει ότι αυτοί οι Χριστιανοί βρίσκονται σε σύγκρουση για το πώς να βιώσουν την πίστη. Ο Απόστολος Παύλος αρχίζει να γράφει την Επιστολή του υπενθυμίζοντας το σύνδεσμο που ανέπτυξαν κατά το παρελθόν, τη θλίψη της απόστασης και την αμετάβλητη αγάπη που έχει για τον καθένα από αυτούς. Ωστόσο, δεν παραλείπει να επισημάνει την ανησυχία του για το ότι οι Γαλάτες πρέπει να ακολουθήσουν το σωστό δρόμο: είναι η ανησυχία ενός πατέρα, ο οποίος δημιούργησε Κοινότητες πίστεως. Η πρόθεσή του είναι πολύ ξεκάθαρη: είναι απαραίτητο να επισημαίνεται η καινοτομία του Ευαγγελίου, που έλαβαν οι Γαλάτες μέσω του κηρύγματός του, προκειμένου να οικοδομηθεί η αληθινή ταυτότητα, πάνω στην οποία θα βασιστεί η ύπαρξη του καθένα. Και αυτή είναι η αρχή: να επαναληφθεί η καινοτομία του Ευαγγελίου, αυτό που οι Γαλάτες έλαβαν από τον Απόστολο.
Αντιλαμβανόμαστε αμέσως ότι ο Παύλος είναι βαθύς γνώστης του Μυστηρίου του Χριστού. Από την αρχή της επιστολής του δεν ακολουθεί τα χαμηλά επιχειρήματα που χρησιμοποιούν οι επικριτές του. Ο Απόστολος «πατάει ψηλά» και μας υποδεικνύει επίσης πώς να συμπεριφερόμαστε όταν προκύπτουν συγκρούσεις μέσα στην Κοινότητα. Μόνο προς το τέλος της επιστολής, πράγματι, γίνεται σαφές ότι ο πυρήνας της διαμάχης που εγείρεται αφορά στην περιτομή – Εβραϊκή παράδοση. Ο Παύλος επιλέγει να πάει βαθύτερα, γιατί αυτό που διακυβεύεται είναι η αλήθεια του Ευαγγελίου και η ελευθερία των Χριστιανών, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτού. Δεν περιορίζεται στην επιφάνεια των προβλημάτων, των συγκρούσεων, όπως είμαστε συχνά στον πειρασμό να κάνουμε για να βρούμε αμέσως μια λύση που εξαπατά όλους να συμφωνήσουν με έναν συμβιβασμό. Ο Παύλος αγαπά τον Ιησού και γνωρίζει ότι ο Ιησούς δεν είναι ένας άνθρωπος – Θεός συμβιβασμού. Δεν λειτουργεί έτσι το Ευαγγέλιο και ο Απόστολος επέλεξε να ακολουθήσει το πιο απαιτητικό μονοπάτι. Γράφει λοιπόν: «Ἄρτι γάρ ἀνθρώπους πείθω ἢ τόν θεόν;» Δεν προσπαθεί να συμφιλιώνεται με όλους. Και συνεχίζει: «ἢ ζητῶ ἀνθρώποις ἀρέσκειν; εἰ ἔτι ἀνθρώποις ἤρεσκον, Χριστοῦ δοῦλος οὐκ ἂν ἤμην» (Γαλ. 1,10). Πρώτα από όλα, ο Παύλος αισθάνεται την ανάγκη να υπενθυμίσει στους Γαλάτες ότι είναι αληθινός Απόστολος, όχι λόγω της δικής του αξίας, αλλά λόγω του καλέσματος του Θεού. Ο ίδιος αφηγείται την ιστορία της κλήσης του και της μεταστροφής του, που συνέπεσε με την εμφάνιση του Αναστημένου Χριστού κατά τη διάρκεια του ταξιδιού προς στη Δαμασκό (πρβλ. Πράξεις 9, 1-9). Είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε αυτό που σημειώνει για τη ζωή του πριν από αυτό το γεγονός: «ἐδίωκον τήν ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ καὶ ἐπόρθουν αὐτήν, καὶ προέκοπτον ἐν τῷ Ἰουδαϊσμῷ ὑπὲρ πολλοὺς συνηλικιώτας ἐν τῷ γένει μου, περισσοτέρως ζηλωτὴς ὑπάρχων τῶν πατρικῶν μου παραδόσεων» (Γαλ. 1, 13-14). Ο Παύλος τολμά να επιβεβαιώσει ότι στον Ιουδαϊσμό ξεπέρασε τους πάντες, ήταν ένας αληθινός ζηλότυπος Φαρισαίος, «κατὰ ζῆλος διώκων τὴν ἐκκλησίαν, κατὰ δικαιοσύνην τὴν ἐν νόμῳ γενόμενος ἄμεμπτος» (Φιλ 3, 6). Δύο φορές υπογραμμίζει ότι ήταν υπερασπιστής των «παραδόσεων των πατέρων» και «ένθερμος υποστηρικτής του νόμου».
Αυτή είναι η ιστορία του Παύλου. Από τη μία πλευρά, επιμένει να υπογραμμίσει ότι είχε εκδιώξει σκληρά την Εκκλησία και ότι ήταν «βλάσφημον καὶ διώκτην καὶ ὑβριστήν» (1 Τιμ 1,13): ο ίδιος αυτοχαρακτηρίζεται έτσι – , από την άλλη πλευρά, τονίζει το έλεος του Θεού προς εκείνον, που τον οδηγεί σε μια ριζική μεταμόρφωση, γνωστή σε όλους. Γράφει: «ἤμην δὲ ἀγνοούμενος τῷ προσώπῳ ταῖς ἐκκλησίαις τῆς Ἰουδαίας ταῖς ἐν Χριστῷ, μόνον δὲ ἀκούοντες ἦσαν ὅτι Ὁ διώκων ἡμᾶς ποτε νῦν εὐαγγελίζεται τὴν πίστιν ἥν ποτε ἐπόρθει» (Γαλ 1, 22-23). Μεταστράφηκε, άλλαξε, άλλαξε η καρδιά του. Ο Παύλος τονίζει έτσι την αλήθεια της κλήσεώς του μέσω της εντυπωσιακής αντίθεσης που είχε προκύψει στη ζωή του: ως διώκτης των Χριστιανών επειδή δεν τήρησαν τις παραδόσεις και το νόμο, κλήθηκε να γίνει Απόστολος για να κηρύξει το Ευαγγέλιο του Ιησού. Όμως παρατηρούμε ότι ο Παύλος είναι ελεύθερος: είναι ελεύθερος να κηρύξει το Ευαγγέλιο και είναι επίσης ελεύθερος να εξομολογηθεί τις αμαρτίες του. «Ήμουν έτσι»: είναι η αλήθεια που δωρίζει την ελευθερία της καρδιάς, είναι η ελευθερία του Θεού.
Αναλογιζόμενος την ιστορία του, ο Παύλος είναι πλήρης θαυμασμού και ευγνωμοσύνης. Είναι σαν να ήθελε να πει στους Γαλάτες ότι θα μπορούσε να ήταν οτιδήποτε άλλο εκτός από Απόστολος. Είχε μεγαλώσει από νεαρή ηλικία για να είναι αθώος οπαδός του Μωσαϊκού Νόμου και οι περιστάσεις τον οδήγησαν να πολεμήσει τους μαθητές του Χριστού. Ωστόσο, κάτι το απροσδόκητο είχε συμβεί: ο Θεός, με τη χάρη του, του αποκάλυψε τον νεκρό και αναστημένο Υιό του, έτσι ώστε να μπορεί να γίνει ο προφήτης του στους ειδωλολάτρες (πρβλ. Γαλ. 1, 15-6)
Πόσο ανεξιχνίαστοι είναι οι δρόμοι του Κυρίου! Το αγγίζουμε με τα χέρια μας κάθε μέρα, αλλά πάνω απ ‘όλα αν αναλογιστούμε τις στιγμές που μας κάλεσε ο Κύριος. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τον χρόνο και τον τρόπο με τον οποίο ο Θεός μπήκε στη ζωή μας: να διατηρήσουμε σταθερή στην καρδιά και στο μυαλό εκείνη τη συνάντηση χάριτος, όταν ο Θεός άλλαξε την ύπαρξή μας. Πόσες φορές, μπροστά στα μεγάλα έργα του Κυρίου, τίθεται το ερώτημα: πώς είναι δυνατόν ο Θεός να συνεργεί με έναν αμαρτωλό, ένα εύθραυστο και αδύναμο άτομο, για να εκπληρώσει το θέλημά του; Ωστόσο, δεν υπάρχει τίποτα τυχαίο, γιατί όλα προετοιμάστηκαν υπό το σχέδιο του Θεού. Ύφανε την ιστορία μας, την ιστορία του καθενός μας: Ύφανε την ιστορία μας και, αν εμείς ανταπαντάμε με εμπιστοσύνη στο σχέδιο σωτηρίας του, το συνειδητοποιούμε. Η κλήση περιλαμβάνει πάντα μια αποστολή στην οποία προοριζόμαστε. Γι’ αυτό καλούμαστε να προετοιμαστούμε σοβαρά, γνωρίζοντας ότι ο ίδιος ο Θεός μας στέλνει, ο ίδιος ο Θεός θα μας στηρίζει με τη χάρη του. Αδελφοί και αδελφές, ας επιτρέψουμε στον εαυτό μας να οδηγηθεί από αυτήν την επίγνωση: η υπεροχή της χάρης μεταμορφώνει την ύπαρξη και την καθιστά άξια να τεθεί στην υπηρεσία του Ευαγγελίου. Η υπεροχή της χάρης καλύπτει όλες τις αμαρτίες, μεταβάλει τις καρδιές, αλλάζει τη ζωή, μας κάνει να βλέπουμε νέα μονοπάτια.
Αυτό ας μην το ξεχάσουμε!
Μετάφραση: πγπ
