Το Σουδάν υπογράφει την «Αβρααμική Συμφωνία» με το Ισραήλ
Το Σουδάν υπέγραψε την «Αβρααμική Συμφωνία» την Τετάρτη 6 Ιανουαρίου 2021 για να επιτύχει την εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων με το Ισραήλ. Η συμφωνία υπογράφηκε μαζί με μια ξεχωριστή συμφωνία βοήθειας, η οποία υπόσχεται ένα ετήσιο δάνειο ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων από την Παγκόσμια Τράπεζα προς την αφρικανική χώρα και επιτεύχθηκε χάρη στη διαμεσολάβηση του Υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ, Στίβεν Μνουτσίν, παρόντος στο Χαρτούμ για μια άνευ προηγουμένου επίσημη επίσκεψη. Ο Μνουτσίν είπε ότι θα εργαστούμε και στο εγγύς μέλλον «για την την ενίσχυση και την επέκταση αυτών των σχέσεων».
Η δύσκολη πολιτική μετάβαση
Κατά τη διάρκεια της μονοήμερης επίσκεψής του, ο Μνουτσίν συναντήθηκε με τον αρχηγό του κράτους, στρατηγό Αμπντέλ Φατάχ αλ-Μπουρχάν, και τον πρωθυπουργό, Αμπντάλα Χαμντόκ.
Οι συνομιλίες τους επικεντρώθηκαν στην επιδείνωση της «οικονομικής κατάστασης στο Σουδάν, της αμερικανικής βοήθειας στο Σουδάν και της ελάφρυνσης του χρέους», όπως ανέφερε η κυβέρνηση του Χαρτούμ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Σουδάν διέρχεται μια δύσκολη μετάβαση από τότε που ο στρατός ανέτρεψε τον Ομάρ αλ-Μπασχίρ – ισχυρό άνδρα για τριάντα χρόνια στο τιμόνι της χώρας – το 2019 μετά από μήνες μαζικών διαμαρτυριών κατά της κυβέρνησής του.
Η χώρα αντιμετωπίζει μια σοβαρή οικονομική κρίση που επιδεινώνεται από την πανδημία Covid-19, με χρόνιες ελλείψεις ενός ισχυρού νομίσματος και με έναν καλπάζοντα πληθωρισμό.
Ευκαιρίες στον ορίζοντα
Αυτό το περαιτέρω βήμα αντιπροσωπεύει επομένως ένα σημείο καμπής γεμάτο ευκαιρίες και για τις δύο εμπλεκόμενες χώρες. Το Σουδάν επέστρεψε πλήρως στο πολιτικό φόρουμ της διεθνούς κοινότητας, δεδομένου ότι προηγήθηκαν των διαπραγματεύσεων η απομάκρυνση του Χαρτούμ από τη μαύρη λίστα των ΗΠΑ για τα κράτη που χρηματοδοτούν την τρομοκρατίας, και η επακόλουθη ακύρωση κυρώσεων, ενώ το Ισραήλ ενισχύει την περιφερειακή ασφάλεια και τη συνεργασία μετά από δεκαετίες ανοιχτής έντασης με τις χώρες του αραβο-μουσουλμανικού κόσμου.
Το περιφερειακό πλαίσιο
Η πρόσφατη υπογραφή κατέστησε το Σουδάν την τρίτη χώρα στον Αραβικό Σύνδεσμο – αποτελούμενο από 22 μέλη – που υπέγραψε την «Αβρααμική Συμφωνία», μετά την υπογραφή των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και του Μπαχρέιν στις 15 Σεπτεμβρίου. Τους επόμενους μήνες, αναμένεται επίσης η επίσημη ένταξη του Μαρόκου, το οποίο τον περασμένο Δεκέμβριο συμφώνησε για «εξομάλυνση» με το εβραϊκό κράτος με το οποίο αποκαθιστά τις διπλωματικές σχέσεις. «Η υπογραφή του Σουδάν της Αβρααμικής Συμφωνίας είναι ένα σημαντικό βήμα για την προώθηση περιφερειακών συμφωνιών εξομάλυνσης στη Μέση Ανατολή», σχολίασε ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Γκάμπι Ασκενάζι. Μέχρι τώρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν διαδραματίσει βασικό ρόλο στη διευκόλυνση αυτών των συμφωνιών προσφέροντας κερδοφόρες εταιρικές σχέσεις από οικονομική άποψη στις υπογράφουσες χώρες. Στην περίπτωση του Μαρόκου, ο Λευκός Οίκος αναγνώρισε επίσημα τις διεκδικήσεις του Ραμπάτ για τη Δυτική Σαχάρα.
Σταθερότητα και οικονομικά οφέλη
«Η συμφωνία με το Ισραήλ βοηθά κυρίως το Σουδάν να επανενταχθεί στη διεθνή κοινότητα και να προσελκύσει επενδύσεις, πιθανούς επενδυτές και χρηματοδοτικούς διαύλους που μέχρι τώρα είχαν αποκλειστεί λόγω των πολιτικών επιλογών του προηγούμενου καθεστώτος Μπασίρ», εξηγεί σε συνέντευξή του ο Τζιουζέπε Ντεντίτσε, επικεφαλής του Γραφείου της Μέσης Ανατολής του Ce.Si (Διεθνές Κέντρο Μελετών). «Η συμφωνία σίγουρα βοηθά το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, με σκοπό τον περιορισμό αυτών των αντισυστημικών δυνάμεων που απειλούν την περιφερειακή ασφάλεια».
Γεωπολιτικές συγκλίσεις
Σύμφωνα με τον Ντεντίτσε, η «Αβρααμική Συμφωνία» ορίζει ένα περιφερειακό σύστημα στο οποίο το Ισραήλ αποτελεί αναπόσπαστο και ενεργό μέρος, το οποίο μπορεί να κάνει διάλογο με όλες τις μεγάλες αραβικές δυνάμεις όσον αφορά τη γεωπολιτική σύγκλιση εναντίον των παραγόντων που θεωρούνται επικίνδυνοι ως το Ιράν. Στη συνέχεια, ο ερευνητής του Ce.Si επικεντρώνεται στις φήμες που αναφέρουν ότι η Σαουδική Αραβία είναι ο επόμενος υπογράφων της συμφωνίας: «Αυτό το ενδεχόμενο θα είχε απίστευτο αντίκτυπο για πολλούς λόγους, ωστόσο δεν νομίζω ότι η Αραβία θα υπογράψει βραχυπρόθεσμα, επειδή οι επιπτώσεις θα είναι πολλές, αλλά νομίζω ότι υπάρχουν πολλές χώρες που έρχονται προσανατολίζονται προς αυτό τον σκοπό: τις τελευταίες εβδομάδες έγιναν συζητήσεις και για το Πακιστάν, ωστόσο πρόκειται για πολύ μακρές διαδικασίες».
Μετάφραση: π. Λ