ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΟΥ ΓΟΛΓΟΘΑ

Η Εκκλησία της Τήνου την Κυριακή 14 Απριλίου 2019 πραγματοποίησε τον Παντηνιακό δρόμο του Σταυρού. Ξεκινώντας από τον Μοναστηριακό ναό του  Αγίου Φραγκίσκου και μελετώντας το Πάθος του Χριστού έκανε μία συμβολική πορεία προς το λόφο του Εξωμβούργου που συμβολίζει το λόφο του Γολγοθά.

Αυτή τη χρονιά, οι περισκέψεις επάνω στις δεκατέσσερις στάσεις του Δρόμου του Σταυρού γράφτηκαν από δεκαπέντε νέους ηλικίας μεταξύ 16 και 27 ετών. Δύο πράγματα είναι ασυνήθιστα από την άποψη αυτή. Πρώτον, η ηλικία των δημιουργών: είναι νέοι και έφηβοι, εννέα από τους οποίους φοιτούν στο Λύκειο Pilo Albertelli της Ρώμης. Δεύτερον, η "χορωδιακή" πτυχή της δουλειάς τους, η οποία είναι μια σύνθεση πολλών φωνών, διαφορετικών τόνων και χρωματισμών. Αυτοί δεν είναι οι “νέοι” γενικά. Είναι ο Βαλέριος, η Μαρία, η Μαργαρίτα, ο Φραγκίσκος, η Κλάρα, η Γκρέτα και οι άλλοι.

Με τον ενθουσιασμό που χαρακτηρίζει την ηλικία τους, ανέλαβαν την πρόκληση που παρουσίασε ο πάπας Φραγκίσκος αυτό το έτος, το οποίο είναι αφιερωμένο ιδιαίτερα στη νεότερη γενιά. Το έπραξαν χρησιμοποιώντας μια ακριβή μεθοδολογία. Συγκεντρώθηκαν γύρω από ένα τραπέζι, διάβασαν τα κείμενα των Αγίων Παθών του Χριστού από τα τέσσερα Ευαγγέλια. Με άλλα λόγια, στέκονταν μπροστά σε κάθε στάση κατά μήκος του Δρόμου του Σταυρού και την “είδαν”. Στη συνέχεια, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, κάθε νέος μίλησε για το ποια λεπτομέρεια κάθε σκηνής τον είχε εντυπωσιάσει περισσότερο. Με αυτόν τον τρόπο, έγινε ευκολότερη και φυσικότερη η ανάθεση των μεμονωμένων στάσεων.

Τρεις λέξεις-κλειδιά, τρία ρήματα, σηματοδοτούν την εξέλιξη αυτών των κειμένων: πρώτα, όπως ήδη αναφέρθηκε, “βλέπω”, μετά “συναντώ” και στη συνέχεια “προσεύχομαι”.

Όταν είμαστε νέοι, θέλουμε να δούμε. Θέλουμε να δούμε τον κόσμο γύρω μας. Θέλουμε να δούμε τα πάντα. Η σκηνή της Μεγάλης Παρασκευής είναι ισχυρή, ακόμη και με τη φρίκη της: βλέποντάς την μπορεί να οδηγηθούμε στην απόρριψη ή στο έλεος και, συνεπώς, στη συνάντηση. Ακριβώς όπως κάνει ο Ιησούς στο Ευαγγέλιο, κάθε μέρα, ακόμη και αυτή τη μέρα, την τελευταία. Συναντά τον Πιλάτο, τον Ηρώδη, τους ιερείς, τους φρουρούς, τη μητέρα του, τον Κυρηναίο, τις γυναίκες της Ιερουσαλήμ και τους δύο κακοποιούς, τους τελευταίους συντρόφους του στον δρόμο. Όταν είμαστε νέοι, κάθε μέρα έχουμε την ευκαιρία να συναντήσουμε κάποιον άλλον, και κάθε συνάντηση είναι καινούρια και εκπληκτική. Γερνούμε, όταν δεν θέλουμε πλέον να δούμε κανέναν, όταν ο φόβος κλείνει τις πόρτες και νικάει την εμπιστοσύνη και το άνοιγμα προς τους άλλους. Αυτός είναι ο φόβος της αλλαγής: επειδή “συναντώ” σημαίνει “αλλάζω”, είμαι έτοιμος να ξαναρχίσω το ταξίδι μου με νέα μάτια. Το να “βλέπω” και να “συναντώ” οδηγεί, τέλος, στην προσευχή, επειδή η θέαση και η συνάντηση γεννούν το έλεος, ακόμη και σε έναν κόσμο που φαίνεται ανελέητος. Ακόμη και σε μια μέρα σαν τη σημερινή, κατά την οποία ο Ιησούς εγκαταλείφθηκε στην φρενήρη οργή, στη δειλία και στην αφηρημένη οκνηρία των ανθρώπων.

Ωστόσο, αν ακολουθήσουμε τον Ιησού με όλη μας την καρδιά σε αυτή τη μυστηριώδη πορεία προς τον Σταυρό, τότε μπορούν να ξαναγεννηθούν το θάρρος και η εμπιστοσύνη. Κι αφού έχουμε δει και ανοίξαμε τον εαυτό μας στην συνάντηση, θα δοκιμάσουμε τη χάρη της προσευχής, όχι πλέον μόνοι μας, αλλά από κοινού.

Της όλης πορείας προηγείτο ο τεράστιος ξύλινος  Σταυρός τον οποίο έφερε στην αρχή της πορείας ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος και στη συνέχεια σε κάθε στάση αναλάμβαναν γυναίκες και άνδρες να τον φέρουν ενώ ένας ιερέας διάβαζε απόσπασμα από την καινή Διαθήκη, ένας σχολιαστής έκανε μία  σύντομη μελέτη πάνω στο βιβλικό κείμενο τέλος ένας άλλος Ιερέας ολοκλήρωνε κάθε στάση με την ειδική δέηση.

Από στάση σε στάση όλος ο λαός χρησιμοποιώντας τα κείμενα που είχε στη διάθεσή του σε ειδικό τεύχος έψαλε τους ύμνους του Πάθους και της Πονεμένης.

Όμορφη έκπληξη η συμμετοχή πενήντα περίπου  ενοριτών της Ενορίας της Παναγίας του Ροδαρίου από τη Μύκονο. Γονείς και παιδιά έδωσαν μία ένα όμορφο παράδειγμα, πως όταν υπάρχει θέληση όλα γίνονται ακόμη και όταν πρέπει να μεταφερθούν από νησί σε νησί σε νησί. Δυστυχώς καμιά φορά δυσκολευόμαστε να μετακινηθούμε από ενορία σε ενορία του ίδιου νησιού ακόμη και να απέχουν μερικές εκατοντάδες μέτρα. Η ενορία της Μυκόνου μίλησε σε όλους μας με την  παρουσία τους και τους ευχαριστούμε για όμορφο παράδειγμά τους. Και του χρόνου με το καλό!

Όταν η πορεία έφθασε στο λόφο  του Εξωμβούργου  και εισήλθε στο ναό της Ιεράς Καρδίας ο Αρχιεπίσκοπος προετοίμασε το λαό για το Μυστήριο της  Εξομολόγησης. 

Είπε ο Σεβασμιότατος:

Υπάρχουν πολλοί απλοί χριστιανοί, που κάνουν την εξής ερώτηση: Ακούω ότι πρέπει να εξομολογούμαστε. Αλλά δεν καταλαβαίνω να έχω κάνει κάποια μεγάλη αμαρτία. Τι να πω στην Εξομολόγηση;

Μήπως αυτό οφείλεται στο ότι αποφεύγουν να κάνουν αυτοεξέταση και μοιάζουν με εκείνους που δεν κάνουν ιατρικές εξετάσεις και νομίζουν ότι είναι υγιείς;

Η κατά καιρούς προσέλευση στο Μυστήριο της εξομολόγησης είναι από πολλές πλευρές ωφέλιμη. Γιατί είναι αδύνατον να πει κανείς ότι δεν έχει κάνει στη ζωή του καμία αμαρτία! Η Αγία Γραφή μας το λέει καθαρά: “Εάν πούμε ότι δεν έχουμε αμαρτία, παραπλανούμε τον εαυτό μας και δεν υπάρχει αλήθεια σε μας” (Α´ Ιωάν. α´ 8). Δεν υπήρξε, δεν υπάρχει και ούτε θα υπάρξει άνθρωπος στη γη αναμάρτητος.

Δε σκότωσα, ούτε έκλεψα… τί να εξομολογηθώ;

Όταν έχουμε τέτοια απορία, αποκαλύπτουμε ότι δε γνωρίζουμε τη διδασκαλία του Χριστού. Επειδή ο Θεός δεν μας ζήτησε μόνο να μην σκοτώνουμε και να μη κλέβουμε, αλλά μας έδωσε δέκα εντολές που πρέπει να τηρούμε, μας δίδαξε τους μακαρισμούς και η Εκκλησία μας έδωσε άλλες πέντε εντολές. Και εκτός από αυτό πρέπει να γνωρίσουμε ότι δεν αμαρτάνουμε μόνο όταν κάνουμε κάτι κακό αλλά  επίσης  και όταν δεν κάνουμε το καλό. Για όλα αυτά χρειάζεται να μετανοήσουμε. Η μετάνοια όμως ολοκληρώνεται με την Εξομολόγηση, όπως το Μυστήριο της Ευχαριστίας ολοκληρώνεται με την Αγία Κοινωνία.

Η εξομολόγηση είναι το Μυστήριο που μας  δίνει τη δυνατότητα να «συμφιλιωθούμε» με τον Θεό και με τον πλησίον μας, ακόμη και τον εχθρό και δυστυχώς καμιά φορά εμείς δεν αγαπούμε ούτε τον αδελφό μας. Η εξομολόγηση μας δίνει τη δυνατότητα να εξετάσουμε την πίστη και τη ζωή μας και να εξασφαλίσουμε την πνευματική υγεία. Η Εξομολόγηση είναι το μέσον που ο Κύριος θέλησε για να μας  χορηγεί με τρόπο αισθητό τη συγχώρηση.

Ο Κύριος χρησιμοποιεί το νου, την καρδιά και τα χείλη του Ιερέα για να μας πει: «Εγώ σου συγχωρώ όλες τις αμαρτίες σου».

Στην Εξομολόγηση μας αναφερόμαστε στα αισθήματα μας, τις σκέψεις, τα λόγια, τις πράξεις, τη συμπεριφορά, τις συνήθειες, τις ελλείψεις της  ζωής μας. Δεν περιοριζόμαστε στην προσωπική μας πνευματική ζωή, αλλά συνεξετάζουμε τις οικογενειακές σχέσεις, τις κοινωνικές σχέσεις, την εργασία, ακόμα και τη διασκέδασή μας, ώστε να πάρουμε αποφάσεις και να κάνουμε επιλογές πού μας βοηθήσουν στη ζωή μας.

Προετοιμαζόμενοι για την Εξομολόγηση πρέπει να στρέψουμε την προσοχή του προς τρεις κατευθύνεις.

α) Στις σχέσεις μας προς τον Θεό· Τον πιστεύουμε ειλικρινά; Τον αγαπούμε; Αναζητούμε το θέλημά του; Το εκτελούμε;

β) Στις σχέσεις μας με τους συνανθρώπους μας· τους αγαπάμε  εμπράκτως; Τούς συγχωρούμε ειλικρινά για ότι κακό μας είπαν ή μας έκαναν; Χαιρόμαστε για τη χαρά τους, η τους ζηλεύουμε; Μήπως τους κρίνουμε ή χειρότερα τους κατακρίνουμε; Αγαπούμε ακόμη και τους εχθρούς μας;

γ) Στις σχέσεις μας με τον εαυτόν του· αγωνιζόμαστε  να διατηρήσουμε καθαρή την ψυχή μας και το σώμα μας από ψυχικά και σαρκικά πάθη;

Τί νόημα όμως έχει να εξομολογούμαι τακτικά, όταν γνωρίζω ότι θα επαναλάβω τις ίδιες αμαρτίες;

Κάποιος που πάσχει από μία χρόνια ασθένεια δεν σταματά να παίρνει φάρμακά με την ελπίδα να θεραπευτεί. Η εξομολόγηση μάς δίνει τα καλύτερα φάρμακα που είναι: η ευσπλαχνία, η συγχώρηση και η αγάπη του Θεού και όλα αυτά δωρεάν, τα αποκτούμε μόνο αν είμαστε ειλικρινείς και χρησιμοποιούμε τον τρόπο που μας  υπέδειξε ο Κύριος και η Εκκλησία Του.

Ο Αρχιεπίσκοπος ολοκληρώνοντας την όλη Ιερή Ακολουθία δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει όσες και όσους συμμετείχαν στην Ακολουθία του δρόμου του Σταυρού και να ευχηθεί καλή υπόλοιπη Τεσσαρακοστή και καλό και Άγιο Πάσχα.

Στη συνέχεια δέκα  Ιερείς και ο  ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος πήραν θέση σε διάφορα σημεία του Προσκυνήματος για να ακούσουν την εξομολόγηση των πιστών και να τους μεταφέρουν εκ μέρους του Θεού την άφεση και τη χάρη Του για να συνεχίσουν την πορεία μετανοίας και μεταστροφής και να πορευθούν  με καθαρή καρδιά προς στο Πάσχα του Κυρίου και της Εκκλησίας.