Ούτε ατομικιστές ούτε αδιάφοροι, αλλά αδελφοί για να θεραπευτεί κόσμος
Κάθε άνθρωπος δεν είναι κάτι, δεν είναι αντικείμενο. Αλλά είναι κάποιος που πρέπει να του αναγνωριστεί η προσωπική αξιοπρέπεια. Ο Πάπας Φραγκίσκος το υπενθυμίζει αυτό στην Γενική Ακρόαση από τη Βιβλιοθήκη του Αποστολικού Μεγάρου, συνεχίζοντας τον κύκλο κατηχήσεων που ξεκίνησε στις 5 Αυγούστου και επικεντρώνεται στην πανδημία.
Ο κόσμος, τραυματισμένος σοβαρά από την πανδημία, απειλείται και από άλλους «ιούς» και παθολογίες, όπως ο ατομικισμός και η αδιαφορία. Κάθε άνθρωπος – τονίζει ο Πάπας Φραγκίσκος στη Γενική Ακρόαση – δημιουργήθηκε κατ’ εικόνα Θεού. «Η δημιουργία είναι αρμονία». Όμως, η κουλτούρα της αδιαφορίας, προσθέτει ο Ποντίφικας, συνοδεύει την κουλτούρα της απόρριψης.
«Η πανδημία έδειξε πόσο ευάλωτοι και διασυνδεδεμένοι είμαστε όλοι. Εάν δεν φροντίζουμε ο ένας τον άλλον, ξεκινώντας από τους τελευταίους, από αυτούς που επηρεάζονται περισσότερο, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας, δεν μπορούμε να θεραπεύσουμε τον κόσμο. Πρέπει να επαινεθεί ο ζήλος τόσων πολλών ανθρώπων, οι οποίοι τους τελευταίους μήνες αποδεικνύουν την ανθρώπινη και χριστιανική αγάπη για τον πλησίον τους, αφιερωνόμενοι στους ασθενείς ακόμη και με κίνδυνο της δικής τους υγείας. Είναι ήρωες! Ωστόσο, ο κοροναϊός δεν είναι η μόνη ασθένεια που πρέπει να καταπολεμηθεί: η πανδημία έφερε στο φως ευρύτερες κοινωνικές παθολογίες».
Η ατομικιστική κουλτούρα της απόρριψης
Μία από αυτές τις παθολογίες, παρατηρεί ο Πάπας, είναι «η παραμορφωμένη θέαση του προσώπου, ένα βλέμμα που αγνοεί την αξιοπρέπειά του και τον σχεσιακό του χαρακτήρα». Ένα βλέμμα, που «δεν είναι αρμονία»:
«Μερικές φορές βλέπουμε τους άλλους σαν αντικείμενα, για να χρημοποιήσουμε και να απορρίψουμε. Στην πραγματικότητα, αυτός ο τύπος βλέμματος τυφλώνει και ενθαρρύνει μια ατομικιστική και επιθετική κουλτούρα, που μετατρέπει τον άνθρωπο σε προϊόν για κατανάλωση. Υπό το πρίσμα της πίστεως, γνωρίζουμε, ωστόσο, ότι ο Θεός βλέπει τον άνδρα και τη γυναίκα με άλλο τρόπο. Μας δημιούργησε όχι σαν αντικείμενα, αλλά ως πρόσωπα που αγάπησε και μπορούν να αγαπήσουν. Μας δημιούργησε κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσή του».
Η αναγνώριση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας σε κάθε πρόσωπο
Είναι απαραίτητο να ξεπεραστεί το ατομικιστικό βλέμμα, εξηγεί ο Ποντίφικας, ο οποίος στις 5 Αυγούστου ξεκίνησε έναν κύκλο κατηχήσεων που είναι επικεντρωμένος στην πανδημία, και να βλέπουμε κάθε άνθρωπο ως αδελφό. Προσπαθώντας να αναρριχηθούμε στη ζωή, «να είμαστε ανώτεροι από τους άλλους, καταστρέφουμε την αρμονία. Αυτή είναι η λογική της κυριαρχίας, της κυριαρχίας επί των άλλων. Η αρμονία είναι ένα άλλο πράγμα: είναι η υπηρεσία».
Ας ζητήσουμε, λοιπόν, από τον Κύριο να μας δώσει μάτια προσεκτικά στους αδελφούς και τις αδελφές μας, ειδικά προς εκείνους που υποφέρουν. Ως μαθητές του Ιησού δεν θέλουμε να είμαστε αδιάφοροι ή ατομικιστές, αυτές είναι οι δύο κακές στάσεις ενάντια στην αρμονία. Αδιάφορος: Κοιτάζω αλλού. Ατομικιστές: κοιτάζω μόνο το συμφέρον μου. Η αρμονία που δημιούργησε ο Θεός, μας ζητά να κοιτάξουμε τους άλλους, τις ανάγκες των άλλων, τα προβλήματα των άλλων, να είμαστε σε κοινωνία. Θέλουμε να αναγνωρίσουμε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια σε κάθε πρόσωπο, ανεξάρτητα από τη φυλή, τη γλώσσα ή την κατάστασή του.
Να κοιτάζουμε τον πλησίον ως αδελφό
Ο Πάπας υπενθυμίζει ότι «ο άνθρωπος, στην προσωπική του αξιοπρέπεια, είναι ένα κοινωνικό ον, που δημιουργήθηκε κατ’ εικόνα Θεού»:
«Αυτή η ανανεωμένη συνειδητοποίηση της αξιοπρέπειας κάθε ανθρώπου έχει σοβαρές κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές επιπτώσεις. Το να βλέπεις τον αδερφό σου, και όλη τη δημιουργία, ως δώρο που λαμβάνεται από την αγάπη του Πατέρα, προκαλεί μια συμπεριφορά προσοχής, φροντίδας και θαυμασμού. Έτσι, ο πιστός, βλέποντας τον πλησίον του ως αδελφό και όχι ως ξένο, τον κοιτάζει με συμπόνια και ενσυναίσθηση, όχι με περιφρόνηση ή εχθρότητα. Και βλέποντας τον κόσμο υπό το πρίσμα της πίστεως, προσπαθεί να αναπτύξει, με τη βοήθεια της χάριτος, τη δημιουργικότητά του και τον ενθουσιασμό του για την επίλυση των τραγωδιών της ιστορίας».
Να προσπεράσουε την αδιαφορία και να θεραπευτούμε από τον ατομικισμό
Η αδιαφορία και ο ατομικισμός, καταλήγει ο Πάπας Φραγκίσκος, είναι παθολογίες που πρέπει να θεραπευτούν:
«Ενώ όλοι εργαζόμαστε για να θεραπεύσουμε έναν ιό που επηρεάζει όλους αδιακρίτως, η πίστη μας προτρέπει να δεσμευτούμε σοβαρά και ενεργά για να εξουδετερώσουμε την αδιαφορία ενόψει παραβιάσεων της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Αυτή η κουλτούρα αδιαφορίας που συνοδεύει την κουλτούρα: πράγματα που δεν με αγγίζουν δεν με ενδιαφέρουν. Η πίστη απαιτεί πάντα να επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να θεραπευτούν και να μετατραπούν από τον ατομικισμό μας, τόσο προσωπικό όσο και συλλογικό. ένα ατομικισμό κόμμα, για παράδειγμα. Είθε ο Κύριος να “αποκαταστήσει το βλέμμα μας” για να ανακαλύψει ξανά τι σημαίνει να είσαι μέλος της ανθρώπινης οικογένειας. Και μπορεί αυτό το βλέμμα να μεταφραστεί σε συγκεκριμένες ενέργειες συμπόνιας και σεβασμού για κάθε άτομο και φροντίδας και φύλαξης για το κοινό μας σπίτι».
Μετάφραση: π.Λ
