Όχι διαφορετικός. Απλούστατα ανθρώπινος
Πριν λίγο καιρό έκανα ένα περίπατο στο κέντρο της Ρώμης. Συνάντησα μερικές ομάδες μουσικών του δρόμου, που βρίσκονταν λίγα βήματα από το Κολοσσαίο. Προέρχονταν από διάφορες χώρες και ο καθένας εκδήλωνε την ομορφιά και τις παραδόσεις της πατρίδας του. Σταμάτησα να τους ακούσω, εντυπωσιασμένος από εκείνους τους ήχους τους τόσο περίεργουςκαι γεμάτους ζωντάνια.
Ο κόσμος αλλάζει. Όπου πάμε βρισκόμαστε αντιμέτωποι με διάφορους πολιτισμούς, θρησκείες και ιδέες. Είμαστε έτοιμοι να τους αγαπήσουμε, να τους καλωσορίσουμε και να τους δεχτούμε; Έχουμε συνειδητοποιήσει ότι κάθε ανθρώπινο ον αντιπροσωπεύει για μας ένα χέρι που πρέπει να σφίξουμε, μια ψυχή για να αγκαλιάσουμε φιλικά και στοργικά;
Δυστυχώς δεν εκδηλώνουν όλοι τέτοιου είδους ευαισθησία. Σχεδόν, φαίνεται ότι δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι να δεχτούμε την ιδέα μιας κοινωνίας αποτελούμενης από διάφορους κόσμους και διάφορα χρώματα, με τους οποίους θα ζούμε εν ειρήνη.
Μεταξύ των φαινομένων της νεολαίας (και όχι μόνο της νεολαίας) πιο ανησυχητικό είναι σίγουρα ο εκφοβισμός (bulling) εναντίον εκείνων που θεωρούνται «ξένοι» ή «διαφορετικοί», για οποιοδήποτε λόγο. Μπορεί να έχουν διαφορετικό χρώμα δέρματος, διαφορετική θρησκεία, διαφορετικό πολιτισμό, διαφορετικό τρόπο να αγαπούν.
Αλλά η διαφορετικότητα δεν υπάρχει. Είναι μια εφεύρεση εκείνων που δεν καταφέρνουν να αποδέχονται κάθε ανθρώπινο ον. Για ποιο λόγο θα έπρεπε να είναι «διαφορετικά» ορισμένα άτομα; Υπάρχουν, ίσως, ανθρώπινα όντα «κανονικά» και ανθρώπινα όντα «μη κανονικά»; Και τότε, γιατί επιμένουμε να βάζουμε ετικέτες σε κάποια άτομα ως «παράξενα» ή «διαφορετικά»; Γιατί δεν αποδεχόμαστε την ιδέα ότι ο κόσμος μπορεί να έχει γίνει με πολλά χρώματα και όχι μόνο με το χρώμα που αρέσει σε εμάς;
Σήμερα, δυστυχώς, δεν χρειάζεται πολύ για να γενικευτούν τα εμπόδια της περιθωριοποίησης και της έλλειψης επικοινωνίας. Ας σκεφτούμε, για παράδειγμα, τις βιαιότητες που υφίστανται οι ομοφυλόφιλοι και οι τρανσέξουαλ. Ας σκεφτούμε το κλίμα καχυποψίας που συχνά περιβάλλει τους μετανάστες, θύματα παράλογων προκαταλήψεων.
Έτσι, γεννιούνται τα επεισόδια του εκφοβισμού (bulling). Είναι μια σειρά από ενέργειες, επαναλαμβανόμενες, που σκοπό έχουν να δημιουργήσουν μια ψυχολογική κυριαρχία των πιο ισχυρών έναντι των πιο αδυνάτων. Μακροπρόθεσμα, μπορούν να μετατραπούν σε μια πραγματική δίωξη και να προκαλέσουν σοβαρότατες ζημιές.
Στις μέρες μας, μπορούμε να συναντήσουμε επεισόδια εκφοβισμού (bulling) σε όλα τα περιβάλλοντα: στο σχολείο, στο διαδίκτυο, στη ντίσκο, στο προαύλιο, στην παραλία, στο γυμναστήριο ή σε χώρους όπου ασκούνται αθλήματα. Τις περισσότερες φορές, πρωταγωνιστές είναι νέοι όλο και μικρότερης ηλικίας, που διασκεδάζουν εξασκώντας ένα είδος σκοτεινής ισχύος εις βάρος των άλλων, μέσα από διαφορετικές μορφές βίας σωματικής ή λεκτικής.
Το τελικό αποτέλεσμα αυτού του συνόλου μικρών ή μεγάλων βιαιοτήτων είναι η σταδιακή κατάργηση της προσωπικότητας. Το άτομο που υφίσταται την δύναμη του εκφοβιστή αρχίζει να χάνει την αυτοεκτίμησή του. Μάλιστα φοβάται να ζητήσει βοήθεια, επειδή πιστεύει ότι κανείς δεν μπορεί να του δώσει ένα χέρι βοήθειας. Προτιμά να κλειστεί σε ένα κέλυφος σιωπής, με το φόβο να υποστεί οποιαδήποτε εκδίκηση από τον δήμιό του.
Τι μπορεί να γίνει για να αντισταθμιστεί το θλιβερό φαινόμενο του εκφοβισμού εναντίον όποιου έχει άδικα θεωρηθεί «διαφορετικός»; Η λύση βρίσκεται στην εκπαίδευση. Θα πρέπει να δημιουργήσουμε μια νέα κουλτούρα, από την παιδική ηλικία ακόμη. Στο σχολείο, στην οικογένεια, στην ενορία, στον κόσμο του αθλητισμού…
Σε κάθε περιβάλλον, είναι δυνατόν να εκπαιδεύσουμε τους νέους στη φιλία και στην αποδοχή όλων εκείνων που μπορεί να φαίνονται «παράξενοι» ή «διαφορετικοί», αλλά που στην πραγματικότητα, είναι απλούστατα ανθρώπινοι.
Ας οικοδομήσουμε μαζί ένα καινούργιο κόσμο, όπου όλοι θα έχουν την ελευθερία να πουν: «Δεν είμαι διαφορετικός. Είμαι ο εαυτός μου. Είμαι ένα ανθρώπινο ον».
