Με την κοινωνική φιλία δεν θα υπήρχαν πόλεμοι

Οι ιδεολογίες και πάθη και ο κόσμος διαλύεται. Στη χειρότερη περίπτωση, οδηγούν στον πόλεμο και σε κάθε περίπτωση λογαριάζεται με διακρίσεις και μεγάλη δυστυχία. Το αντίθετο, και η λύση, είναι η κοινωνική φιλία, αυτή η αξία που μας θυμίζει «ότι η κλίση μας είναι αυτή της αρμονίας, της αδελφοσύνης, του να είμαστε όλοι αδέλφια». Η τελευταία εγκύκλιος αντηχεί έντονα στις δηλώσεις που ο Πάπας απευθύνει με ένα βίντεο μήνυμα του στους συμμετέχοντες στην τριήμερη συνάντηση που έχει προγραμματιστεί από σήμερα έως την επόμενη Παρασκευή, η οποία διοργανώθηκε από την αρχιεπισκοπή του Μπουένος Άιρες για την 23η Ημέρα της κοινωνικής και ποιμαντικής φροντίδας. Ένα ραντεβού που πολλές φορές τα τελευταία χρόνια είχε δει τον τότε Καρδινάλιο Bergoglio να είναι παρόν και ότι φέτος, με γνώμονα την Εγκύκλιο Fratelli tutti , προσφέρει στον Πάπα την ευκαιρία να επαναλάβει ότι «αυτό είναι κοντά στην καρδιά του».

Κοινωνική φιλία και οι δύο εχθροί
Ο Πάπας προχωρά άμεσα, με τη γλώσσα που προτιμά, χωρίς σοφιστικά λόγια. «Κοιτάμε τον κόσμο όπως είναι. Πόλεμοι σε όλα τα μέτωπα. Βιώνουμε τμηματικά – επαναλαμβάνει – τον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο. Και αυτό δεν είναι κοινωνική φιλία».
Κοιτάζουμε πολλές χώρες όπου δεν μπορούν να μιλήσουν, όπου ουρλιάζουν. Πριν ο άλλος τελειώσει να εκφράσει τις σκέψεις του, του απαντάμε ήδη χωρίς να τον ακούσουμε. Δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνική φιλία χωρίς ακρόαση, χωρίς ακρόαση του άλλου ατόμου. Και για να ακούσω το άλλο άτομο πρέπει να υπάρχει στην καρδιά μου η διάθεση ότι το άλλο άτομο έχει κάτι καλό να μου πει.
Όμως συμβαίνει πολύ συχνά το αντίθετο, ο δρόμος προς την αμοιβαία κατανόηση είναι ένα μονοπάτι λιθόστρωτο. Ο Πάπας προσδιορίζει δύο, «μεγάλους εχθρούς» της κοινωνικής φιλίας, και τους καθορίζει:
Πρώτον, υπάρχουν ιδεολογίες που κυβερνούν τα πάντα. Τείνουν να διοικούν, και οι ιδεολογίες καταφέρνουν να αφοπλίσουν το σκυρόδεμα της ανθρώπινης φύσης. Ο δεύτερος εχθρός είναι τα πάθη. Το πάθος συχνά προσπαθεί να εξαλείψει τον άλλο. Και να αποτρέψει τον άλλο από το να πάρει τη θέση του.

Κοινωνική φιλία, καλύτερη ανθρωπότητα
Υπάρχουν «καλοί πυρήνες κοινωνικής φιλίας στον κόσμο», ο Πάπας αναγνωρίζει, ότι δυστυχώς, υπάρχουν επίσης προάστια με παιδιά χωρίς σχολείο, άνθρωποι χωρίς τρεχούμενο νερό, με λίγα λόγια ένας κόσμο χωρίς αξιοπρέπεια. Όλα αυτά οδηγούν σε μερικά ερωτήματα:
Υπάρχει κοινωνική φιλία; Εάν υπάρχει κοινωνική φιλία δεν πρέπει να υπάρχουν πόλεμοι, καμία ανάγκη οποιουδήποτε είδους, καμία εκπαίδευση που δεν λειτουργεί καλά (…) Από τα αποτελέσματα θα συνειδητοποιήσουμε εάν θα υπάρξει κοινωνική φιλία. Αλλά, ας μην ξεχνάμε τους δύο μεγάλους εχθρούς: τις ιδεολογίες που θέλουν να γίνουν ιδιοκτήτες της εμπειρίας ενός λαού και τα πάθη, που είναι πάντα σαν οδοστρωτήρας, που συνεχίζει και καταστρέφει αντί να κάνει διάλογο. (…) Μην σκέφτεστε με το κεφάλι σας στα σύννεφα , να σκέφτεστε με τα πόδια σας στο έδαφος, με συγκεκριμένα δεδομένα.

Μετάφραση:π.Ιωαν.Σκλ.