ΙΤΑΛΙΑ: OTAN H ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΕ
ΜΕΤΑΞΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΩΝ
Το πρόσφατο περιστατικό έκρηξης «τρομοκρατικής» βόμβας στην Αθήνα με τραγική κατάληξη για τον κατασκευαστή της, είναι δυστυχώς η αφορμή του παρόντος άρθρου. Καταρχήν να σημειώσω ότι, ιστορικά, ανάμεσα σε όσους ενεπλάκησαν σε τρομοκρατικές ομάδες, στην Ευρώπη και στην Λατινική Αμερική, τις τελευταίες δεκαετίες, υπήρξαν αρκετά άτομα που είχαν λάβει χριστιανική μόρφωση (από τους ιστορικούς ηγέτες των Ερυθρών ταξιαρχιών Κούρτσιο και Φραντζεσκίνι ως τα αδέλφια Ξηρούς) όμως τελικά στράφηκαν στον επαναστατικό μαρξισμό και την ένοπλη σύγκρουση με το αστικό κράτος.
Τη δεκαετία του ‘80 οι ιταλικές φυλακές ήταν γεμάτες τρομοκράτες, μετά τις συνεχείς εξαρθρώσεις ομάδων, που ακολούθησαν τη δολοφονία του πρώην πρωθυπουργού Άλντο Μόρο, το Μάιο 1978. Κρατούμενοι χωριστά από τους υπόλοιπους φυλακισμένους είχαν ως μόνη επίσκεψη τους ιερείς των φυλακών.
Στις φυλακές San Vittore του Μιλάνου ιερέας φυλακών εκείνη την εποχή ήταν ο don Luigi Meleri. Λίγοι από τους κατηγορούμενους για τρομοκρατία ήταν συνήθως παρόντες στη θεία λειτουργία που τελούσε, χωριστά, γι’ αυτούς. Ανάμεσά τους ένας πρώην ιεροσπουδαστής του PIME, αλλά στη συνέχεια ηγέτης των Επαναστατικών Κομμουνιστικών Επιτροπών, ο Ernesto Balducchi, ο οποίος, συζητώντας κάποτε μαζί του, «παραπονέθηκε» ότι για τους δικούς τους νεκρούς συντρόφους, είτε από την αστυνομία είτε από συγκρούσεις με ακροδεξιούς, δεν λεγόταν ούτε μια προσευχή. Ο ιερέας το σκέφθηκε και έφερε σύντομα στις φυλακές μικρές κάρτες, με τον Εσταυρωμένο από τη μια πλευρά και τα ονόματα των νεκρών από την άλλη. Μια απλή πράξη που είχε μεγάλο αντίχτυπο στους κρατούμενους για τρομοκρατία: κάποιος, επιτέλους, τους αντιμετώπιζε ως ανθρώπους με ευαισθησίες και δικαιώματα. Ήταν Οκτώβριος 1983.
Είχε ήδη ξεκινήσει η εποχή Carlo Maria Martini ως Αρχιεπίσκοπου Μιλάνου (1980—2004) του σημαντικού Ιησουίτη θεολόγου και αργότερα Καρδιναλίου και υποψήφιου Πάπα. Ο Martini είχε αρχίσει την ποιμαντική του πορεία από τις φυλακές και συχνά επέστρεφε για να επισκεφθεί κρατουμένους και για να ζητήσει καλύτερες συνθήκες αντιμετώπισης. Ο ίδιος τέλεσε χριστουγεννιάτικη Λειτουργία, δύο μήνες αργότερα. Μετά είδε και μίλησε με τους πολιτικούς κρατούμενους, που δεν είχαν παραστεί, για λόγους ασφαλείας, στην τελετή. Πολλοί από αυτούς εκτίμησαν αυτή τη συνάντηση.
Οι περισσότεροι από τους συλληφθέντες για τρομοκρατία είχαν ήδη πάρει απόφαση να αναλάβουν δημόσια τις ευθύνες τους και να εγκαταλείψουν τον ένοπλο αγώνα, χωρίς όμως να προδώσουν τους εκτός φυλακής συντρόφους τους, όπως τους ζητούσαν οι δικαστές. Είχαν ήδη στείλει επιστολή στην Coriere della Sera ζητώντας έντιμη αντιμετώπιση. Σύντομα κατάλαβαν ότι είχαν βρει στην Εκκλησία του Μιλάνου μια πλατφόρμα συζήτησης και αναζήτησαν τη χειρονομία που θα αποδείκνυε στην πράξη τις προθέσεις τους. Η ηθική και πολιτική επιλογή τους έγινε τελικά δεκτή και από τους συντρόφους που δεν είχαν συλληφθεί.
Την 13-6-1984, δύο άνθρωποι παρέδωσαν στην Γραμματεία της Αρχιεπισκοπής 3 σακούλες με καλάσνικοφ, πολλές χειροβομβίδες και άλλα όπλα! Ένας άγνωστος τρομοκράτης και ο ντον Luigi, που είχε ενημερωθεί να είναι παρών. Υπήρχε και μια επιστολή προς τον Ιεράρχη Μαρτίνι «Πιστεύουμε ότι είστε ο μόνος θεσμός που μπορεί να λάβει νόμιμα την παραίτησή μας από τα όπλα».
Αυτή η πράξη απόδειξε στην κοινή γνώμη ότι δε θα υπήρχε πλέον επιστροφή στην τρομοκρατία.
Στα χρόνια που ακολούθησαν οι περισσότεροι καταδικασθέντες για τρομοκρατία εξέτισαν στην ποινή τους και ασχολήθηκαν με κοινωνικό έργο, προσπαθώντας να «επιστρέψουν» στην ιταλική κοινωνία ένα τμήμα της δυστυχίας που προκάλεσαν.
Ο Balducchi εκτός από εταιρεία ταχυμεταφορών, στην οποία εργάζονται πρώην καταδικασθέντες για τρομοκρατία, πρωτοστατεί και σε Σύλλογο κοινωνικής επανένταξης πρώην φυλακισμένων.
Πληροφόρηση και φωτογραφίες από Avvenire
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΕΒΑΝΤΗΣ
Μέλος Συνοδικής Επιτροπής ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ
