Η παραίτηση των Επισκόπων

Γνωρίζουμε πάρα πολλά για την ζωή και κυρίως για την διακονία των Επισκόπων στην Εκκλησία μας, είτε αυτοί λέγονται βοηθοί Επίσκοποι, είτε επαρχιακοί Επίσκοποι, είτε Αρχιεπίσκοποι, είτε Μητροπολίτες, ή ακόμη και ο ίδιος ο Πάπας, που είναι ο Επίσκοπος της Ρώμης.
Ο ρόλος τους στην ζωή της Εκκλησίας είναι βασικός, διότι εκτός όλο το διοικητικό κομμάτι μιας Επισκοπής, είναι και οι φύλακες της ορθής πίστης.
Όλοι χαιρόμαστε με την εκλογή (ή τον διορισμό) ενός νέου Επισκόπου, αλλά σύναμμα αρκετά ερωτήματα γεννούνται στις καρδιές μας: «που πηγαίνει ο παλαιός; Για ποιο λόγο απομακρύνεται από τα καθήκοντά του; Δεν ήταν καλός;»
Η απάντηση σε όλα αυτά τα ερωτήματα είναι απλή και βρίσκεται στον κανόνα 401 του Κώδικα Κανονικού Δικαίου της Καθολικής Εκκλησίας:
«§1. Ο Επίσκοπος της επαρχίας, ο οποίος έχει συμπληρώσει το εβδομηκοστό πέμπτο (75) έτος της ηλικίας του καλείται να υποβάλει την παραίτησή του από τα καθήκοντά του στον Άκρο Αρχιερέα (τον Πάπα), ο οποίος θα προνοήσει, αφού εκτιμήσει όλες τις περιστάσεις».
Η παραίτηση, λοιπόν, από τα επισκοπικά καθήκοντα είναι υποχρεωτική στην Καθολική Εκκλησία και κατά παράδοση γίνεται την ημέρα των γενεθλίων του εκάστοτε Επισκόπου.
Η παραίτηση πρέπει να παρουσιάζεται στον Πάπα και ο οποίος την κάνει δεκτή, σύντομα ή όχι.
Αξίζει να σημειωθεί πως στην Αρχιεπισκοπή μας, ο Άγιος Πατέρας δέχτηκε την παραίτηση του Σεβασμιότατου Νικολάου έπειτα από σχεδόν 5 χρόνια μετά τα 75α γενέθλια του.
Ο μόνος Επίσκοπος της Εκκλησίας μας, ο οποίος δεν είναι υποχρεωμένος να υποβάλει την παραίτηση του είναι ο Πάπας.
Αυτό δεν σημαίνει όμως πως δεν έχει το δικαίωμα να το κάνει, πράγμα που επιβεβαιώνεται από την ελεύθερη πράξη του Πάπα Βενεδίκτου του ΙΣΤ´ να παραιτηθεί.

Ένα άλλο εύλογο ερώτημα που γεννάται είναι το τί γίνεται ο Επίσκοπος ο οποίος παραιτήθηκε;
Για να απαντήσουμε σε αυτό αρκεί να διαβάσουμε τον επόμενο κανόνα του Κώδικα Κανονικού Δικαίου στον αριθμό 402 που αναφέρει:
«§1. Ο Επίσκοπος, του οποίου η παραίτηση από το καθήκον έγινε δεκτή, διατηρεί τον τίτλο του πρώην Επισκόπου της Εκκλησιαστικής του Επαρχίας και, εάν το επιθυμεί, μπορεί να διατηρεί την κατοικία του στην Εκκλησιαστική Επαρχία, εκτός εάν, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και λόγω ειδικών περιστάσεων, η Αποστολική Έδρα έχει προβλέψει διαφορετικά».
Ο Επίσκοπος δηλαδή παραμένει Επίσκοπος, αφού το να είναι κάποιος Επίσκοπος δεν είναι μόνο ένα αξίωμα, αλλά είναι η πληρότητα του Μυστηρίου της Ιεροσύνης, Μυστήριο το οποίο σφραγίζει ανεξίτηλα την ζωή αλλά και την ψυχή εκείνου που το λαμβάνει.
Ο παραιτηθείς Επίσκοπος είναι κατά κάποιο τρόπο όπως είπε και ο Πάπας Φραγκίσκος για τον προκάτοχό του, «όπως ο παππούς στο σπίτι» δηλαδή ένας άνθρωπος μεγάλης πνευματικής σοφίας και ωριμότητας, που σε εκείνον πάντα βρίσκουμε ένα βλέμμα στοργής, και που πηγάζει από εκείνον η εκκωφαντική σιωπή της αγάπης του Θεού.

π. Α.Π