ΛΕΩΝ ΙΔ’
ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ
Τετάρτη, 21 Μαΐου 2025
Κύκλος – Ιωβηλαίο 2025. Ο Ιησούς Χριστός, η ελπίδα μας. IΙ. Η ζωή του Ιησού. Οι παραβολές. 6. Ο σπορέας. «Είπε σε αυτούς πολλά με παραβολές» (Μτ 13,3α).
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές,
Χαίρομαι που σας καλωσορίζω σε αυτή την πρώτη μου Γενική Ακρόαση. Σήμερα συνεχίζω τον κύκλο των κατηχήσεων του Ιωβηλαίου, με θέμα «Ιησούς Χριστός, η Ελπίδα μας», που είχε ξεκινήσει ο μακαριστός Πάπας Φραγκίσκος.
Σήμερα συνεχίζουμε να στοχαζόμαστε πάνω στις παραβολές του Ιησού, οι οποίες μας βοηθούν να ανακαλύψουμε ξανά την ελπίδα, επειδή μας δείχνουν πώς ενεργεί ο Θεός στην ιστορία. Σήμερα θα ήθελα να επικεντρωθώ σε μια κάπως ιδιαίτερη παραβολή, επειδή αποτελεί ένα είδος εισαγωγής σε όλες τις παραβολές. Αναφέρομαι σε αυτήν του σπορέα (βλ. Μτ 13,1-17). Κατά μία έννοια, σε αυτή την αφήγηση μπορούμε να αναγνωρίσουμε τον τρόπο επικοινωνίας του Ιησού, ο οποίος έχει πολλά να μας διδάξει για την αναγγελία του Ευαγγελίου σήμερα.
Κάθε παραβολή αφηγείται μια ιστορία βγαλμένη από την καθημερινή ζωή, όμως θέλει να μας πει κάτι περισσότερο, μας παραπέμπει σε ένα βαθύτερο νόημα. Η παραβολή εγείρει ερωτήματα μέσα μας, μας καλεί να μην σταματάμε στην επιφάνεια. Μπροστά στην αφηγούμενη ιστορία ή στην εικόνα που μου δίνεται, μπορώ να αναρωτηθώ: πού είμαι εγώ σε αυτή την ιστορία; Τι λέει αυτή η εικόνα για τη ζωή μου; Ο όρος παραβολή προέρχεται από το ελληνικό ρήμα «παραβάλλω», που σημαίνει «βάζω ή ρίχνω κάτι μπροστά». Η παραβολή ρίχνει μπροστά μου μια λέξη που με προκαλεί και με ωθεί να θέσω ερωτήματα.
Η παραβολή του σπορέα μιλάει ακριβώς για τη δυναμική του λόγου του Θεού και τα αποτελέσματα που παράγει. Πράγματι, κάθε λόγος του Ευαγγελίου είναι σαν ένας σπόρος που ρίχνεται στο έδαφος της ζωής μας. Ο Ιησούς χρησιμοποιεί την εικόνα του σπόρου πολλές φορές, με διαφορετικές σημασίες. Στο δέκατο τρίτο κεφάλαιο του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου, η παραβολή του σπορέα εισάγει μια σειρά από άλλες μικρές παραβολές, μερικές από τις οποίες μιλούν ακριβώς για το τι συμβαίνει στο έδαφος: το σιτάρι και τα ζιζάνια, ο κόκκος του σιναπιού, ο θησαυρός που είναι κρυμμένος στο χωράφι. Τι είναι λοιπόν αυτό το έδαφος; Είναι η καρδιά μας, αλλά είναι και ο κόσμος, η κοινότητα, η Εκκλησία. Ο λόγος του Θεού, όντως, γονιμοποιεί και προκαλεί κάθε πραγματικότητα.
Στην αρχή, βλέπουμε τον Ιησού να φεύγει από το σπίτι και ένα μεγάλο πλήθος συγκεντρώνεται γύρω Του (βλ. Μτ 13,1). Ο λόγος του συναρπάζει και κινεί την περιέργεια. Φυσικά, υπάρχουν πολλές διαφορετικές καταστάσεις μεταξύ των ανθρώπων. Ο λόγος του Ιησού είναι για όλους, αλλά ενεργεί σε κάθε άνθρωπο με διαφορετικό τρόπο. Αυτό το πλαίσιο μας επιτρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα το νόημα της παραβολής.
Ένας σπορέας, αρκετά πρωτότυπος, βγαίνει να σπείρει, αλλά δεν ανησυχεί για το πού πέφτει ο σπόρος. Ρίχνει σπόρους ακόμη και εκεί όπου είναι απίθανο να φέρουν καρπό: στον δρόμο, σε μέρη πετρώδη, ανάμεσα στα αγκάθια. Αυτή η στάση εκπλήσσει τον ακροατή και τον οδηγεί να ερωτηθεί: γιατί;
Εμείς έχουμε συνηθίσει να υπολογίζουμε τα πράγματα –και μερικές φορές είναι απαραίτητο– αλλά αυτό δεν ισχύει στην αγάπη! Ο τρόπος με τον οποίο αυτός ο «σπάταλος» σπορέας ρίχνει τον σπόρο είναι μια εικόνα του τρόπου με τον οποίο μας αγαπά ο Θεός. Είναι αλήθεια ότι η μοίρα του σπόρου εξαρτάται επίσης από τον τρόπο με τον οποίο το έδαφος τον δέχεται και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται, αλλά πρωτίστως σε αυτή την παραβολή ο Ιησούς μάς λέει ότι ο Θεός ρίχνει τον σπόρο του λόγου Του σε κάθε είδος εδάφους, δηλαδή σε οποιαδήποτε κατάστασή μας: μερικές φορές είμαστε πιο επιφανειακοί και αφηρημένοι, μερικές φορές αφήνουμε τον εαυτό μας να μας παρασύρει ο ενθουσιασμός, μερικές φορές καταπιεζόμαστε από τις ανησυχίες της ζωής, αλλά υπάρχουν και στιγμές στις οποίες είμαστε διαθέσιμοι και δεκτικοί. Ο Θεός είναι βέβαιος και ελπίζει ότι αργά ή γρήγορα ο σπόρος θα ανθίσει. Αυτός μας αγαπά έτσι: δεν περιμένει να γίνουμε το καλύτερο έδαφος, μας δίνει πάντα γενναιόδωρα τον λόγο Του. Ίσως βλέποντας ακριβώς ότι Αυτός μας εμπιστεύεται, θα γεννηθεί μέσα μας η επιθυμία να γίνουμε ένα καλύτερο έδαφος. Αυτή είναι η ελπίδα, θεμελιωμένη στον βράχο της γενναιοδωρίας και του ελέους του Θεού.
Διηγούμενος τον τρόπο με τον οποίο ο σπόρος φέρει καρπό, ο Ιησούς μιλάει επίσης για τη ζωή του. Ο Ιησούς είναι ο Λόγος, είναι ο Σπόρος. Και ο σπόρος, για να αποφέρει καρπό, πρέπει να πεθάνει. Έτσι, αυτή η παραβολή μας λέει ότι ο Θεός είναι έτοιμος να «σπαταλήσει» για εμάς και ότι ο Ιησούς είναι πρόθυμος να πεθάνει για να μεταμορφώσει τη ζωή μας.
Έχω στον νου εκείνον τον ωραιότατο πίνακα του Βαν Γκογκ: Ο Σπορέας στο Ηλιοβασίλεμα. Εκείνη η εικόνα του σπορέα κάτω από τον καυτό ήλιο μου μιλάει επίσης για τον μόχθο του αγρότη. Και μου κάνει εντύπωση ότι, πίσω από τον σπορέα, ο Βαν Γκογκ παρουσιάζει το σιτάρι ήδη ώριμο. Μου φαίνεται μια εικόνα ελπίδας: με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, ο σπόρος έχει καρποφορήσει. Δεν ξέρουμε ακριβώς πώς, αλλά έτσι είναι. Στο κέντρο της σκηνής, όμως, δεν βρίσκεται ο σπορέας, ο οποίος στέκεται στο πλάι, αλλά όλος ο πίνακας κυριαρχείται από την εικόνα του ήλιου, ίσως για να μας υπενθυμίσει ότι ο Θεός είναι αυτός που κινεί την ιστορία, ακόμη κι αν κατά καιρούς μας φαίνεται απών ή μακρινός. Είναι ο ήλιος που ζεσταίνει τους σβώλους της γης και κάνει τον σπόρο να ωριμάσει.
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, σε ποια κατάσταση της ζωής σήμερα φτάνει σ’ εμάς ο λόγος του Θεού; Ας ζητήσουμε από τον Κύριο τη χάρη να δεχόμαστε πάντα αυτόν τον σπόρο που είναι ο λόγος Του. Και αν συνειδητοποιήσουμε ότι δεν είμαστε εύφορο έδαφος, ας μην αποθαρρυνόμαστε, αλλά ας Του ζητήσουμε να εργαστεί περαιτέρω πάνω μας για να γίνουμε καλύτερο έδαφος.
———————-
Μετάφραση: π.Λ
