ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ
Πλατεία Αγίου Πέτρου
Τετάρτη, 30 Οκτωβρίου 2024
Το Πνεύμα και η Νύμφη. Το Άγιο Πνεύμα καθοδηγεί τον λαό του Θεού να συναντήσει τον Ιησού, την ελπίδα μας.
11. «Μας έχρισε και έβαλε τη σφραγίδα του πάνω μας». Το Χρίσμα, Ιερό Μυστήριο του Αγίου Πνεύματος
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές καλημέρα!
Σήμερα συνεχίζουμε τον στοχασμό μας και θα μιλήσουμε για την παρουσία και τη δράση του Αγίου Πνεύματος στη ζωή της Εκκλησίας μέσω των Ιερών Μυστηρίων.
Η αγιοποιός δράση του Αγίου Πνεύματος φθάνει σε εμάς πρωτίστως μέσω δύο διαύλων: τον Θείο Λόγο και τα Ιερά Μυστήρια. Και μεταξύ όλων των Μυστηρίων, υπάρχει ένα που είναι το κατεξοχήν Μυστήριο του Αγίου Πνεύματος, και σε αυτό θα ήθελα να εστιάσω σήμερα. Πρόκειται για το Ιερό Μυστήριο του Χρίσματος.
Στην Καινή Διαθήκη, εκτός από το βάπτισμα με το νερό, αναφέρεται και μια άλλη τελετουργία, αυτή της επιθέσεως των χειρών, που σκοπό έχει να μεταδώσει το Άγιο Πνεύμα ορατά και με χαρισματικό τρόπο, με αποτελέσματα παρόμοια με εκείνα που συντελέστηκαν στους Αποστόλους κατά την Πεντηκοστή. Οι Πράξεις των Αποστόλων αναφέρουν ένα χαρακτηριστικό επεισόδιο ως προς αυτό. Αφού έμαθαν ότι κάποιοι στη Σαμάρεια είχαν αποδεχθεί τον λόγο του Θεού, από την Ιερουσαλήμ έστειλαν τον Πέτρο και τον Ιωάννη. «Αυτοί –λέει το κείμενο– πήγαν εκεί και προσευχήθηκαν για να λάβουν το Άγιο Πνεύμα όσοι είχαν βαπτιστεί. Και τούτο, διότι το Άγιο Πνεύμα δεν είχε κατεβεί σε κανέναν από αυτούς· απλώς ήταν βαπτισμένοι στο όνομα του Κυρίου Ιησού. Τότε οι απόστολοι έθεταν τα χέρια πάνω τους, κι εκείνοι λάβαιναν το Άγιο Πνεύμα» (8,14-17).
Σε αυτό προστίθεται εκείνο που γράφει ο Απόστολος Παύλος στη Β’ προς Κορινθίους Επιστολή: «Είναι ο ίδιος ο Θεός που μας στερεώνει, μαζί με εσάς, στον Χριστό και μας έχρισε, έβαλε τη σφραγίδα του πάνω μας και έδωσε το Πνεύμα του στις καρδιές μας ως εγγύηση» (1,21-22). Η εγγύηση του Πνεύματος. Το θέμα του Αγίου Πνεύματος ως “βασιλικής σφραγίδας”, την οποία ο Χριστός βάζει ως διακριτικό σημάδι στα πρόβατά του,βρίσκεται στη βάση της διδασκαλίας του “ανεξίτηλου χαρακτήρα” που εντυπώνεται με αυτό το Μυστήριο.
Με το πέρασμα του χρόνου, η τελετουργία του Χρίσματος πήρε τη μορφή ενός κατεξοχήν Ιερού Μυστηρίου, λαμβάνοντας διαφορετικές μορφές και περιεχόμενα στις διάφορες εποχές και στα διάφορα λειτουργικά τυπικάτης Εκκλησίας. Δεν είναι εδώ το μέρος για να διατρέξουμε αυτή την πολύ σύνθετη ιστορία. Το τι είναι το Μυστήριο του Χρίσματος στην κατανόηση της Εκκλησίας, μου φαίνεται ότι περιγράφεται, με απλό και σαφή τρόπο, στην Κατήχηση των ενηλίκων της Ιταλικής Ιεραρχίας. Λέει το εξής: «Το Χρίσμα είναι για κάθε πιστό ό,τι ήταν η Πεντηκοστή για όλη την Εκκλησία. […] Ενισχύει τη βαπτισματική ενσωμάτωση στον Χριστό και στην Εκκλησία και τον καθαγιασμό στην προφητική, βασιλική και ιερατική αποστολή. Μεταδίδει την αφθονία των δώρων του Πνεύματος […]. Επομένως, αν το Βάπτισμα είναι το Μυστήριο της γέννησης, το Χρίσμα είναι το Μυστήριο της ανάπτυξης. Γι’ αυτό είναι επίσης και το Μυστήριο της μαρτυρίας, διότι αυτή συνδέεται στενά με την ωρίμανση της χριστιανικής ύπαρξης». [1]
Το πρόβλημα είναι πώς θα διασφαλίσουμε να μην περιοριστεί το Ιερό Μυστήριο του Χρίσματος, στην πράξη, σε ένα “τελευταίο Μυστήριο”, δηλαδή στο Μυστήριο της “αποχώρησης” από την Εκκλησία. Λέγεται ότι είναι το “Μυστήριο του αποχαιρετισμού”, διότι μόλις το λάβουν οι νέοι φεύγουν, και μετά θα επιστρέψουν για τονγάμο. Έτσι λέει ο κόσμος. Αλλά πρέπει να φροντίσουμε να είναι το Μυστήριο της έναρξης μιας ενεργού συμμετοχής στη ζωή της Εκκλησίας. Είναι ένας στόχος που μπορεί να μας φαίνεται αδύνατος, δεδομένης της τρέχουσας κατάστασης σε όλη την Εκκλησία, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε να τον επιδιώκουμε. Δεν θα είναι έτσι για όλους αυτούς που θα λάβουν το Χρίσμα, παιδιά ή ενήλικες, αλλά είναι σημαντικό να είναι έτσι τουλάχιστον για κάποιους που έπειτα θα είναι οι εμψυχωτές της κοινότητας.
Για τον σκοπό αυτό, στην προετοιμασία για το Ιερό Μυστήριο, μπορεί να είναι χρήσιμη η βοήθεια εκείνων των λαϊκών πιστών που είχαν μια προσωπική συνάντηση με τον Χριστό και είχαν μια αληθινή εμπειρία του Πνεύματος. Μερικοί άνθρωποι λένε ότι τη βίωσαν ως μια άνθηση μέσα τους του Μυστηρίου του Χρίσματοςπου έλαβαν ως παιδιά.
Αυτό όμως δεν αφορά μόνο εκείνους που πρόκειται να λάβουν το Χρίσμα· αφορά όλους μας και ανά πάσα στιγμή. Μαζί με τη στερέωση και το χρίσμα, λάβαμε, μας διαβεβαίωσε ο Απόστολος, και την εγγύηση του Πνεύματος, που αλλού αποκαλεί «την απαρχή των δωρεών του Πνεύματος» (Ρωμ 8,23). Πρέπει να «δαπανήσουμε» αυτή την εγγύηση, να απολαύσουμε αυτές τις δωρεές, να μην θάψουμε κάτω από τη γη τα χαρίσματα και τα ταλέντα που λάβαμε.
Ο Απόστολος Παύλος προέτρεπε τον μαθητή του Τιμόθεο: «Να αναζωπυρώνεις το χάρισμα του Θεού, που το έλαβες όταν έθεσα τα χέρια μου στην κεφαλή σου» (Β’Τιμ 1,6), και το ρήμα που χρησιμοποιείται υποδηλώνει την εικόνα κάποιου που φυσά στη φωτιά για να αναζωπυρώσει τη φλόγα της. Ιδού ένας ωραίος στόχος για το Ιωβηλαιό έτος! Να αφαιρέσουμε τις στάχτες της συνήθειας και της απάθειας, να γίνουμε, όπως οι λαμπαδηδρόμοι στους Ολυμπιακούς Αγώνες, φορείς της φλόγας του Πνεύματος. Είθε το Πνεύμα το Άγιο να μας βοηθήσει να κάνουμε μερικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση!
__________________
[1] La verità vi farà liberi. Catechismo degli adulti. Libreria Editrice Vaticana 1995, σ. 324.
——————–
Μετάφραση: π.Λ
