ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΤΕΡΑ
ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ ΤΗΣ 19ης ΦΕΒΡΟΥΡΙΟΥ 2025
Τετάρτη, 19 Φεβρουαρίου 2025
Κύκλος – Ιωβηλαίο 2025. Ο Ιησούς Χριστός, η ελπίδα μας. I. Η παιδική ηλικία του Ιησού 6. «Είδαν το παιδί … έπεσαν στη γη και το προσκύνησαν» (Μτ 2,11). Η επίσκεψη των Μάγων στον νεογέννητο Βασιλιά
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές,
στα Ευαγγέλια της παιδικής ηλικίας του Ιησού υπάρχει ένα επεισόδιο που είναι χαρακτηριστικό της αφήγησης του Ματθαίου: η επίσκεψη των Μάγων. Ελκυσμένοι από την εμφάνιση ενός αστεριού, που σε πολλούς πολιτισμούς είναι προάγγελος της γέννησης εξαιρετικών ανθρώπων, κάποιοι σοφοί ξεκίνησαν από την Ανατολή, χωρίς να ξέρουν πού ακριβώς πάνε. Πρόκειται για τους Μάγους, ανθρώπους που δεν ανήκουν στον λαό της διαθήκης. Την τελευταία φορά μιλήσαμε για τους βοσκούς της Βηθλεέμ, περιθωριοποιημένους στην εβραϊκή κοινωνία επειδή θεωρούνταν “ακάθαρτοι”. Σήμερα συναντάμε μια άλλη κατηγορία, τους ξένους, που έρχονται αμέσως για να αποτίσουν φόρο τιμής στον Υιό του Θεού, ο οποίος εισήλθε στην ιστορία με μια εντελώς νέα βασιλικότητα. Τα Ευαγγέλια λοιπόν μας λένε ξεκάθαρα ότι οι φτωχοί και οι ξένοι είναι καλεσμένοι από τους πρώτους να συναντήσουν τον Θεό που έγινε βρέφος, τον Σωτήρα του κόσμου.
Οι Μάγοι θεωρήθηκαν ως εκπρόσωποι τόσο των αρχέγονων φυλών, που γεννήθηκαν από τους τρεις γιους του Νώε, όσο και των τριών ηπείρων που ήταν γνωστές στην αρχαιότητα: την Ασία, την Αφρική και την Ευρώπη, καθώς και των τριών σταδίων της ανθρώπινης ζωής: της νεότητας, της ωριμότητας και της τρίτης ηλικίας. Πέρα από κάθε πιθανή ερμηνεία, αυτοί είναι άνθρωποι που δεν μένουν ακίνητοι, αλλά, όπως οι μεγάλοι καλεσμένοι της βιβλικής ιστορίας, νιώθουν την πρόσκληση να μετακινηθούν, να ξεκινήσουν ένα ταξίδι. Είναι άνθρωποι που ξέρουν να κοιτούν πέρα από τον εαυτό τους, που ξέρουν να κοιτούν ψηλά.
Η έλξη για το αστέρι που ανέτειλε στον ουρανό τους οδηγεί καθ’ οδόν προς τη γη του Ιούδα, μέχρι την Ιερουσαλήμ, όπου συναντούν τον βασιλιά Ηρώδη. Η αφέλειά τους και η εμπιστοσύνη τους στο να ζητήσουν πληροφορίες για τον νεογέννητο βασιλιά των Ιουδαίων συγκρούεται με την πονηριά του Ηρώδη, ο οποίος, ταραγμένος από τον φόβο να χάσει τον θρόνο του, προσπαθεί αμέσως να δει καθαρά, επικοινωνώντας με τους γραμματείς και ζητώντας τους να το ερευνήσουν.
Η εξουσία του επίγειου αρχηγού δείχνει έτσι όλη της την αδυναμία. Οι ειδικοί γνωρίζουν τις Γραφές και αναφέρουν στον βασιλιά το μέρος όπου, σύμφωνα με την προφητεία του Μιχαία, θα γεννιόταν ο άρχοντας και ο ποιμένας του λαού του Ισραήλ (Μιχ 5,1): η μικρή Βηθλεέμ και όχι η μεγάλη Ιερουσαλήμ! Πράγματι, όπως υπενθυμίζει ο Παύλος στους Κορινθίους, «αυτούς που ο κόσμος τούς θεωρεί ανίσχυρους, εκείνους διάλεξε ο Θεός για να ντροπιάσει τελικά τους κατά κόσμον ισχυρούς» (Α’Κορ 1,27).
Ωστόσο, οι γραμματείς, που ξέρουν ακριβώς τον τόπο γέννησης του Μεσσία, δείχνουν τον δρόμο στους άλλους αλλά οι ίδιοι δεν κινούνται! Δεν αρκεί, πράγματι, να γνωρίζουμε τα προφητικά κείμενα για να συντονιστούμε στις θεϊκές συχνότητες, πρέπει να σκάψουμε μέσα μας και να επιτρέψουμε στον Λόγο του Θεού να αναζωπυρώσει τη λαχτάρα για έρευνα, να πυροδοτήσει την επιθυμία να δούμε τον Θεό.
Σε αυτό το σημείο ο Ηρώδης, κρυφά, όπως κάνουν οι απατεώνες και οι βίαιοι, ρωτά τους Μάγους την ακριβή στιγμή της εμφάνισης του άστρου και τους προτρέπει να συνεχίσουν το ταξίδι τους και μετά να επιστρέψουν να του δώσουν νέα, για να πάει κι αυτός να προσκυνήσει το νεογέννητο. Για όποιον είναι προσκολλημένος στην εξουσία, ο Ιησούς δεν είναι μια ελπίδα που να την κάνει δεκτή, αλλά μια απειλή που πρέπει να εξαλειφθεί!
Όταν οι Μάγοι αναχωρούν πάλι, το αστέρι επανεμφανίζεται και τους οδηγεί στον Ιησού, σημείο ότι η πλάση και ο προφητικός λόγος αντιπροσωπεύουν το αλφάβητο με το οποίο μιλάει ο Θεός και αφήνεται να τον βρουν. Η θέα του άστρου προκαλεί σε αυτούς τους ανθρώπους μια ασύλληπτη χαρά, διότι το Άγιο Πνεύμα, που κινεί την καρδιά όποιου αναζητά ειλικρινά τον Θεό, τον πλημμυρίζει επίσης με χαρά. Μόλις εισήλθαν στην οικία, οι Μάγοι πέφτουν καταγής, προσκυνούν τον Ιησού και του προσφέρουν πολύτιμα δώρα, αντάξια ενός βασιλιά, αντάξια του Θεού. Γιατί; Τι βλέπουν; Γράφει ένας αρχαίος συγγραφέας: βλέπουν «ένα ταπεινό σωματάκι μέσω του οποίου ο Λόγος σαρκώθηκε· αλλά δεν τους κρύβεται η δόξα της θεότητας. Βλέπουν ένα μικρό βρέφος· αλλά αυτοί προσκυνούν τον Θεό» (Χρωμάτιος Ακυιλείας, Σχόλιο στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο 5,1). Οι Μάγοι γίνονται έτσι οι πρώτοι πιστοί ανάμεσα σε όλους τους παγανιστές, μια εικόνα της Εκκλησίας συναθροισμένη από κάθε γλώσσα και έθνος.
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, ας τεθούμε κι εμείς στη “σχολή” των Μάγων, αυτών των “προσκυνητών της ελπίδας” οι οποίοι, με πολύ θάρρος, έστρεψαν τα βήματά τους, την καρδιά και τα υπάρχοντά τους προς Εκείνον που είναι η ελπίδα όχι μόνο του Ισραήλ, αλλά όλων των εθνών. Ας μάθουμε να προσκυνούμε τον Θεό στη μικρότητά του, στη βασιλικότητά του που δεν συντρίβει, αλλά μας κάνει ελεύθερους και ικανούς να υπηρετούμε με αξιοπρέπεια. Και ας του προσφέρουμε τα πιο όμορφα δώρα, για να του εκφράσουμε την πίστη μας και την αγάπη μας.
——————-
Μετάφραση: π.Λ