Ένα πνεύμα αδελφοσύνης  μπορεί να μας κάνει να βγούμε από την κρίση καλύτεροι

Τα θέματα κλειδιά, της ζωής κατά τη διάρκεια της πανδημίας, και προτάσεις για να ξεπεράσουμε αυτή τη στιγμή της κρίσης, είναι οι κατευθυντήριες γραμμές της συνέντευξης που έδωσε ο Πάπας Φραγκίσκος στην ισπανική έκδοση του περιοδικού «Il mio Papa». «Η πανδημία – αναφέρει ο Φραγκίσκος – αλλάζει τον κόσμο και μας θέτει σε κρίση». Δεν μπορούμε να βγούμε από αυτή την κατάσταση ίδιοι: «Ή θα βγούμε καλύτεροι ή χειρότεροι. Το πώς θα βγούμε – εξηγεί ο Ποντίφικας – εξαρτάται από τις αποφάσεις που λαμβάνουμε κατά τη διάρκεια της κρίσης».

Να επωμιστούμε το μέλλον
Ο Πάπας θέτει επίσης ένα κρίσιμο ερώτημα: «Ποιος θα είναι ο τρόπος ζωής που θα αφήσουμε στις μελλοντικές γενιές!»; Για τον Πάπα το θέμα είναι ότι πρέπει να πάψουμε να σκεφτόμαστε μόνο τον εαυτό μας ή το παρόν μας. Θα πρέπει να κοιτάξουμε προς το μέλλον «με την προοπτική μιας ανθρωπότητας που επιθυμεί να παραμείνει στο χρόνο ως μέρος της δημιουργίας». «Θα πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη για το μέλλον, να προετοιμάσουμε τη γη ώστε οι επόμενοι να την δουλέψουν». Αυτό, αναφέρει, είναι «ο πολιτισμός που πρέπει να αναπτύξουμε μέσα στη πανδημία».

Αντιμετωπίζουμε τον πόνο
Πώς να ανταποκριθούμε στον πόνο που προκαλείται από την πανδημία; Ο Πάπας υπενθυμίζει πρώτα απ’ όλα, τις μικρές και τις σπουδαίες χειρονομίες που τόσοι πολλοί άνθρωποι έχουν κάνει ανά τον κόσμο για να βοηθήσουν τους συνανθρώπους τους. Θα πρέπει να ανταποκριθούμε σε αυτόν τον πόνο, υπογραμμίζει, «προσπαθώντας να βρισκόμαστε κοντά τους». «Είναι η στιγμή της σιωπής, της εγγύτητας και του πράττουμε ό,τι είναι δυνατόν για να παραμείνουμε ενωμένοι». «Οι άγιοι της διπλανής πόρτας είναι πάρα πολλοί», εξηγεί ο Ποντίφικας αναφερόμενος σε όλους τους ανθρώπους που έχουν τεθεί στην υπηρεσία όσων έχουν ανάγκη. Αυτά τα άτομα «δεν ήθελαν «να το σκάσουν», αλλά αντιμετώπιζαν προβλήματα και αναζητούσαν πρακτικές λύσεις».

Κοντά στους απορριφθέντες
Ο Φραγκίσκος υπενθυμίζει επίσης, ότι η δέσμευση για τη ζωή δεν αφορά μόνο σε θέματα που έχουν σχέση με την υγεία. Κάνει έκκληση να δεσμευτούμε για να βοηθήσουμε εκείνους που έχουν απορριφθεί από το σύστημα, εκείνους που δεν έχουν εργασία. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι, παρατηρεί, με «μια μεγάλη κοινωνική πρόκληση». «Ο πολιτισμός της απόρριψης – υπογραμμίζει – έχει εμποτίσει τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τις σχέσεις μας». Γι αυτόν τον λόγο, δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε το ίδιο οικονομικό μοντέλο με εκείνο που χρησιμοποιεί η αδικία ως θεμέλιό της. «Η πανδημία – αναφέρει ο Πάπας – μας έκανε να δούμε πως έχουμε εξοικειωθεί με αυτό το κλίμα της απόρριψης: την απόρριψη των ηλικιωμένων, την απόρριψη των φτωχών, την απόρριψη των μικρών παιδιών, των αγέννητων». «Κάθε ζωή – υπογραμμίζει – αξίζει και οφείλουμε να την υπερασπιζόμαστε και να την σεβόμαστε».

Ο Πολιτισμός της αδελφοσύνης
Για τον Ποντίφικα καλούμαστε επομένως, να αντιμετωπίσουμε με θάρρος τον πολιτισμό της απόρριψης. Έναν πολιτισμό που «μας απειλεί συνεχώς». Ενάντια σε αυτόν τον πολιτισμό της απόρριψης, πρέπει να αντιπαραθέσουμε έναν άλλο τρόπο ζωής: «Τον πολισμό της υποδοχής, του καλωσορίσματος, της εγγύτητας, της αδελφοσύνης». Σήμερα περισσότερο από ποτέ, μας ζητείται να διαθέτουμε ένα πνεύμα αδελφικό, να πηγαίνουμε σε συνάντηση του πλησίον, στους πιο αδύναμους και στους πλέον ευάλωτους για να τους φροντίσουμε.

Η στιγμή προσευχής της 27ης Μαρτίου
Μια ερώτηση που έθεσε ο δημοσιογράφος του περιοδικού «Il mio Papa», αφορά στην εξαιρετική στιγμή της προσευχής τον καιρό της πανδημίας, όπου προΐστατο ο Πάπας Φραγκίσκος. Ο Ποντίφικας θυμάται ότι στην αρχή φοβόταν να μην γλιστρήσει στις σκάλες. «Η καρδιά μου – προσθέτει – βρισκόταν κοντά σε όλους τους ανθρώπους του Θεού που υπέφεραν και σε μια ανθρωπότητα που έπρεπε να υπομείνει αυτή την πανδημία». «Ανέβηκα τις σκάλες προσευχόμενος, προσευχόμουν καθ’ όλη τη διάρκεια και έφυγα προσευχόμενος. Έτσι βίωσα εκείνη την 27η Μαρτίου». Οι γενικές ακροάσεις χωρίς πιστούς αποτέλεσαν μια δύσκολη στιγμή για τον Πάπα: «Ήταν σαν να μιλάς με φαντάσματα». «Αντιστάθμισα πολλές από αυτές τις φυσικές απουσίες – προσθέτει – με το τηλέφωνο και τις επιστολές».

Να οικοδομήσουμε το μέλλον
Τέλος, ο Πάπας επιβεβαιώνει ότι δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη συνταγή για να βγούμε από την κρίση. Αλλά θα πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να αλλάξουμε το οικονομικό παράδειγμα: «Ας ξεκινήσουμε από τις περιφέρειες». «Μίλησα για τις περιφέρειες, αλλά θα πρέπει επίσης να συμπεριλάβουμε το κοινό μας σπίτι, που είναι ο κόσμος, η φροντίδα του σύμπαντος». Η αδελφοσύνη, όπως επισημαίνει η εγκύκλιος που μόλις δημοσιεύθηκε “Fratelli tutti”, είναι ένα από τα κλειδιά για την οικοδόμηση του μέλλοντος. Αναφερόμενος στη διανομή ενός εμβολίου ενάντια στον κορονοϊό, τονίζει ότι «δεν μπορεί να ανήκει στη χώρα, στο εργαστήριο που το βρήκε, μιας ομάδας κρατών που συνεργάστηκαν γι αυτόν τον σκοπό». «Το εμβόλιο αποτελεί κληρονομιά της ανθρωπότητας, όλης της ανθρωπότητας, είναι παγκόσμιο». «Επειδή η υγεία των λαών μας, όπως μας διδάσκει η πανδημία, είναι μια κοινή κληρονομιά, ανήκει στο κοινό καλό». Αυτό, υπενθυμίζει ο Πάπας, είναι το κριτήριο.

Μετανάστες
Απαντώντας σε μια ερώτηση σχετικά με τις μεταναστευτικές ροές, ο Πάπας υπογραμμίζει ότι «εάν δεν αναλάβουμε τη φροντίδα των μεταναστών, χάνουμε ένα μεγάλο μέρος της ανθρωπότητας, του πολιτισμού που αυτοί εκπροσωπούν». «Κατά τη διάρκεια της περιόδου του lockdown, πολλοί μετανάστες απασχολήθηκαν εργαζόμενοι στη γη, διατηρώντας την πόλη καθαρή, και παρείχαν πάρα πολλές υπηρεσίες. Είναι επώδυνο να βλέπουμε ότι δεν αναγνωρίζονται και δεν εκτιμώνται». Ο Ποντίφικας παροτρύνει να εμβαθύνουμε στις αιτίες της μετανάστευσης, όπως στις περιπτώσεις του Λιβάνου και της Συρίας». «Ολόκληρες οικογένειες τρέπονται σε φυγή από έναν πόλεμο που δεν είναι κατανοητός. «Οι Χώρες μας – ρωτά ο Πάπας – μπορούν να παραμένουν ουδέτερες απέναντι σε αυτή την οδυνηρή κατάσταση;».

Ελπίδα για την ανθρωπότητα
Μεταξύ των θεμάτων που βρίσκονταν στο επίκεντρο της συνέντευξης και εκείνο μιας φτωχής Εκκλησίας. Υπάρχουν ιερείς, μοναχοί, λαϊκοί, μοναχές, επίσκοποι, εξηγεί ο Πάπας, που εργάζονται πάρα πολύ για την επίτευξη αυτού του στόχου. «Υπάρχουν πανέμορφα παραδείγματα – προσθέτει – που πρωτοστατούν». Η ελπίδα τους είναι η απάντηση σε όλη την ανθρωπότητα. «Η ανθρωπότητα – αναφέρει – είναι ικανή να αντιδρά, κυρίως οι περιφέρειες, εφόσον είναι οργανωμένες». «Μου αρέσει να σκέφτομαι την ψυχή των λαών, αυτό το πνευματικό απόθεμα που επιτρέπει να προχωράμε μπροστά». Ο Ποντίφικας, υπενθυμίζοντας τους λαούς που διώκονται, όπως οι Yazidi και οι Rohingya, υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να πάμε σε εκείνους τους λαούς που υποφέρουν. «Από τη στιγμή που ολόκληρη η ανθρωπότητα δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για όλο αυτό, δεν υπάρχει ελπίδα».