Έφτασε στην Ιταλία με σαπιοκάραβο. Τώρα είναι Επίσκοπος
Από νεαρός μετανάσταης που είχε γαλουχηθεί στην αθεΐα, τώρα σε Επίσκοπο. Η ιστορία του π. Arjan Dodaj. Έφτασε στην Ιταλία πάνω σ’ ένα σαπιοκάραβο το 1993, δούλεψε οξυγονοκολλητής. Χειροτονήθηκε ιερέας. Πριν τρία χρόνια επέστρεψε στην Αλβανία. Ο Πάπας στις 9 Απριλίου τον ονόμασε Βοηθό Επίσκοπο της Αρχιεπισκοπής Τιράνων-Δυρραχείου.
Στα λόγια του υπάρχει ακόμα η έκπληξη για αυτό που μόλις πριν μερικές μέρες του συνέβη: η ανακοίνωση της ονομασίας του σε Επίσκοπο. Είναι μία από τις πολλές μεγάλες-μικρές ιστορίες από τις οποίες υφαίνεται η καθημερινή ζωή της Εκκλησίας. Ο π. Arjan Dodaj, 43 ετών, γεννημένος στο Laç-Kurbin της βόρειας Αλβανίας, ήταν δεκαεξάχρονος όταν ως μετανάστης διέσχισε την Αδριατική μ’ ένα παλιό σαπιοκάραβο. Έφυγε από τη χώρα του μια ζεστή και νυχτερινή βραδιά του Σεπτέμβρη του 1993, αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον και τον τρόπο να βοηθήσει την φτωχή οικογένειά του. Κι έτσι βρέθηκε στην Ιταλία. Εργάστηκε ως οξυγονοκολλητής, ως οικοδόμος και κηπουρός που εργαζόταν περισσότερο από δέκα ώρες την ημέρα. Βρήκε μια θρησκευτική κοινότητα που τον έκανε να νιώθει σαν στο σπίτι του. Έτσι ανακάλυψε τη χριστιανική πίστη, της οποίας ίχνη υπήρχαν στο DNA του χάρη στα τραγούδια που του ψιθύρισε η γιαγιά του. Δέκα χρόνια αργότερα χειροτονήθηκε ιερέας από τον Ιωάννη-Παύλο Β’ για την Ιερατική Αδελφότητα των Υιών του Σταυρού και ενσωματώθηκε στον κλήρο της Ρώμης. Το 2017 επέστρεψε στη χώρα του ως ιερέας fidei donum. Στις 9 Απριλίου, ο Πάπας Φραγκίσκος τον ονόμασε Βοηθό Επίσκοπο της Αρχιεπισκοπής Τιράνων-Δυρραχίου.
Στην αθεϊστική Αλβανία, η γιαγιά μού δίδαξε την πίστη τραγουδώντας
«Έφτασα στην Ιταλία μόλις έπεσε ο κομμουνισμός – λέει ο μόλις εκλεγμένος Επίσκοπος – εκείνο τον καιρό δεν ήταν δυνατόν να αποκτήσουμε κανονικές βίζες. Τα μηχανοκίνητα σκάφη ήταν ο μόνος τρόπος. Έφευγαν μόνο σαπιοκάραβα, και κάποια από αυτά δυστυχώς βυθίζονταν». Ο π. Arjan γεννήθηκε και μεγάλωσε σε μια κομμουνιστική Αλβανική οικογένεια και γαλουχήθηκε στον αθεϊσμό. «Γεννήθηκα σ’ ένα περιβάλλον όπου δυστυχώς είχε απαγορευτεί κάθε σημείο που να θυμίζει την πίστη και τη θρησκεία. Στα πρώτα χρόνια της ζωής μου δεν είχα ακούσει ποτέ για την ύπαρξη του Θεού. Δυστυχώς, οι γονείς μου είχαν επηρεαστεί τρομερά από την επίδραση του κομμουνισμού. Αλλά οι παππούδες προσεύχονταν στον Κύριο».
Είναι η γιαγιά του π.Arjan από την πλευρά της μητέρας του, που του ενστάλαξε τα πρώτα λόγια πίστης. «Η πρώτη μου συνάντηση με τον Θεό αντηχεί σαν ένα μουσικό ρεφρέν μέσα στο μυαλό μου, μέσα στην ψυχή μου. Η γιαγιά μου ήταν πολύ γενναία παρά τις απειλές, κι έζησε την εμπειρία της προσευχής. Εκείνο τον καιρό, μη ξέροντας να γράφουν, είχαν μάθει τις προσευχές με τη μορφή ποιήματος. Κι έτσι γνώριζαν τις προσευχές με ομοιοκαταληξία, και μ’ αυτό τον τρόπο είχαν διασώσει τη χριστιανική διδασκαλία. Μόνο όταν έφτασα στην Ιταλία ανακάλυψα ότι πολλά πράγματα, για παράδειγμα όσα αφορούν τα Ιερά Μυστήρια, η γιαγιά μου μού τα είχε ήδη διδάξει τραγουδώντας στο σπίτι, ενώ εργαζόταν, ενώ καθάριζε. Τραγουδούσε. Έτσι έμαθα κι εγώ. Έμαθα το δεύτερο μέρος του Ave Maria. Αυτή τραγουσούσε το πρώτο μέρος, κι εμένα μ’ έβαζε πάντα να τραγουδώ το δεύτερο. Μ’ αυτό τον τρόπο μου μετέφερε στην καρδιά τον Θεό».
Η εργασία στις οικοδομές και η ομάδα νέων της ενορίας
Λίγο μετά την πτώση του κομμουνισμού, ο Arjan προσπαθεί να εγκαταλείψει τη χώρα. «Όπως πολλά άλλα παιδιά, είχα κάνει πολλές προσπάθειες. Την πρώτη φορά η βάρκα μας έσπασε από τη πολυκοσμία πριν καν ξεκινήσει… Σήμερα ευχαριστώ τον Κύριο που δεν έφυγα τότε, γιατί δεν ξέρω τι θα μπορούσε να είχε συμβεί σ’ εμάς, έτσι στιβαγμένοι όπως ήμασταν, αν έσπαγε καταμεσής της θάλασσας. Άγριες περιπέτειες, πραγματικά σαν μια βιβλική έξοδος. Στη συνέχεια, στις επόμενες προσπάθειες ήμουν πάλι σ’ ένα από αυτά τα παλιοκάραβα… Δεν υπήρχε άλλος τρόπος να φύγουμε από την Αλβανία. Φύγαμε το βράδυ της 15ης Σεπτεμβρίου 1993. Δόξα τω Θεώ, η θάλασσα ήταν πολύ ήρεμη, ο Κύριος μας προστάτεψε. Θυμάμαι πολύ καλά ότι εκείνη τη στιγμή ολόκληρη η ύπαρξή μου μετανάστευε, όλη η ιστορία μου πραγματικά, καθώς απομακρυνόμασταν από αυτή την ακτή, με αυτόν τον ουρανό γεμάτο αστέρια, εκείνο το βράδυ. Μέσα μου αντιλαμβανόμουν έναν ξεριζωμό που με απομάκρυνε από τους δεσμούς εκείνους, από τη ζωή εκείνη, από την οικογένεια».
Ο νέος Βοηθός Επίσκοπος Τιράνων το τονίζει: «Βλέπουμε σήμερα πολλούς ανθρώπους να φτάνουν με βάρκες και φουσκωτά στις ακτές της Ευρώπης. Πιστεύω ότι πρέπει να σκεφτούμε αυτόν τον ξεριζωμό, αυτές τις θυσίες, αυτές τις τόσο οδυνηρές αντιξοότητες, γιατί αν δεν ήταν οδυνηρές δεν θα έρχονταν αυτοί οι δύστυχοι άνθρωποι στην Ευρώπη!».
Χάρη σε φίλους που είχαν μεταναστεύσει στην Ιταλία πριν από αυτόν, ο Arjan βρίσκει καταφύγιο στην επαρχία Cuneo, στην κωμόπολη Dronero, όπου γίνεται μαθητευόμενος οξυγονοκολλητής: «Συγκολλούσαμε τα μεταλικά πλαίσια ποδηλάτων. Τότε έκανα κι άλλες δουλειές, εργαζόμουν στις οικοδομές και μάθαινα κηπουρική. Έτσι μπορούσα να βοηθήσω και να στηρίξω την οικογένειά μου, γιατί ήμασταν πολύ φτωχοί». Κάποιοι φίλοι τον προσκαλούν σε μια συνάντηση στην ενορία. «Δούλευα πολύ, μερικές φορές ακόμη και περισσότερο από δέκα ώρες την ημέρα, κι έτσι το βράδυ έφτανα κουρασμένος. Δεν είχα πολλούς φίλους. Μου είπαν ότι υπήρχε μια ωραία ομάδα νέων στην ενορία, με πνευματικό παραστάτη τον π. Μάξιμο, ο οποίος ανήκε στην Ιερατική Αδελφότητα των Υιών του Σταυρού. Μου άρεσε πραγματικά η συμμετοχή σ’ αυτή την ομάδα! Εμβάθυνα στην πίστη! Βρήκα την οικειότητα και την οικογένεια που χρειαζόμουν σε αυτήν την πολύ ευαίσθητη φάση της ζωής μου».
Η βάπτιση και η απάντηση στο κάλεσμα του Χριστού
Ο Arjan βαπτίζεται, και το 1997 ζητά να γίνει δεκτός στην Ιερατική Αδελφότητα των Υιών του Σταυρού, στην κοινότητα Οίκος της Παναγίας, στη Ρώμη, όπου προετοιμάζεται να γίνει ιερέας, όχι χωρίς οικογενειακές δυσκολίες που πρέπει να ξεπεραστούν. Δέκα χρόνια μετά την άφιξή του στην Ιταλία, ο Πάπας Ιωάννης-Παύλος Β’ επιθέτει τα χέρια στην κεφαλή του και τον χειροτονεί πρεσβύτερο στον Άγιο Πέτρο. «Το 1993, τη χρονιά που πήγα στην Ιταλία, ο Άγιος Ιωάννης-Παύλος Β’ επισκέφθηκε την Αλβανία. Η χώρα μόλις είχε βγει από τη δικτατορία, όλα ήταν διαλυμένα, υπήρχε μεγάλη δυστυχία και φτώχεια, αλλά ταυτόχρονα μεγάλη επιθυμία για το καινούργιο. Κι εγώ, όπως πολλά παιδιά και πολλοί άλλοι, θυμάμαι τη μεγάλη ανθρώπινη αλυσίδα που συνόδευε το αυτοκίνητο του Πάπα από τα Τίρανα στη Σκόδρα. Η μορφή του με συνοδεύει πάντα, το ίδιο και η αγία μας Μητέρα Τερέζα. Αυτή, καθώς βγαίναμε από τη δικτατορία, μας έριξε στην καρδιά αυτό το βάλσαμο της τρυφερότητας, της αγάπης, της καλοσύνης, της ελπίδας, που ήξερε να δίνει σε τόσους πολλούς φτωχούς ανθρώπους στον κόσμο».
Ο π. Arjan διακονεί σε πολλές ενορίες και γίνεται εκκλησιαστικός παραστάτης της Αλβανικής κοινότητας στη Ρώμη. Το 2017, ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων Γεώργιος Αντώνιος Frendo ζητά από τον π. Arjan αν μπορεί να προσφέρει τη διακονία του στη Αλβανία. Ο Ηγούμενος της κοινότητας Οίκος της Παναγίας, π. Ιάκωβος Martinelli, και ο Καρδινάλιος Βικάριος Ρώμης, Άγγελος De Donatis, συμφωνούν. Ο ιερέας επιστρέφει στη χώρα του ως fidei donum.
Βοηθός Επίσκοπος της Αρχιεπισκοπής Τιράνων-Δυρραχείου
Τώρα ήρθε η ονομασία του ως Βοηθός Επίσκοπος. «Είμαι ειλικρινής. Ποτέ μα ποτέ ούτε σκέφτηκα ούτε θέλησα κάτι τέτοιο. Ήμουν πολύ ευτυχισμένος που ζούσα στο περιβάλλον της ενορίας, στο καθημερινό οικογενειακό κλίμα που αγαπούσα, με την κοινότητά μου, με τους ενορίτες, με τους ανθρώπους που με εμπιστεύτηκαν. Τώρα συνέβη αυτό το περαιτέρω κάλεσμα, αυτή η ονομασία από τον Άγιο Πατέρα Φραγκίσκο. Την αποδέχτηκα με εμπιστοσύνη στον Κύριο, στην Παναγία, και με υπακοή στην Εκκλησία».
Οι χριστιανοί άλλων δογμάτων και οι μουσουλμάνοι χάρηκαν για την ονομασία αυτή του Πάπα, στην πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που επισκέφτηκε ο Φραγκίσκος, και αποτελεί σύμβολο καλής συνύπαρξης μεταξύ διαφορετικών θρησκειών. «Δεν πρόκειται απλώς για θρησκευτική ανοχή – λέει ο π. Arjan – για μας αυτή η συνύπαρξη σημαίνει αρμονία, οικειότητα, πνεύμα μεγάλης συνεργασίας και αμοιβαίας υποστήριξης».
Πηγή: Vatican News
Μετάφραση: π.Λ