Αναμνήσεις γλυκόπικρες, μα… αναζωογονητικές…

Το πρωί της 29ης Αυγούστου μου τηλεφώνησε η Ανδριάνα Βακονδίου, ιδιοκτήτρια του καφενείου “Κυβερνείο”, η οποία μ’ ενημέρωσε πως κάποιος επισκέπτης του νησιού μας θέλει πολύ να επισκεφθεί το Ποιμαντικό Κέντρο «Άγιος Παύλος», επειδή εκεί φιλοξενήθηκε ως παιδί, στη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου!

Όπως αρκετοί γνωρίζουν, οι χώροι της «Έπαυλης Ψιακή», πριν αυτή περιέλθει στην ιδιοκτησία της Καθολικής Εκκλησίας, χρησιμοποιήθηκαν κατά τον Εμφύλιο, από το “Βασιλικό Ίδρυμα Πρόνοιας” για τη φιλοξενία παιδιών από την ευρύτερη περιοχή του Σουφλίου Έβρου και ήταν μια από τις παιδουπόλεις με την επωνυμία “Παιδόπολη ο Άγιος Χριστόφορος”.

Δεν θα επεκταθώ σε ιστορικές αναφορές σ΄αυτό εδώ το σημείωμα.

Το απόγευμα της ίδιας μέρας, συναντήθηκα στο “Κυβερνείο” με τον κ. Χαράλαμπο Καρκατσά και την κόρη του κυρία Φώφη Υφαντή. Στην παρέα μας ήταν και η Ανδριάνα Βακονδίου, ο Γιάννης Μ. Ρούσσος, και ο κ. Αργύρης Δαλέζιος. Αργότερα προστέθηκαν και η Άννα με τη νεαρή Νίκη. Είχαμε μια μικρή κουβέντα γνωριμίας και ο 86χρονος σήμερα κύριος Χαράλαμπος μας εξιστόρησε σύντομα πώς, παιδί τότε 14χρονο από το Πρωτοκλήσι Σουφλίου, βρέθηκε στην Ντελλαγκράτσια.

Κατευθυνθήκαμε μετά προς το Ποιμαντικό Κέντρο και φτάνοντας στην κεντρική καγκελόπορτα στάθηκε και κοίταξε με συγκίνηση το χώρο!

Μπήκαμε μέσα και αρχικά σταθήκαμε στα δυο πηγάδια δεξιά κι αριστερά του διαδρόμου. Στο αριστερό πηγάδι τα παιδιά, τότε, γύριζαν το μάγγανο κι ανέβαζαν νερό για να τροφοδοτούν το κτίριο με νερό. Στη στέρνα, δίπλα στο δεξί πηγάδι, έριχναν χάρτινα καραβάκια κι έπαιζαν… ενώ από τους καλαμιώνες, εμφανώς συγκινημένος, μας λέει ότι μάζευαν τα μικρά άσπρα σαλιγκαράκια και τα έβραζαν μέσα σε κονσερβοκούτια, για να τα φάνε.

Μετά, στάθηκε μπροστά στην κεντρική σκάλα του επιβλητικού κτιρίου και μας είπε πως εκεί, κάθε πρωί στέκονταν 300 παιδιά, σε 10 ομάδες των 30, για την πρωινή προσευχή. Ο ίδιος, τώρα, ευχαριστεί το Θεό που τον αξίωσε να ζήσει και να ξανάρθει.

Συνεχίσαμε την επίσκεψή μας μέσα στο κτίριο, στο ισόγειο κι έπειτα ανεβήκαμε από την ξύλινη σκάλα στον πρώτο όροφο. Όλοι αυτοί οι χώροι χρησιμοποιούνταν ως κοιτώνες. Όταν μπήκαμε στο σημερινό γραφείο, η συγκίνηση του κυρίου Καρκατσά μας συνεπήρε όλους. Στάθηκε ανάμεσα στο δύο παράθυρα, ακούμπησε το χέρι στον τοίχο και με τρεμάμενη φωνή μας είπε ότι στο σημείο αυτό ήταν το κρεβάτι που κοιμόταν για δυο χρόνια …

Οι ιδιαίτερα φορτισμένες στιγμές έγιναν πιο ήρεμες όταν, συνεχίζοντας στο δεύτερο όροφο, θαυμάσαμε από το μπαλκόνι την υπέροχη θέα της Ντελλαγκράτσιας, πάνω από τα πεύκα, προς τη δύση και βγάλαμε αναμνηστικές φωτογραφίες.

Συνεχίσαμε προς το τμήμα του νέου κτιρίου, όπου τον ενημέρωσα για τη σημερινή χρήση του και στη συνέχεια κατεβήκαμε στην κουζίνα, το τότε μαγειρείο, και τις εξωτερικές αυλές οι οποίες τότε ήταν κλειστές με τζαμαρίες για να στεγάζουν τόσα παιδιά, και είχαν τη χρήση τραπεζαρίας. Ακούσαμε πολλές ,μικρές ιστορίες από την καθημερινή ζωή των παιδιών. Θυμήθηκε τον «κύριο Δρόσο», το δάσκαλο του σχολείου που τους κατέτασσε στις τάξεις ανάλογα με τις γνώσεις τους κι όχι ανάλογα με την ηλικία. Θυμήθηκε το «μπάρμπα Λινάρδο τον Καρκαλέτζο» που τους έφερνε ντομάτες από το κτήμα, μία για κάθε παιδί και τις μοίραζαν ανάλογα με το μέγεθός τους και την ηλικία των παιδιών. Θυμήθηκε τα καρβέλια, το ψωμί από το φούρνο, που τα έκοβαν σε οκτώ μερίδες, το μάγειρα που στεκόταν στο πρώτο πεύκο του διαδρόμου και περίμενε το χειροκρότημά τους όταν το φαγητό ήταν καλό, ενώ εξαφανιζόταν όταν το φαγητό δεν τρωγόταν, τις λεμονιές και πορτοκαλιές που δεν προλάβαιναν να ωριμάσουν οι καρποί τους γιατί τους έτρωγαν όπως ήταν μικροί, πικροί κι άγουροι κι άλλες πολλές μικρές ιστορίες.

Στο τέλος, ο κύριος Χαράλαμπος και η κόρη του μας ευχαρίστησαν εμφανώς συγκινημένοι, ενώ άλλο τόσο συγκινημένοι είμαστε κι εμείς.

Και μια μικρή έκπληξη απρόσμενη, που πραγματικά είχε πέσει από “ψηλά” αποκορύφωσε τα συναισθήματα όλων μας. Η Νίκη μάζεψε ένα μικρό κομμάτι κεραμίδι που βρέθηκε στην αυλή που πάνω είχε χαραγμένες τις λέξεις “ΕΝ ΣΥΡΩ” (κατασκευασμένο στη Σύρο). Αυτό το μικρό κεραμίδι πήρε μαζί του ο κ.Χαράλαμπος, ως ενθύμιο από το προσκύνημά του στο τόπο όπου φιλοξενήθηκε, πριν 72 χρόνια.

Αποχαιρετιστήκαμε με την ευχή να ξανασυναντηθούμε και να έχουμε την ευκαιρία να μοιραστούμε με περισσότερους όλες αυτές τις αναμνήσεις!

Κύριε Χαράλαμπε σας ευχαριστούμε για τις συγκινητικές στιγμές που μας χαρίσατε!
 

Από μέρους όλων των παρευρισκομένων
Πέτρος Β. Ρούσσος

Πηγή:episkopisyrou.gr