9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΑΠΟΛΛΩΝΙΑΣ
Η αγία Απολλωνία έζησε κατά τον 3ο αιώνα και ασχολήθηκε εξολοκλήρου με την ιεραποστολή. Τα γεγονότα του μαρτυρίου της τα περιγράφει ο Ευσέβιος της Καισαρείας στην Ιστορία της Εκκλησίας όπου αντιγράφει μέρος μιας επιστολής του επισκόπου αγίου Διονυσίου της Αλεξανδρείας (+ 264) προς το Φλάβιο της Αντιοχείας και στην οποία αφηγείται τα επεισόδια στα οποία ήταν μάρτυρας.
Κατά το τελευταίο έτος της αυτοκρατορίας του Φιλίππου του Άραβα (243-249), παρόλο που υπήρξε μια εξαετής ανακωχή των διωγμών κατά των χριστιανών, ξέσπασε το 248 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου μια λαϊκή εξέγερση εναντίων των χριστιανών. Υποκινητής αυτής της ταραχής ήταν ένας αλεξανδρινός μάντης.
Πολυάριθμοι ακόλουθοι του Χριστού μαστιγώθηκαν και λιθοβολήθηκαν. Οι ειδωλολάτρες εισέβαλαν σε σπίτια χριστιανών λεηλατώντας, καταστρέφοντας ότι έβρισκαν μπροστά τους.
Μέσα σε αυτό το κλίμα έντασης και ταραχής συνελήφθη και η Απολλωνία, η «παρθένος πρεσβύτης» όπως τη χαρακτηρίζει ο Ευσέβιος υποδηλώνοντας τη προχωρημένη ηλικία την στιγμή της σύλληψής της.
Σύμφωνα με την παράδοση οι δήμιοι της έβγαλαν τα δόντια της με μια τανάλια, στη συνέχεια την οδήγησαν εκτός πόλεως σε ένα σημείο όπου άναψαν φωτιά και την απειλούσαν πως θα την έκαιγαν ζωντανή εάν δεν προέφερε μαζί με εκείνους ασεβείς εκφράσεις ενάντια στο Θεό. Η Απολλωνία ζήτησε να την αφήσουν μόνο για λίγο ελεύθερη και όταν της το επέτρεψαν εκείνη ρίχτηκε ταχέως στη φωτιά και έγινε στάχτη.
Το γεγονός αυτό πρέπει να συνέβη προς το τέλος του 248 και αρχές του 249. Στην επιστολή του Διονυσίου αναφέρεται πως η ζωή της είναι άξια θαυμασμού και ίσως αυτός ο παραδειγματικός βίος ήταν τελικά η αιτία που οι ειδωλολάτρες ήταν τόσο σκληροί μαζί της.
Το ότι η Απολλωνία ρίχτηκε μόνη της στη φωτιά, έγινε σημείο θεολογικής αντιπαραθέσεως. Ο Ευσέβιος αλλά και ο Διονύσιος δεν θεωρούν την πράξη της ως αυτοκτονία αφού ούτως ή άλλως οι ειδωλολάτρες θα την είχαν στείλει στη φωτιά. Ίσως η αγία να ήθελε να αποφύγει άλλα σκληρότερα βασανιστήρια που ενδεχομένως να αποδυνάμωναν τη δύναμη της θέλησής της και να υπέκυπτε στο πειρασμό.
Η ημέρα της λειτουργικής της μνήμης, από αρχαιοτάτων χρόνων, είναι η 9η Φεβρουαρίου. Η Αγία Απολλωνία, παρθένος και μάρτυρας της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου είναι η αγία που επικαλούνται όσοι υποφέρουν από πόνους στα δόντια.
