ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

ΠΡΩΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

Εκείνος όμως τραυματίστηκε για τις ανομίες μας.

Ανάγνωσμα από το βιβλίο του προφήτη Ησαΐα  (52,13 – 53,12)

Ιδού, ο δούλος μου θα ευοδωθεί. θα υψωθεί και θα δοξαστεί και θα ανεβεί υπερβολικά ψηλά. Όμως πολλοί έμειναν εκστατικοί επάνω του, –τόσο ήταν παραμορφωμένος, σαν να μην ήταν ανθρώπινο το πρόσωπό του, γιου ανθρώπου η όψη του – έτσι θα διασκορπίσει πολλά έθνη. Οι βασιλείς θα φράξουν το στόμα τους επάνω του, επειδή είδαν εκείνο που είχε λαληθεί σ΄αυτούς και ατένισαν εκείνο που δεν είχαν ακούσει. Ποιος πίστεψε στο κήρυγμά μας; 

Και ο βραχίονας του Κυρίου σε ποιον αποκαλύφθηκε; Και ανέβηκε μπροστά του σαν τρυφερό φυτό, και σαν ρίζα από ξερή γη. Δεν είχε μορφή, ούτε ωραιότητα, ώστε να τον κοιτάξουμε, και δεν είχε εμφάνιση ώστε να τον επιθυμήσουμε. Ήταν περιφρονημένος και έσχατος των ανθρώπων, άνθρωπος του πόνου και μαθημένος στην ασθένεια, και σχεδόν κρύβαμε το πρόσωπο εμπρός του. καταφρονημένος, ώστε δεν τον υπολογίζαμε.

Αυτός στ΄ αλήθεια σήκωσε επάνω του τις ασθένειές μας, και τους πόνους μας εκείνος βάσταξε. κι εμείς τον θεωρήσαμε πληγωμένο, χτυπημένο από το Θεό και ταπεινωμένο. Εκείνος όμως τραυματίστηκε για τις ανομίες μας, συντρίφτηκε εξαιτίας των κακουργημάτων μας· η διαπαιδαγώγηση που έφερε την ειρήνη μας ήταν επάνω του, χάρη στις πληγές του εμείς θεραπευτήκαμε. Όλοι εμείς πλανηθήκαμε σαν πρόβατα, ο καθένας παρεξέκλινε στο δικό του δρόμο. και ο Κύριος έθεσε επάνω του την ανομία όλων μας.

Ταλαιπωρήθηκε και το υπέμεινε και δεν άνοιξε τον στόμα του. σαν το αρνί που οδηγείται στη σφαγή, και σαν πρόβατο άφωνο μπροστά σ’αυτούς που το κουρεύουν, και δεν άνοιξε το στόμα του. Από κατάθλιψη και κρίση αναρπάχτηκε. Τη γενεά του όμως ποιος θα τη φροντίσει; Διότι αποκόπηκε από τη γη των ζώντων. τραυματίστηκε ως το θάνατο για την παράβαση του λαού του.

Και έβαλαν τον τάφο του με τους ανόμους και με τους πλούσιους το μνήμα του, επειδή ανομία δε διέπραξε ούτε βρέθηκε δόλος στο στόμα του. Και ο Κύριος θέλησε να τον συντρίψει με την ασθένεια. Αν θέσει την ψυχή του ως εξιλέωση, θα δει σπέρμα μακροχρόνιο, και το θέλημα του Κυρίου θα ευοδωθεί στο χέρι του. Εξαιτίας του μόχθου της ψυχής του θα δει το φως, θα χορτάσει από τη γνώση του.

Ο δίκαιος δούλος μου θα δικαιώσει πολλούς και αυτός θα φέρει τις ανομίες τους. Γι’αυτό θα διαμερίσω για χάρη του πολλούς, και με τους ισχυρούς θα διαμοιραστεί τα λάφυρα, επειδή παρέδωσε την ψυχή του στο θάνατο και θεωρήθηκε μεταξύ των ασεβών. και βάσταξε εκείνος την αμαρτία πολλών και ικετεύει για τους παραβάτες. 

Λόγος του Κυρίου

 

ΑΝΤΙΦΩΝΙΚΟΣ ΨΑΛΜΟΣ

Ψαλμός  31  (2 και 6.12-13.15-16.17 και 25)

Αντίφωνο: Πατέρα, στα χέρια σου παραδίδω το πνεύμα μου.

 

Σ’εσένα ήλπισα, Κύριε, ποτέ μου ας μην ντροπιαστώ.*

Ελευθέρωσέ με, με τη δικαιοσύνη σου.

Στα χέρια σου παραδίνω το πνεύμα μου.*

Με λύτρωσες, Κύριε, Θεέ της αλήθειας. Αντ.

 

Κατάντησα κοροϊδία για τους εχθρούς μου,+

αηδία για τους γείτονές μου, τρόμος για τους γνωστούς μου. 

Όσοι με έβλεπαν στους δρόμους, έφευγαν μακριά μου.

Απ’την καρδιά όλων σαν νεκρός ξεχάστηκα.*

Κατάντησα σαν χαμένο αντικείμενο. Αντ.

 

Εγώ, όμως, σ’εσένα, Κύριε, ήλπισα,+

Είπα: «Θεός μου είσαι εσύ,*

στα χέρια σου είναι η ζωή μου».

Γλίτωσέ με από τα χέρια των εχθρών μου*

κι όσων με καταδιώκουν. Αντ.

 

Κάμε να λάμψει το πρόσωπό σου επάνω στο δούλο σου.*

Σώσε με, με το έλεός σου.

Φανείτε ανδρείοι κι ας δυναμώσει η καρδιά σας,*

όλοι εσείς, που ελπίζετε στον Κύριο. Αντ.

 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

Έμαθε την υπακοή 

κι έγινε αίτιος αιώνιας σωτηρίας για όσους τον υπακούν.

Ανάγνωσμα από την επιστολή προς τους Εβραίους  (4,14-16.5,7-9)

Έχοντας, αδελφοί, ως μέγα αρχιερέα εκείνον που έχει διέλθει τους ουρανούς, τον Ιησού, τον Υιό του Θεού, ας κρατήσουμε σταθερή την ομολογία της πίστεώς μας. Διότι δεν έχουμε ως αρχιερέα κάποιον που δεν μπορεί να δείξει συμπόνια για τις αδυναμίες μας, αλλά έχουμε κάποιον ο οποίος πειράχτηκε όμοια με μας αλλά χωρίς αμαρτία. Γι’αυτό προσερχόμαστε στο θρόνο της χάρης με παρρησία, ώστε να λάβουμε έλεος και χάρη για βοήθεια, την ώρα που την έχουμε ανάγκη.

Ο Ιησούς, κατά τις ημέρες που έζησε με τη σάρκα του, ανέπεμψε δεήσεις και ικεσίες με δυνατή κραυγή και με δάκρυα προς εκείνον ο οποίος μπορούσε να τον σώσει από το θάνατο. Και εισακούστηκε λόγω της ευσέβειάς του, και, αν και ήταν Υιός, έμαθε την υπακοή μέσα από τα παθήματά του. Έτσι έφθασε στην τελειότητα κι έγινε αίτιος αιώνιας σωτηρίας για όσους τον υπακούν. 

Λόγος του Κυρίου 

 

ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ  (Φιλιπ.2,8-9)

Ο Χριστός ταπείνωσε τον εαυτό του

με το να υπακούσει μέχρι το θάνατο, και μάλιστα το θάνατο σταυρού.

Γι’αυτό κι ο Θεός τον υπερύψωσε

και του χάρισε ένα όνομα, το υπεράνω όλων όνομα.

 

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Α  =  Αναγνώστης

Λ =  Λαός

+ =   Χριστός

Α  –   Πάθος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού κατά Ιωάννη  (18,1-19,42)

Τον καιρό εκείνο, ο Ιησούς, βγήκε μαζί με τους μαθητές του πέρα απ’το χείμαρρο του Κεδρών, όπου υπήρχε ένας κήπος. Σ’αυτόν μπήκαν ο Ιησούς κι οι μαθητές του. Γνώριζε την τοποθεσία και ο Ιούδας που τον πρόδωσε, επειδή πολλές φορές συγκεντρώνονταν εκεί ο Ιησούς με τους μαθητές του. Ο Ιούδας, τότε, πήρε μια σπείρα στρατιωτών και υπηρέτες απ’τους αρχιερείς και τους Φαρισαίους και πήγε εκεί με φανάρια, λαμπάδες και όπλα. Αλλά ο Ιησούς, γνωρίζοντας όλα όσα θα του συνέβαιναν, βγήκε και τους λέει: 

+  –   «Ποιον ζητάτε;» 

Α  –   Του αποκρίθηκαν: 

Λ  –   «Τον Ιησού το Ναζωραίο». 

Α  –   Τους λέει: 

+  –   «Εγώ Είμαι!». 

Λ  –   Στεκόταν εκεί μαζί τους κι ο Ιούδας που τον πρόδωσε. Μόλις τους είπε «Εγώ Είμαι», οπισθοχώρησαν κι έπεσαν χάμω. Τότε τους ρώτησε πάλι: 

+  –   «Ποιον ζητάτε;» 

Α  –   Κι εκείνοι είπαν: 

Λ  –   «Τον Ιησού το Ναζωραίο». 

Λ  –   Αποκρίθηκε ο Ιησούς: 

+  –   «Σας είπα ότι είμαι εγώ. Αν ζητάτε εμένα, αφήστε αυτούς να φύγουν». 

Λ  –   Για να εκπληρωθεί ο λόγος που είπε: «Αυτούς που μου έδωσες, δεν άφησα να χαθεί κανείς τους». Τότε ο Σίμων Πέτρος, έχοντας ένα μαχαίρι, το τράβηξε και χτύπησε το δούλο του αρχιερέα και του έκοψε το δεξί αυτί. Κι ο δούλος λεγόταν Μάλχος. Είπε τότε ο Ιησούς στον Πέτρο: 

+  –   «Βάλε το μαχαίρι στη θήκη. Να μην πιω το ποτήρι που μου έδωσε ο Πατέρας;».

Ο Ιησούς ενώπιον του Άννα και του Καϊάφα

Οι αρνήσεις του Πέτρου

Α  –   Τότε η σπείρα με το χιλίαρχο και τους υπηρέτες των Ιουδαίων συνέλαβαν τον Ιησού και τον έδεσαν. Και στην αρχή τον οδήγησαν στον Άννα, διότι ήταν πεθερός του Καϊάφα, ο οποίος ήταν ο αρχιερέας εκείνης της χρονιάς. Ο Καϊάφας ήταν εκείνος που συμβούλεψε τους Ιουδαίους: «Συμφέρει να πεθάνει ένας άνθρωπος για το λαό». 

Ο Σίμων Πέτρος κι ένας άλλος μαθητής ακολουθούσαν τον Ιησού. Ο μαθητής εκείνος ήταν γνωστός στον αρχιερέα και έτσι μπήκε με τον Ιησού στην αυλή του αρχιερέα, ενώ ο Πέτρος στεκόταν έξω, κοντά στην πόρτα. Βγήκε τότε ο άλλος μαθητής, εκείνος που ήταν γνωστός του αρχιερέα, και μίλησε στη θυρωρό κι έβαλε μέσα και τον Πέτρο. Λέει τότε στον Πέτρο η δούλη η θυρωρός:

Λ  –   «Μήπως είσαι κι εσύ απ’τους μαθητές αυτού του ανθρώπου;» 

Α  –   Της απαντά εκείνος: 

Λ  –   «Δεν είμαι». 

Α  –   Στέκονταν τότε οι δούλοι και οι υπηρέτες, έχοντας ανάψει φωτιά, επειδή έκανε κρύο, και ζεσταίνονταν. Μαζί τους στεκόταν κι ο Πέτρος και ζεσταινόταν.

         Τότε ο αρχιερέας ρώτησε τον Ιησού για τους μαθητές του και τη διδασκαλία του. Του αποκρίθηκε ο Ιησούς: 

+  –   «Εγώ μίλησα φανερά στον κόσμο. Δίδαξα πάντοτε στη συναγωγή και στο ναό, όπου συγκεντρώνονται όλοι οι Ιουδαίοι, και τίποτα δεν είπα στα κρυφά. Γιατί με ρωτάς; Ρώτησε αυτούς που άκουσαν τι τους είπα. Αυτοί γνωρίζουν καλά όσα τους είπα». 

         Όταν είπε αυτά ο Ιησούς, ένας απ’τους υπηρέτες που στεκόταν κοντά, έδωσε ένα χαστούκι στον Ιησού και του είπε: 

Λ  –   «Έτσι απαντάς στον αρχιερέα;» 

Α  –   Του αποκρίθηκε ο Ιησούς: 

+  –   «Αν μίλησα άσχημα, δείξε μου πού είναι το άσχημο. Αλλά αν μίλησα καλά, γιατί με δέρνεις;» 

Α  –   Τότε ο Άννας έστειλε τον Ιησού δεμένο στον αρχιερέα Καϊάφα.

         Στο μεταξύ ο Σίμων Πέτρος στεκόταν και ζεσταινόταν. Του είπαν τότε: 

Λ  –   «Μήπως κι εσύ είσαι απ’τους μαθητές του;» 

Α  –   Εκείνος αρνήθηκε και είπε: 

Λ  –   «Δεν είμαι». 

Α  –   Λέει τότε ένας απ’τους δούλους του αρχιερέα, που ήταν συγγενής εκείνου που ο Πέτρος του έκοψε το αυτί: 

Λ  –   «Εγώ δε σε είδα στον κήπο μαζί του;» 

Α  –   Πάλι, λοιπόν, ο Πέτρος αρνήθηκε κι αμέσως λάλησε ο πετεινός.

Ο Ιησούς ενώπιον του Πιλάτου 

         Οδηγούν τότε τον Ιησού απ’τον Καϊάφα στο πραιτόριο. Ήταν πρωί. Κι οι Ιουδαίοι δεν μπήκαν στο πραιτόριο, για να μη μολυνθούν, αλλά να μπορέσουν να φάνε το Πάσχα. Βγήκε τότε ο Πιλάτος έξω προς αυτούς και λέει: 

Λ  –   «Ποια κατηγορία φέρνετε εναντίον αυτού του ανθρώπου;» 

Α  –   Αποκρίθηκαν και του είπαν: 

Λ  –   «Αν αυτός δεν ήταν κακοποιός, δε θα τον παραδίναμε σε σένα». 

Α  –   Τους είπε τότε ο Πιλάτος: 

Λ  –   «Πάρτε τον εσείς και δικάστε τον σύμφωνα με το νόμο σας». 

Α  –   Του είπαν οι Ιουδαίοι: 

Λ  –   «Σε μας δεν επιτρέπεται να θανατώσουμε κανένα». 

Α  –   Για να εκπληρωθεί ο λόγος που είχε πει ο Ιησούς, φανερώνοντας με ποιο θάνατο έμελλε να πεθάνει. Ο Πιλάτος, τότε, μπήκε πάλι στο πραιτόριο και φώναξε τον Ιησού και του είπε: 

Λ  –   «Εσύ είσαι ο βασιλιάς των Ιουδαίων;» 

Α  –   Αποκρίθηκε ο Ιησούς: 

+  –   «Αφ’εαυτού σου το λες αυτό ή άλλοι σου το είπαν για μένα;» 

Α  –   Αποκρίθηκε ο Πιλάτος: 

Λ  –   «Μήπως εγώ είμαι Ιουδαίος; Το δικό σου έθνος και οι αρχιερείς σε παρέδωσαν σε μένα. Τι έκαμες;» 

Α  –   Αποκρίθηκε ο Ιησούς: 

+  –   «Η Βασιλεία η δική μου δεν είναι απ’αυτό τον κόσμο. Αν η Βασιλεία μου ήταν απ’αυτό τον κόσμο, οι υπηρέτες μου θα αγωνίζονταν για να μην παραδοθώ στους Ιουδαίους. Αλλά τώρα, η Βασιλεία η δική μου δεν είναι απ’εδώ». 

Α  –   Του λέει τότε ο Πιλάτος: 

Λ  –   «Οπότε εσύ είσαι βασιλιάς;» 

Α  –   Ο Ιησούς αποκρίθηκε: 

+  –   «Εσύ το λες ότι είμαι βασιλιάς. Εγώ γι’αυτό γεννήθηκα και γι’αυτό έχω έλθει στον κόσμο, για να δώσω μαρτυρία για την αλήθεια. Και καθένας που είναι απ’την αλήθεια, ακούει τη φωνή μου». 

Α  –   Του λέει ο Πιλάτος: 

Λ  –   «Και τι είναι αλήθεια;» 

Α  –   Και μόλις είπε αυτό, βγήκε και πάλι έξω προς τους Ιουδαίους και τους λέει:

Λ  –   «Εγώ δε βρίσκω καμιά αιτία σ’αυτόν. Αλλά υπάρχει συνήθεια σε σας, να σας αφήνω ελεύθερο κάποιον κατά το Πάσχα. Θέλετε, λοιπόν, να σας αφήσω ελεύθερο το βασιλιά των Ιουδαίων;» 

Α  –   Αυτοί όμως άρχισαν πάλι να φωνάζουν και να λένε: 

Λ  –   «Όχι αυτόν αλλά το Βαραββά». 

Α  –   Κι ο Βαραββάς ήταν ληστής.

         Τότε ο Πιλάτος πήρε τον Ιησού και τον μαστίγωσε. Κι οι στρατιώτες έπλεξαν στεφάνι από αγκάθια και το έβαλαν επάνω στο κεφάλι του, τον έντυσαν με πορφυρό μανδύα και πήγαιναν κοντά του και του έλεγαν: 

Λ  –   «Χαίρε, βασιλιά των Ιουδαίων!». 

Α  –   Και του έδιναν χτυπήματα. Και πάλι βγήκε έξω ο Πιλάτος και τους είπε: 

Λ  –   «Κοιτάξτε, σας τον φέρνω έξω, για να δείτε πως δεν του βρίσκω καμία αιτία».

Α  –   Βγήκε τότε ο Ιησούς έξω, φορώντας το ακάνθινο στεφάνι και τον πορφυρό μανδύα. Κι ο Πιλάτος τους είπε: 

Λ  –   «Ιδού ο άνθρωπος!» 

Α  –   Τότε, όταν τον είδαν οι αρχιερείς και οι υπηρέτες, άρχισαν να φωνάζουν και να λένε: 

Λ  –   «Σταύρωσέ τον, σταύρωσέ τον!» 

Α  –   Τους λέει ο Πιλάτος: 

Λ  –   «Πάρτε τον εσείς και σταυρώστε τον. Διότι εγώ δε βρίσκω σ’αυτόν αιτία». 

Α  –   Του αποκρίθηκαν οι Ιουδαίοι: 

Λ  –   «Εμείς έχουμε νόμο και σύμφωνα με το νόμο πρέπει να πεθάνει, διότι έκαμε τον εαυτό του Υιό Θεού».

Α  –   Όταν ο Πιλάτος άκουσε τότε αυτό το λόγο, μάλλον φοβήθηκε, και μπήκε πάλι στο πραιτόριο και λέει στον Ιησού: 

Λ  –   «Από πού είσαι;» 

Α  –   Αλλά ο Ιησούς δεν του έδωσε απάντηση. Του λέει τότε ο Πιλάτος: 

Λ  –   «Σε μένα δε μιλάς; Δεν ξέρεις ότι έχω εξουσία να σε αφήσω ελεύθερο ή να σε σταυρώσω;» 

Α  –   Του αποκρίθηκε ο Ιησούς: 

+  –   «Δε θα είχες καμιά εξουσία επάνω μου, αν δε σου είχε δοθεί από επάνω. Γι’αυτό το λόγο, εκείνος που με παρέδωσε σε σένα έχει μεγαλύτερη αμαρτία».

Η καταδίκη σε θάνατο

Α  –   Από εκείνη τη στιγμή ο Πιλάτος ζητούσε να τον αφήσει ελεύθερο. Αλλά οι Ιουδαίοι φώναζαν κι έλεγαν: 

Λ  –   «Αν τον αφήσεις ελεύθερο, δεν είσαι φίλος του Καίσαρα. Όποιος κάνει τον εαυτό του βασιλιά, γίνεται εχθρός του Καίσαρα». 

Α  –   Τότε ο Πιλάτος, όταν άκουσε αυτά τα λόγια, έφερε έξω τον Ιησού και κάθισε στο δικαστικό βήμα στο μέρος που λέγεται Λιθόστρωτο –στα εβραϊκά «Γαββαθά». Ήταν η ημέρα της προετοιμασίας του Πάσχα, περίπου μεσημέρι. Κι ο Πιλάτος είπε στους Ιουδαίους: 

Λ  –   «Να ο βασιλιάς σας!» 

Α  –   Τότε εκείνοι κραύγασαν: 

Λ  –   «Θάνατος, θάνατος, σταύρωσέ τον!». 

Α  –   Τους λέει ο Πιλάτος: 

Λ  –   «Το βασιλιά σας να σταυρώσω;» 

Α  –   Αποκρίθηκαν οι αρχιερείς: 

Λ  –   «Δεν έχουμε βασιλιά, παρά τον Καίσαρα». 

Α  –   Τότε, λοιπόν, τους τον παρέδωσε για να σταυρωθεί.

Η σταύρωση 

         Πήραν τότε εκείνοι τον Ιησού, κι αυτός, σηκώνοντας στους ώμους του το σταυρό, βγήκε απ’την πόλη μέχρι τον «Τόπο του Κρανίου», που λέγεται «Γολγοθά» στα εβραϊκά. Εκεί τον σταύρωσαν και μαζί του σταύρωσαν άλλους δύο, από το ένα και το άλλο μέρος, και στη μέση τον Ιησού. Ο Πιλάτος έγραψε και επιγραφή και την τοποθέτησε στο σταυρό. Και ήταν γραμμένο: «Ιησούς ο Ναζωραίος ο βασιλιάς των Ιουδαίων». Πολλοί απ’τους Ιουδαίους διάβασαν αυτή την επιγραφή, διότι ο τόπος όπου σταυρώθηκε ο Ιησούς ήταν κοντά στην πόλη. Κι η επιγραφή ήταν γραμμένη στα εβραϊκά, στα ρωμαϊκά και στα ελληνικά. Έλεγαν τότε στον Πιλάτο οι αρχιερείς των Ιουδαίων: 

Λ  –   «Μη γράφεις “ο βασιλιάς των Ιουδαίων”, αλλά “Αυτός είπε: Είμαι ο βασιλιάς των Ιουδαίων”». 

Α  –   Αποκρίθηκε ο Πιλάτος: 

Λ  –   «Ό,τι έγραψα, έγραψα».

Το μοίρασμα των ιματίων

Α  –   Οι στρατιώτες τότε, όταν σταύρωσαν τον Ιησού, πήραν τα φορέματά του και τα μοίρασαν σε τέσσερα μερίδια, ένα για κάθε στρατιώτη. Πήραν και το χιτώνα, που ήταν άραφος, όλος υφαντός από επάνω μέχρι κάτω. Κι είπαν οι στρατιώτες μεταξύ τους: 

Λ  –   «Ας μην τον σκίσουμε, αλλά ας ρίξουμε λαχνό για να δούμε ποιος θα τον πάρει».

Α  –   Αυτό έγινε για να εκπληρωθεί ο λόγος της Γραφής που λέει: Μοιράστηκαν τα ρούχα μου μεταξύ τους, και για τον ιματισμό μου έριξαν κλήρο. Αυτό και έκαμαν οι στρατιώτες.

Ο Ιησούς και η μητέρα του 

         Στέκονταν, τότε, κοντά στο σταυρό του Ιησού η μητέρα του και η αδελφή της μητέρας του, η Μαρία, η γυναίκα του Κλωπά, και η Μαρία η Μαγδαληνή. Ο Ιησούς, λοιπόν, όταν είδε τη μητέρα του και το μαθητή που αγαπούσε να στέκεται δίπλα της, λέει στη μητέρα του: 

+  –   «Γυναίκα, αυτός είναι ο γιος σου». 

Α  –   Μετά λέει στο μαθητή: 

+  –   «Αυτή είναι η μητέρα σου». 

Α  –   Κι από εκείνη την ώρα, ο μαθητής την πήρε στο σπίτι του.

Ο θάνατος του Ιησού 

         Μετά απ’αυτό, γνωρίζοντας ο Ιησούς ότι όλα πια είχαν ολοκληρωθεί, για να εκπληρωθεί η Γραφή, είπε: 

+  –   «Διψώ». 

Α  –   Βρισκόταν εκεί ένα δοχείο γεμάτο με ξύδι. Έβαλαν τότε ένα σφουγγάρι γεμάτο ξύδι επάνω σε ένα ύσσωπο και το έφεραν στο στόμα του Ιησού. Όταν ο Ιησούς δοκίμασε το ξύδι, είπε: 

+  –   «Όλα εκπληρώθηκαν!». 

Α  –   Κι αφού έγειρε το κεφάλι του, παρέδωσε το πνεύμα.

Ο λογχισμός της πλευράς του Ιησού

         Τότε οι Ιουδαίοι, επειδή ήταν η ημέρα της προετοιμασίας του Πάσχα, για να μη μείνουν τα σώματα επάνω στο σταυρό κατά το Σάββατο  (διότι ήταν μεγάλη γιορτή εκείνη η ημέρα του Σαββάτου), παρακάλεσαν τον Πιλάτο να σπάσουν τα σκέλη των σταυρωμένων και να τους πάρουν από εκεί. Πήγαν, τότε, οι στρατιώτες κι έσπασαν τα σκέλη του πρώτου και του άλλου που είχε σταυρωθεί μαζί του. Αλλά, όταν έφθασαν στον Ιησού, τον είδαν ήδη νεκρό και δεν του έσπασαν τα σκέλη, αλλά ένας απ’τους στρατιώτες με τη λόγχη του άνοιξε την πλευρά του, κι αμέσως έτρεξε αίμα και νερό. Κι αυτός που το είδε έδωσε μαρτυρία, και η μαρτυρία του είναι αληθινή. Κι αυτός ξέρει ότι λέει την αλήθεια, ώστε να πιστέψετε κι εσείς. Επειδή αυτά έγιναν ώστε να εκπληρωθεί ο λόγος της Γραφής: «Κανένα απ’τα οστά του δε θα συντριβεί». Κι ένας άλλος λόγος της Γραφής λέει: «Θα ατενίσουν εκείνον που τρύπησαν με λόγχη».

Η ταφή 

         Μετά απ’όλα αυτά, ο Ιωσήφ απ’την Αριμαθαία  (που ήταν μαθητής του Ιησού, αλλά κρυφός επειδή φοβόταν τους Ιουδαίους), παρακάλεσε τον Πιλάτο να πάρει το σώμα του Ιησού. Κι ο Πιλάτος το επέτρεψε. Πήγε τότε και πήρε το σώμα του. Αλλά πήγε και ο Νικόδημος, αυτός που αρχικά είχε πάει στον Ιησού κατά τη διάρκεια της νύχτας, έχοντας μαζί του μίγμα από σμύρνα και αλόη, περίπου τριάντα λίτρα. Πήραν τότε το σώμα του Ιησού και το έδεσαν με επιδέσμους μαζί με τα αρώματα, όπως οι Ιουδαίοι έχουν συνήθεια να ενταφιάζουν. Στον τόπο όπου σταυρώθηκε ο Ιησούς υπήρχε ένας κήπος και μέσα στον κήπο υπήρχε ένα καινούριο μνήμα, στο οποίο ποτέ κανένας δεν είχε ενταφιαστεί. Κι επειδή ήταν η ημέρα της προετοιμασίας των Ιουδαίων κι επειδή ήταν κοντά το μνήμα, ενταφίασαν εκεί τον Ιησού.