17 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΟΔΕΣΤΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ
Ο Μόδεστος είναι ένα πρόσωπο του οποίου η φυσιογνωμία και δραστηριότητα συνδέονται στενά με τα γεγονότα που κλόνισαν την Παλαιστίνη στις αρχές του 7ου αιώνα.
Ήταν ηγούμενος της μονής του αγίου Θεοδώρου όταν το 614 ο στρατός του Χοσρόη Β’ της Περσίας εισήλθε στην Παλαιστίνη και έγινε δεκτός από τους Εβραίους και τους Σαμαρείτες. Οι χριστιανοί όμως, που ήταν χωρισμένοι (ορθόδοξοι, μελχίτες και ιακωβήτες) δεν ήταν σε θέση να αντισταθούν στον πέρση κατακτητή.
Ο Ζαχαρίας, Μελχίτης Πατριάρχης της Ιερουσαλήμ, πήρε την απόφαση να διαπραγματευτεί, βρέθηκε όμως αντιμέτωπος με ένα μέρος αδιάλλακτων μελών της κοινότητας που αντιτάχθηκαν σε κάθε προσπάθεια διαπραγμάτευσης, οπότε, υπό την πίεση αυτής της ομάδας, έστειλε το Μόδεστο στην Ιεριχώ ώστε να φέρει μαζί του στην Ιερή πόλη τη βυζαντινή φρουρά. Πριν όμως να φτάσει η φρουρά στην Ιερουσαλήμ οι Πέρσες επιτέθηκαν στην πόλη, καίγοντας, λεηλατώντας και σφάζοντας. Όσοι κάτοικοι επιβίωσαν πωλήθηκαν σε σκλαβοπάζαρα ή εξορίστηκαν στην Περσία. Μεταξύ των εξόριστων ήταν και ο Πατριάρχης Ζαχαρίας. Οι χριστιανοί της Παλαιστίνης ήρθαν αντιμέτωποι με την παντελή έλλειψη ανεκτικότητας των περσών κατακτητών και των εβραίων. Η κατάσταση αυτή όμως άλλαξε το 622 μετά τις πρώτες επιτυχίες του αυτοκράτορα Ηράκλειου.
Έτσι ο Χοσρόης άρχισε να ακολουθεί μια πιο διαλλακτική πολιτική απέναντι στους χριστιανούς, επιστρέφοντας τους Ναούς και τα Μοναστήρια που είχαν γλιτώσει από την καταστρεπτική μανία του στρατού του και παραχωρώντας το δικαίωμα στους χριστιανούς να ασκούν ελεύθερα τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Ωστόσο, δίχως έναν πατριάρχη πιστό στην παράδοση οι χριστιανοί κινδύνευαν να υποπέσουν στον μονοφυσιτισμό. Υπήρχε ανάγκη ενός άνδρα ικανού να ελέγξει την κατάσταση και να μπορέσει να επιβληθεί με τον πρέποντα τρόπο επάνω στην χριστιανική κοινότητα. Ο Μόδεστος ήταν ο πλέον κατάλληλος.
Και πράγματι, έναν χρόνο αργότερα κάποιος μοναχός που ονομάζεται Αντίοχος έγραφε «Με τη χάρη του Θεού και τον ζήλο του αγίου πατέρα μας Μόδεστου, οι μονές μας ανασυστάθηκαν. Γιατί ο άγιός μας Μόδεστος δεν επαγρυπνεί μόνο για τα μοναστήρια της ερήμου, αλλά και για εκείνα της πόλεως και των γύρω περιοχών, όντας ο Θεός που ενεργεί σε εκείνον για τα πάντα. Εκείνος στην πραγματικότητα, νέος Βεσελεήλ ή Ζοροβάβελ, πλήρης από το Άγιο Πνεύμα, ανοικοδόμησε τα ιερά προσκυνήματα του Σωτήρα μας Ιησού Χριστού, που είχαν καεί. Το άγιο Κρανίο, την αγία του Ανάσταση, το αξιοσέβαστο σπίτι του πολυτίμου Σταυρού, τη Μητέρα των εκκλησιών, την αγία του Ανάληψη και τους άλλους αξιότιμους ναούς».
Ο Μόδεστος έμεινε ξακουστός για την προσπάθεια ανοικοδόμησης των τόπων λατρείας της αγίας πόλης.
Οι συνθήκες συνέχισαν να είναι ευνοϊκές για τον Ηράκλειο ο οποίος απέτρεψε τους Πέρσες έξω από τις νεοκατακτημένες περιοχές και τη στιγμή της ειρήνης της Αραβήσσου (Ιούλιος 629) απαίτησε τη συνολική εκκένωση της Συρίας και την επιστροφή του αληθινού σταυρού που παρέλαβε ο ίδιος στην Τιβεριάδα, επαναφέροντάς την πίσω στην ιερή πόλη όπου έφτασε την Παρασκευή 21 Μαρτίου 630.
Εν τω μεταξύ ο Ζαχαρίας είχε πεθάνει εξόριστος και ο κλήρος της διαδοχής έπεσε στον Μόδεστο. Η θητεία του όμως ήταν σύντομη καθώς κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του πέθανε, μάλλον το 630, στην Παλαιστίνη. Το σκήνωμά του μεταφέρθηκε στην Ιερουσαλήμ.
Τα διάφορα ημερολόγια παρουσιάζουν διαφορετικές ημερομηνίας μνήμης του αγίου Μοδέστου (17 Δεκεμβρίου, 19 Οκτωβρίου, 16 Δεκεμβρίου και 18 Δεκεμβρίου). Το όνομά του δεν βρίσκεται στο Ρωμαϊκό Μαρτυρολόγιο και ήταν άγνωστος στις βυζαντινές πηγές που χρησιμοποίησε ο ιστορικός Καίσαρ Βαρόνιος.
