Την προηγούμενη εβδομάδα μιλήσαμε για το Μυστήριο της Συμφιλίωσης, ή αλλιώς της Εξομολόγησης.
Μέσα σε λίγες γραμμές παρουσιάσαμε την σημασία αυτού του Μυστηρίου, αλλά κυρίως τον βασικό ρόλο του στην Σωτηρία μας. Υπάρχει όμως κάτι παράδοξο σε αυτό το Μυστήριο, για να υπάρξει συγχώρεση πρέπει να υπάρξει και λάθος, με λίγα λόγια η Εξομολόγηση προϋποθέτει την αμαρτία, αλλά η αμαρτία τι ακριβώς είναι;
Η αμαρτία ορίζεται ως: «σφάλμα κατά της λογικής, της αλήθειας και της σωστής συνειδήσεως· είναι η έλλειψη αληθινής αγάπης προς τον Θεό και προς τον πλησίον, εξαιτίας μια διεστραμμένης προσηλώσεως σε ορισμένα αγαθά […]» (Κατήχηση Καθολικής Εκκλησίας ν. 1849).
Άρα η αμαρτία είναι μια διαστρεβλωμένη πράξη, μια σκέψη ή ένας λόγος που είναι ενάντια στον Νόμο του Θεού και που τραυματίζει τον Θεό και τον άνθρωπο.
Συνήθως κατά την Εξομολόγηση χωρίζουμε τα αμαρτήματα σε τρεις κατηγορίες, αυτά που κάναμε ενάντια στον Θεό, αυτά που κάναμε ενάντια στον πλησίον μας και αυτά που κάναμε ενάντια τον εαυτό μας.
Θανάσιμο (βαρύ) και ελαφρύ αμάρτημα
Όλοι έχουμε ακούσει αυτές τις δύο έννοιες της αμαρτίας, αλλά ποια η διαφορά τους; Για να την καταλάβουμε πρέπει να καταλάβουμε τι είναι ο Νόμος του Θεού. Ο Νόμος του Θεού δεν είναι μια λίστα πράξεων που μπορούμε ή όχι να πράξουμε, ο Νόμος του Θεού είναι η Αγάπη μας προς τον Θεό και προς τον πλησίον. Ο άνθρωπος που αγαπά τον Θεό και τον πλησίον του εκπληρώνει τον Νόμο. Η διαφορά, λοιπόν, των θανάσιμών και των ελαφρών αμαρτημάτων είναι πως τα πρώτα όχι μόνο τραυματίζουν την κοινωνία αγάπης μας μεταξύ του Θεού και του πλησίον μας αλλά την καταστρέφουν και χάνουμε την Αγιάζουσα Χάρη του Θεού. Προϋπόθεση όμως για να είναι ένα αμάρτημα θανατηφόρο είναι να γίνεται συνειδητά και με την θέληση μας. Ας πάρουμε ένα ακραίο παράδειγμα που είναι ο φόνος, άλλη βαρύτητα έχει μια δολοφονία από πρόθεση και άλλη ένα ατύχημα που έφερε τον θάνατο κάποιου.
Τα ελαφριά αμαρτήματα, τραυματίζουν την κοινωνία μας με τον Θεό και τον πλησίον αλλά χωρίς να την καταστρέφουν τελείως. Ας πάρουμε το παράδειγμα του ψέματος, πάντα είναι αμάρτημα, αλλά γίνεται βαρύ όταν κάποιος εξαπατά κάποιον άλλον, δηλαδή τραυματίζει την Αγάπη προς τον πλησίον, αλλά είναι ελαφρύ όταν κάποιος για να μην προσβάλλει κάποιον άλλον λέει πως του αρέσουν τα ρούχα που φορά ενώ δεν του αρέσουν καθόλου.
Ποια η θεραπεία;
Ευτυχώς για εμάς η Αγάπη του Θεού είναι απεριόριστη, και πάντα μας συγχωρεί, αρκεί να μετανοήσουμε πραγματικά και να ζητήσουμε ταπεινά συγνώμη. Η συμμετοχή στο Μυστήριο της Εξομολόγησης είναι ο καλύτερος τρόπος για να ξαναβρούμε την Χάρη του Θεού. Αλλά αυτή η Χάρη χρειάζεται φροντίδα εκ μέρους μας, όλη η ζωή μας πρέπει να είναι στραμμένη προς την Αγάπη στον Θεό και προς τον πλησίον, Αγάπη που γίνεται έμπρακτη με αγαθοεργίες, με την συμμετοχή μας στα Μυστήρια, αλλά και πολλές φορές με απλές ταπεινές πράξεις που κάνουμε στην καθημερινή ζωή μας, όπως για παράδειγμα ένα χαμόγελο στον δρόμο.
π. Α.Π