Το απόρρητο της εξομολόγησης είναι πάντα απαραβίαστο
Στη Χιλή, ένα νομοσχέδιο υποχρεώνει τους ιερείς να καταγγέλλουν τους υπευθύνους καταχρήσεων τους οποίους γνωρίζει ο εξομολογητής. Η ίδια πρόταση και από την Αυστραλιανή Βασιλική Επιτροπή. O Πατέρας Sabbarese, μέλος της υπηρεσίας προστασίας ανηλίκων του Cei δηλώνει : να σεβόμαστε την νομική αυτονομία της Εκκλησίας
Η παραβίαση του απορρήτου της εξομολογήσεως δεν είναι δυνατή, για κανένα λόγο. Με αυτή την επιβεβαίωση ξεκινά ο συλλογισμός του πατέρα Luigi Sabbarese, μέλος της προεδρίας της Εθνικής Υπηρεσίας για την προστασία των ανηλίκων και των ευάλωτων ενηλίκων της Ιταλικής Διάσκεψης των Επισκόπων, για να εξηγήσει το γιατί είναι λανθασμένη η πρόταση νόμου που συζητείται στη Χιλή η οποία αν τελικά εγκριθεί, θα αναγκάσει του ιερείς να αναφέρουν περιπτώσεις καταχρήσεων των οποίων έγιναν γνώστες μέσω της εξομολόγησης.
Η περίπτωση της Χιλής δεν είναι η μοναδική στον κόσμο
Η περίπτωση της Χιλής δεν είναι η μοναδική στον κόσμο. Πρόσφατα, η Αυστραλιανή Βασιλική Επιτροπή, αφού διερεύνησε τις διάφορες σεξουαλικές κακοποιήσεις που διεπράχθησαν κατά ανηλίκων, εξέδωσε συστάσεις μεταξύ των οποίων και εκείνη που απαιτεί από τους πρεσβύτερους να αναφέρουν στη δικαστική αρχή κάθε περίπτωση βίας που γίνεται σε αυτούς γνωστή μέσα από το πλαίσιο του μυστηρίου μετανοίας. Η αντίδραση της αυστραλιανής Εκκλησίας, όπως τώρα και αυτή της Χιλής, υπήρξε σκληρή: η σφραγίδα της εξομολόγησης πρέπει να παραμείνει άθικτη.
Να σεβαστούμε τη νομική αυτονομία της Εκκλησίας
Εάν δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο, η πίστη στο ίδιο το μυστήριο και στην ελευθερία της θρησκείας θα υπονομευόταν, αυτός είναι ο συλλογισμός του πατέρα Sabbarese: «Πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι τέτοιου είδους νόμοι υπεισέρχονται σε μια ευαίσθητη περιοχή νομικής αυτονομίας της Εκκλησίας. Η κατήχηση και ο κώδικας του κανονικού δίκαιου προστατεύουν τη μυστηριακή σφραγίδα, καθιστώντας την απαραβίαστη, ακόμη και σε περίπτωση που ο μετανοών θα επιθυμούσε να απαλλάξει τον εξομολογητή από αυτή την υποχρέωση».
Εξομολόγηση, «συμβόλαιο» με έναν υπηρέτη του Θεού
Ο Πατέρας Sabbarese προσδιορίζει δύο κύριους λόγους για το γεγονός ότι το απόρρητο της εξομολογήσεως θα πρέπει να παραμείνει «άθικτο». Ο πρώτος: Είναι εκείνος που θέτει η σφραγίδα της εξομολόγησης στην προοπτική ενός συμβολαίου που γίνεται ανάμεσα στον μετανοών και τον εξομολογητή. Το δικαίωμα στη μυστικότητα, θα πρέπει να είναι απολύτως εγγυημένο στον μετανοούμενο διότι εκείνος εμπιστεύεται την συνείδησή του στον ιερέα ο οποίος αντιπροσωπεύει την Εκκλησίας». Ο δεύτερος λόγος ίσως να είναι και ο πιο σημαντικός. «Στην τέλεση του μυστηρίου μετανοίας – εξηγεί – εκτελείται μια πράξη λατρείας. Ο εξομολόγος είναι ένας υπηρέτης του Θεού και κατά την εξομολόγηση επικαλείται και μεταδίδει την ευσπλαχνία του Θεού». Αν ο ιερέας επρόκειτο να καταστήσει γνωστό το περιεχόμενο της εξομολόγησης, αυτό θα συνεπαγόταν αμέσως τον αφορισμό του latae sententiae.
«Foro esterno», η πιθανή λύση
Μια πιθανή λύση θα μπορούσε να βρεθεί στο λεγόμενο «foro esterno». Δηλαδή, αναφέρει λεπτομερώς ο πατέρας Sabbarese, «ο ιερέας θα μπορούσε να πείσει τον μετανοών – με φιλανθρωπία και αγάπη – να μιλήσει και εκτός της εξομολογήσεως για το φρικτό έγκλημα που διέπραξε. Σε αυτό το σημείο δεν θα υπήρχε πλέον η μυστηριακή σφραγίδα που θα έπρεπε να γίνει σεβαστή».
Η Εκκλησία στην πρώτη γραμμή για την προστασία των ανηλίκων
Αρνούμενοι να παραβιάσουμε το μυστήριο της εξομολόγησης, ο πατέρας Sabbarese επισημαίνει με μεγάλη έμφαση, δεν σημαίνει ότι θα συνεχίσουμε να ασκούμε συνωμοτικές πολιτικές που στο παρελθόν προκάλεσαν μεγάλη αμηχανία και πόνο. «Σήμερα προσπαθούμε να μεταδώσουμε μια πολιτιστική αλλαγή πραγματικά αξιοσημείωτη. Όλες οι κατευθυντήριες γραμμές που ξαναγράφουν οι Διασκέψεις των Επισκόπων του κόσμου, επικεντρώνονται στην πρόληψη και στην καταγγελία. Χωρίς να ξεχνάμε την προστασία των θυμάτων, ένα στοιχείο που τα τελευταία χρόνια ίσως έχει παραβλεφθεί». Τελικά, όχι πλέον στην υπερβολική υπεράσπιση όσων είναι ένοχοι για φρικτά εγκλήματα.
Μετάφραση: ρφ