«Ταξίδια απελπισίας» προς την Ευρώπη
Έκθεση των Ηνωμένων Εθνών για τους μετανάστες που έφθασαν στην Ευρώπη το 2018. Μειώνονται οι νεκροί της διαδρομής μέσα από τη Μεσόγειο η οποία ωστόσο παραμένει η πιο θανατηφόρα στον κόσμο. Χρειάζεται μια περιφερειακή ανταπόκριση και υποστήριξη για τις χώρες υποδοχής.
Συνεχίζουν να πεθαίνουν στη Μεσόγειο: κατά μέσο όρο έξι μετανάστες την ημέρα χάνουν τη ζωή τους χωρίς να φτάσουν στην πολυπόθητη ευρωπαϊκή γη. Αυτό τεκμηριώνεται από την έκθεση του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών (Unhcr), καταγγέλλοντας ότι οι περικοπές που πραγματοποίησαν οι ευρωπαϊκές χώρες στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης για τους επιζώντες των ναυαγίων επιβεβαίωσαν αυτή τη διαδρομή ως την πλέον επικίνδυνη στον κόσμο για τους μετανάστες που αναζητούν ένα καλύτερο μέλλον.
Πάνω από δύο χιλιάδες οι νεκροί το 2018
Εκτιμάται ότι οι νεκροί ή οι αγνοούμενοι ανέρχονται σε 2.275 άτομα για τον περασμένο χρόνο κατά τη διάρκεια της διέλευσής τους και 136 θύματα από τις χερσαίες διαδρομές στα σύνορα της Ευρώπης. Ένας αριθμός πραγματικά πολύ υψηλός, αν και το σύνολο των 139.300 προσφύγων και μεταναστών που έφτασαν στην Ευρώπη – 116.647 μέσω θαλάσσης και 22.653 μέσω της ξηράς – είναι το χαμηλότερο που καταγράφηκε τα τελευταία πέντε χρόνια. Οι πρόσφυγες της Μεσογείου για το 2015 ξεπέρασαν το ένα εκατομμύριο – 1.015.877 – ενώ οι νεκροί ανήλθαν στους 3.771.
Η σωτηρία των ανθρώπινων ζωών αποτελεί επιτακτική ανάγκη
«Η σωτηρία των ανθρώπινων ζωών δεν αποτελεί μια επιλογή, δεν αντιπροσωπεύει ένα πολιτικό ζήτημα αλλά μια πρωταρχική επιταγή», προειδοποιεί ο Filippo Grandi, ο Ύπατος Αρμοστής του Ο.Η.Ε. για τους πρόσφυγες, καλώντας για μια «μακροπρόθεσμη προσέγγιση βασισμένη στην περιφερειακή συνεργασία, η οποία θα δίνει προτεραιότητα στη ζωή και στην αξιοπρέπεια κάθε ανθρώπινου όντος».
Από τη Λιβύη οι πιο επικίνδυνες διαδρομές
Ειδικότερα ο οργανισμός του Ο.Η.Ε. επισημαίνει τα δρομολόγια από τη Λιβύη, όπου μέσα στο 2018 ένας στους 14 μετανάστες με προορισμό την Ευρώπη έχασε τη ζωή του στη θάλασσα, καθώς και τους επαναπατρισμούς σε αυτή την αφρικανική χώρα, όπου χιλιάδες μετανάστες αντιμετώπισαν τρομερές συνθήκες στα κέντρα κράτησης.
Ταξίδια εφιάλτες για τους μετανάστες
Στην έκθεση υπογραμμίζεται το ταξιδιωτικό δράμα το οποίο αντιμετωπίζουν σε μεγάλο βαθμό οι πρόσφυγες, οι οποίοι κακομεταχειρίζονται, εκτίθενται στη βία, σε βασανιστήρια, σε βιασμούς και σεξουαλικές επιθέσεις, δέχονται απειλές και τους απαγάγουν με σκοπό τον εκβιασμό.
Ισπανία και Ελλάδα οι πρώτες χώρες άφιξης
Τον περασμένο χρόνο άλλαξε η γεωγραφία των χωρών υποδοχής και ασύλου των μεταναστών. Στην Ιταλία σημειώθηκε μείωση των αφίξεων κατά 80% : 23.440 το 2018 σε σύγκριση με 119.400 το 2017. Από την άλλη αυξήθηκαν κατά 131% οι αφίξεις στην Ισπανία: 65.400 το 2018 σε σχέση με 28.300 το 2017 και κατά 45% αυξήθηκαν οι αφίξεις στην Ελλάδα: 50.500 το 2018 σε σχέση με 35.400 το 2017.
Περισσότεροι μετανάστες από το Μαρόκο και τη Γουινέα
Όσον αφορά τα κράτη προέλευσης, η πλειοψηφία των μεταναστών που έφθασαν στην Ισπανία προέρχονται: από το Μαρόκο (13.000), τη Γουινέα (13.000), το Μαλί (10.300), την Αλγερία (5.800), την Ακτή του Ελεφαντοστού (5.300). Εκείνοι που έφτασαν στην Ελλάδα: από το Αφγανιστάν (9.000), τη Συρία (7.900), το Ιράκ (5.900), τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (1.800), την Παλαιστίνη (1.600). Εκείνοι που έφτασαν στην Ιταλία: από την Τυνησία ( 5.200), την Ερυθραία (3.300), το Ιράκ (1.700), το Σουδάν (1.600), το Πακιστάν (1.600).
Ανεπίλυτες παραμένουν οι αιτίες της μετανάστευσης
Η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) πιστεύει ότι οι ροές προς την Ευρώπη θα παραμείνουν αμετάβλητες το 2019 «δεδομένου ότι οι βασικές αιτίες που γεννούν τη διαφυγή και τα μεταναστευτικά ρεύματα – όπως οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι συγκρούσεις ή η φτώχεια – παραμένουν ανεπίλυτες». Για το λόγο αυτό απευθύνει έκκληση στα κράτη να σταματήσουν να απορρίπτουν τους ανθρώπους χωρίς να τους επιτρέπουν να υποβάλλουν αίτηση ασύλου ή να εκτιμήσουν εάν χρειάζονται διεθνή προστασία ή ανθρωπιστική βοήθεια και να αυξήσουν τις προσπάθειες για την προστασία των ανηλίκων, συνοδευόμενων ή μη, και να παράσχουν στήριξη σε όσους έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση ή βία και να δεσμευτούν ότι θα βρουν «ασφαλείς και νόμιμους δρόμους ως εναλλακτική λύση αντί αυτών των επικίνδυνων ταξιδιών».
Χρειάζεται κοινή ανταπόκριση και σοβαρότητα κατά των διακινητών
Εξ ου και η επείγουσα ανάγκη να δοθεί, στο πνεύμα «μιας μεγαλύτερης κατανομής της ευθύνης», «μια συντονισμένη περιφερειακή ανταπόκριση», με αυξημένη «ικανότητα ανακούφισης» και «ακριβή και προβλέψιμα σημεία άφιξης», μεγαλύτερη «αλληλεγγύη και υποστήριξη για εκείνες τις χώρες όπου φτάνει το μεγαλύτερο μέρος των προσφύγων και των μεταναστών» και «αυστηρότερα μέτρα έναντι εκείνων που διαπράττουν εγκλήματα κατά των προσφύγων και των μεταναστών».
Μετάφραση: ρφ
