ΣΥΝΟΔΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΑΖΟΝΙΑ ( 6-27 Οκτωβρίου 2019 )
Η πρόθεση του Πάπα Φραγκίσκου, ήδη από τον Οκτώβριο 2017 να συγκαλέσει ειδική Σύνοδο για την Αμαζονία έχει δημιουργήσει πολλές και διαφορετικές εντυπώσεις, εντός και εκτός εκκλησιαστικού χώρου. Αρχικά όλοι θεώρησαν ότι αφετηρία είναι η οικολογική προσέγγιση του Αργεντινού Πάπα, για ένα παγκόσμιο πνεύμονα πρασίνου που καταστρέφεται. Αργότερα, οι πιο συντηρητικοί πίστεψαν ότι θα αποτελέσει αφετηρία για ριζικές αλλαγές σε ζητήματα όπως οι “έγγαμοι” ιερείς και ο ρόλος της γυναίκας. σε μια περιοχή που οι ιερείς είναι αναλογικά λίγοι και η γυναίκα έχει σημαντικό ρόλο στις τοπικές κοινότητες. Το εκτενές κείμενο εργασίας ( InstumentumLaboris) που παρουσιάστηκε την17/6 στη Ρώμη είχε πολλαπλές αναγνώσεις, ανάλογα με τις επιθυμίες του καθενός
Στον υπογράφοντα θύμισε τον ‘Άγιο, πλέον, Πάπα Ιωάννη – Παύλο Β, το Μάιο 2001στην Ελλάδα. Ήρθε, παρόλο που οι περισσότεροι συμβούλευαν για το αντίθετο και κέρδισε τις εντυπώσεις όλων ζητώντας ΣΥΓΓΝΩΜΗ για τα εγκλήματα που οι πιστοί της Δυτικής Χριστιανοσύνης είχαν διαπράξει σε περιοχή της Ανατολικής Χριστιανοσύνης
Κατά την ταπεινή μου γνώμη το ίδιο επιζητά και ο Πάπας Φραγκίσκος : να ζητήσει ΣΥΓΓΝΩΜΗ από τους ιθαγενείς πληθυσμούς για τα εγκλήματα της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας, να εξηγήσει ότι η καθολική εκκλησία δεν ζητά να τους “εκπολιτίσει”, αλλά να τους γνωρίζει το Θεό σεβόμενη τις πολιτιστικές παραδόσεις αιώνων, να δηλώσει ότι συμπαρίσταται στον αγώνα τους για ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ σε ένα ΥΓΙΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, γιατί , ακόμα και σήμερα, πολλά οικονομικά συμφέροντα καταστρέφουν την περιοχή, να εφαρμόσει σύγχρονες πρακτικές διάδοσης του ευαγγελίου και επαφής με τα χριστιανικά μυστήρια με τη συμμετοχή όλων, ιερέων, μοναχών αλλά και λαϊκών, ανδρών και γυναικών
Αλλά γιατί μια ειδική Σύνοδος :
Αφενός γιατί χρειάζεται πολύμηνη προσυνεδριακή εργασία, για να εμπλακούν όλοι οι φορείς, όχι μόνο καθολικοί αλλά και εκπρόσωποι άλλων χριστιανικών και εκκλησιαστικών θεσμών. Έχουν ήδη γίνει, σε συνεργασία με το Παναμαζόνιο Εκκλησιαστικό Δίκτυο 260 τοπικές εκδηλώσεις, 70 τοπικές συνελεύσεις, 25 θεματικά φόρουμ και 170 σεμινάρια, συναντήσεις κλπ.
Αφετέρου γιατί αναφερόμαστε σε μια περιοχή που ανήκει σε 9 εκκλησιαστικές περιοχές ( Βολιβία, Βραζιλία, Ισημερινό, Περού, Κολομβία, Βενεζουέλα, Γαλλική Γουιάνα, Γουιάνα, Σουρινάμ !) και εμπλέκονται τοπικές ιεραρχίες, μοναχικά τάγματα, ειδικοί κάθε είδους και εκπρόσωποι θεσμών της Αγίας Έδρας
Δηλαδή πάλι “ οι παπάδες “ θα πουν στον απλό λαό τι πρέπει να κάνει..
Μάλλον δεν είναι έτσι τα πράγματα, γι αυτό υπάρχουν και αντιδράσεις από συντηρητικά τμήματα, εντός και εκτός εκκλησίας.
Το κείμενο εργασίας αναφέρεται σε 3 γενικές θεματικές :
– Η φωνή της Αμαζονίας. Περιγράφεται η ζωή των κατοίκων, ανάμεσα σε απειλές για οικολογικές καταστροφές, υπερεκμετάλλευση της περιοχής και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους, γίνεται ιστορική αναδρομή σε πολιτικά και εκκλησιαστικά γεγονότα και σημειώνεται ότι “ Ο Πάπας Φραγκίσκος έχει επανειλημμένα ζητήσει ταπεινά συγνώμη όχι μόνο για τις ζημιές που προκάλεσε η Εκκλησία αλλά και για τα εγκλήματα αποικιοκρατών εναντίον των αυτοχθόνων πληθυσμών κατά την κατάκτηση της Αμερικής Όσες φορές η Εκκλησία έγινε συνένοχος των κατακτητών έπνιξε την προφητική φωνή του Ευαγγελίου ”
– Ολοκληρωμένη Οικολογία : Περιγράφονται τα σύγχρονα προβλήματα της περιοχής, όπως η περιθωριοποίηση των πληθυσμών, η μετανάστευση και η αστικοποίησή τους, η διαφθορά, η ανάγκη για ολοκληρωμένη υγεία, τα προβλήματα των οικογενειών. Επιλέγει “το πρόσωπο” της Εκκλησίας στην Αμαζονία να είναι μαζί με τους φτωχούς και με τη φροντίδα της Δημιουργίας
Η Εκκλησία εγκαταλείπει το αποικιοκρατικό τις παρελθόν και αποκτά διάσταση κοινωνική, οικολογική και ποιμαντική σε σύγκρουση με παλιές πρακτικές.
– Προοπτικές και ελπίδες για μια προφητική εκκλησία στην Αμαζονία :
Το κείμενο αναγνωρίζει το δικαίωμα των αυτοχθόνων πληθυσμών να εμπλουτίσουν τη Θεία Λειτουργία με στοιχεία και ρυθμούς των παραδόσεών τους, Έχουν δικαίωμα να φορούν τα ρούχα που έχουν συνηθίσει και να χρησιμοποιούν τη μουσική κα τ ο χορό τους σε αρμονία με το περιβάλλον
Η χορήγηση των μυστηρίων πρέπει να είναι πηγή ζωής και προσβάσιμη, σε όλους, ιδιαίτερα στους φτωχούς , Γι αυτό πρέπει να αναζητηθούν κλήσεις από τον τοπικό πληθυσμό και σε κάθε περίπτωση να βρεθούν πρόσφορες λύσεις. Προτείνεται π.χ. η χειροτονία σεβάσμιων γερόντων, ακόμα και έγγαμων, οι οποίοι θα εξασφαλίζουν τη χορήγηση των χριστιανικών Μυστηρίων και την υποστήριξη της χριστιανικής ζωής στις κοινότητες. Επίσης προτείνεται να δοθούν επίσημες εκκλησιαστικές αρμοδιότητες σε γυναίκες, που έχουν ήδη ρόλο κεντρικό στις τοπικές εκκλησίες ( σε κατήχηση, σχολεία κλπ)
Σημειώνεται ότι ανάγκη ευαγγελισμού υπάρχει και στις αστικές περιοχές (όπου διάφορες πεντηκοστιανές εκκλησίες προσπαθούν να πάρουν με το μέρος τον πιο αστικό πληθυσμό, “νομιμοποιώντας” τον τρόπο που εκείνοι αντιμετωπίζουν τους ιθαγενείς…)
Από το κείμενο αυτό προβλέπεται, αν μη τι άλλο, μια ενδιαφέρουσα Σύνοδος για την Αμαζονία και το μέλλον της Εκκλησίας μας !
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΕΒΑΝΤΗΣ
Μέλος Συνοδικής Επιτροπής «Δικαιοσύνη και Ειρήνη»