Σε ένα βιβλίο οι σκέψεις του Πάπα

για τη ζωή μετά την πανδημία

Οκτώ παρεμβάσεις του Πάπα τους πρώτους μήνες του έτους που σημαδεύτηκαν από την εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού, περιλαμβάνονται στον τόμο που δημοσιεύθηκε από τον Εκδοτικό Οίκο του Βατικανού. Ο πρόλογος είναι του Καρδιναλίου Μιχαήλ Czerny, Β’ Γραμματέα του Τμήματος Μεταναστών του Οργανισμού της Αγίας Έδρας για την Ολοκληρωμένη Ανθρώπινη Ανάπτυξη, και απεικονίζει την ενοποιημένη σκέψη του Πάπα, το γεμάτο αγάπη και ελπίδα βλέμμα του στο μέλλον της ανθρωπότητας.
Ως μέρος των σκέψεων που ο Πάπας αφιέρωσε συχνά στην κρίση του κορωνοϊού τους πρώτους μήνες του 2020, ο τόμος “Η ζωή μετά την πανδημία” περιέχει οκτώ σημαντικά κείμενα τα οποία «μας βοηθούν να καταλάβουμε – εξηγεί ο Καρδινάλιος Μιχαήλ Czerny στον Πρόλογο – με ποιον ο Πάπας μίλησε και πώς, τι είπε και γιατί». Το χρονικό διάστημα έχει ως αφετηρία την 27η Μαρτίου – την ημέρα της ευλογίας Urbi et Οrbi κατά τη διάρκεια της Προσευχής εν καιρώ πανδημίας που τελέστηκε στον αύλειο χώρο της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου – και ολοκληρώνεται στις 22 Απριλίου, την ημέρα της Γενικής Ακρόασης για την 50ή Παγκόσμια Ημέρα της Γης, περνώντας από την Επιστολή της 30ής Μαρτίου στον Roberto Andrés Gallardo, πρόεδρο της Παναμερικανικής Επιτροπής δικαστών για τα κοινωνικά δικαιώματα, το Μήνυμα Urbi et Οrbi της Ημέρας του Πάσχα, την Επιστολή προς τα Λαϊκά Κινήματα, της 12ης Απριλίου, και στη συνέχεια την παρέμβαση που γράφτηκε από τον Πάπα Φραγκίσκο για το ισπανικό περιοδικό Vida Nueva, την ομιλία του την Κυριακή της Θείας Ευσπλαχνίας, της 19ης Απριλίου, έως τον χαιρετισμό στον Κόσμο των εφημερίδων του δρόμου, στις 21 Απριλίου.

Ένα μόνο μήνυμα με δύο στόχους

Μια διαδρομή που θα μπορούσε να αναγνωστεί «ως μια ενιαία ανάπτυξη» της σκέψης του Πάπα Φραγκίσκου και «ως ένα πολύτιμο μήνυμα για την ανθρωπότητα», με δύο στόχους: «να προτείνει έναν προσανατολισμό, τρόπους ερμηνείας και κατευθυντήριες γραμμές για την ανοικοδόμηση ενός καλύτερου κόσμου» μετά την κρίση την οποία βιώνουμε, και «να σπείρει την ελπίδα», που τρέφεται από την πίστη, εν μέσω μιας τόσο μεγάλης σύγχυσης.

Το ύφος και η προτροπή του Πάπα

Επιπλέον, όλα τα κείμενα μοιράζονται το ύφος της Urbi et Οrbi, δηλαδή καλούν «όλη την ανθρωπότητα να ακούσει ως μία οικογένεια». Σε αυτά τα κείμενα, γράφει ο Καρδινάλιος Czerny στον Πρόλογο, «ο Πάπας μιλά για τις ανάγκες και τα δεινά των ανθρώπων στις διάφορες καταστάσεις τους με τρόπο πολύ προσωπικό, εγκάρδιο, μαχητικό και ελπιδοφόρο». Είναι «πραγματικά καθολικά» μηνύματα, όχι μόνο επειδή ο «ιός απειλεί όλους» αλλά «προπάντων επειδή ο κόσμος μετά τον COVID-19 πρέπει να χτιστεί από όλους» και επιπλέον, τα οκτώ κείμενα δείχνουν μια «ζεστή και χωρίς αποκλεισμούς» προσέγγιση. Ο Φραγκίσκος, «ενώνει όλους μαζί στην κοινή ανθρωπότητα και στο ίδιο πνεύμα», «προτρέπει όλους να τολμήσουν να πράξουν το καλό, να πράξουν καλύτερα».

Ο Πάπας ακούει, δείχνει αλληλεγγύη

Ο Καρδινάλιος Czerny επισημαίνει ότι ο Πάπας Φραγκίσκος απευθυνόμενος σε όλους και στον καθένα, όχι “αφ’ υψηλού” ή αφηρημένα, «τείνει το χέρι με πατρική αγάπη και συμπόνια για να κάνει δικό του τον πόνο και τη θυσία τόσων πολλών ανθρώπων». Μιλά στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων ενθαρρύνοντάς τους να ενεργήσουν υπέρ του κοινού καλού, εκφράζει ευγνωμοσύνη και εγγύτητα σε όσους εργάζονται για να εγγυηθούν τη λειτουργία των απαραίτητων υπηρεσιών που είναι αναγκαίες σε περιόδους πανδημίας, αλλά σε αυτή τη συλλογή «ακούει και κοιτάζει» και τα πολλά «αόρατα». Αυτό το κάνει γράφοντας, το Πάσχα, στα Λαϊκά Κινήματα, ή απευθύνοντας ένα σύντομο μήνυμα στον Κόσμο των εφημερίδων του δρόμου και των πωλητών τους, οι οποίοι είναι ως επί το πλείστον άστεγοι. «Είναι μάλλον η πρώτη φορά – σημειώνει ο Καρδινάλιος Czerny – που αυτοί οι άνθρωποι λαμβάνονται υπόψη και επιπλέον χαιρετίζονται με σεβασμό». Και ο Φραγκίσκος γίνεται αλληλέγγυος με τον καθένα.

Όραμα, δέσμευση και δράση

Τι θέλει, λοιπόν, να πει ο Πάπας και γιατί, αναρωτιέται ο Καρδινάλιος Czerny; Όραμα, δέσμευση και δράση, με την υποστήριξη της προσευχής: αυτή είναι η προοπτική που έρχεται στο φως.

Εάν από τη μία πλευρά ο Φραγκίσκος, σε αυτά τα κείμενα, θέτει σε επιφυλακή για έναν ιό που «μολύνει πολύ περισσότερους από όσο ο Covid-19» και είναι «ο εγωισμός συγκεκριμένων συμφερόντων», ο «ανταγωνισμός» – ένα μοντέλο που η πανδημία απέδειξε ακόμη περισσότερο ότι είναι «μη βιώσιμο» – από την άλλη προτρέπει «να εξαλείψουμε τις ανισότητες, να θεραπεύσουμε την αδικία η οποία υπονομεύει την ανθρωπότητα» και να αναγνωρίσουμε ότι είμαστε «μέλη μιας ενιαίας οικογένειας» και «κάτοικοι του ενός και μοναδικού κοινού οίκου».

Έναντι της πανδημίας βιώσαμε ευρέως ότι «είμαστε διασυνδεδεμένοι στην ευαλωτότητα και απαντήσαμε σε μεγάλο βαθμό με αποφασιστικότητα και αλληλεγγύη». Συνεπώς, είναι δυνατόν να αλλάξουμε, είναι δυνατή μια «μόνιμη μεταστροφή», αποφασιστική και υποστηρικτική, η οποία να μας επιτρέπει να αντιμετωπίσουμε «μεγαλύτερες απειλές και ίσως με πιο διαρκή αποτελέσματα».

Η τόλμη να ανοίξουμε νέους δρόμους και να μη γυρίσουμε πίσω

Εδώ είναι αυτό που ζητά ο Φραγκίσκος: θα ήταν πολύ εύκολο να επιστρέψουμε στη ζωή που κάναμε πριν. Διαβάζουμε στην εισαγωγή του Καρδιναλίου Czerny ότι ο Πάπας «μας ζητά να δείξουμε θάρρος στην καινοτομία, πειραματιζόμενοι με νέες λύσεις και παίρνοντας νέους δρόμους». Ζητά να «τολμήσουμε και να αλλάξουμε τις τρέχουσες βιομηχανίες, να αναγνωρίσουμε την άτυπη εργασία, να ενισχύσουμε το έργο της υγειονομικής περίθαλψης» απαντώντας σε ελλείψεις και λάθη που η πανδημία έχει καταστήσει προφανή, και να μην θεωρήσουμε τίποτα δεδομένο ξεκινώντας από τη σημασία του «μένουμε μαζί». «Γιατί να επενδύσουμε ξανά στα ορυκτά καύσιμα, στη γεωργία της μονοκαλλιέργειας και στην καταστροφή του τροπικού δάσους, όταν γνωρίζουμε ότι επιδεινώνουν την περιβαλλοντική μας κρίση; Γιατί να ξεκινήσουμε πάλι με τη βιομηχανία όπλων με την τρομερή σπατάλη πόρων και την περιττή καταστροφή;». Δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω στα συστήματα που θέτουν σε κίνδυνο ολόκληρο τον κόσμο. Η ζωή μας μετά την πανδημία – σημειώνει ο Καρδινάλιος Czerny – δεν πρέπει να είναι αντίγραφο αυτού που ήταν πριν. Χρειαζόμαστε μια «νέα εποχή αλληλεγγύης».

Η δύναμη της προσευχής

Και αναπόσπαστο μέρος αυτού του αγώνα ενάντια στις ανισότητες και για βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις έναντι της ζωής – μας υπέδειξε ο Πάπας τους τελευταίους μήνες – είναι η προσευχή. Και ο ίδιος μας δίδαξε, κατά την Προσκύνηση του Παναχράντου Μυστηρίου, στις 27 Μαρτίου στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, ότι προσευχή σημαίνει ακρόαση, εμπιστοσύνη, ενατένιση, σταυρό και ευθραυστότητα, και τέλος προθυμία να λέμε το δικό μας «Ναι» κάθε μέρα, όπως η Παναγία.

Η προσευχή είναι η οδός για να είμαστε μαθητές και ιεραπόστολοι σήμερα, για να καταφέρουμε να αγαπούμε σε κάθε περίσταση, για να προχωρήσουμε προς μια διαφορετική κοσμοθεωρία, για να επαναπροσανατολίσουμε το βλέμμα μας με ελπίδα.
Και η ελπίδα είναι η ευχή που ο Πάπας απευθύνει προς κάθε αναγνώστη αυτής της συλλογής, σε κάθε κοινότητα και κοινωνία, λέγοντας: «Προσεύχομαι για εσάς, προσεύχομαι μαζί σας και ζητώ από τον Θεό Πατέρα μας να σας ευλογήσει, να σας γεμίσει με την αγάπη του, και να σας προστατέψει στην πορεία σας, δίνοντάς σας εκείνη τη δύναμη που μας επιτρέπει να μην πέσουμε και που δεν απογοητεύει: την ελπίδα».
———————–
Πηγή: Vatican News
Μετάφραση: π.Λ