Προς την πλήρη κοινωνία μέσα από πρωτοβουλίες, προσευχή και διακονία
Στις 30 Νοεμβρίου, εορτή του Αγ. Ανδρέα, προστάτη του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, ο Πάπας έστειλε μήνυμα στον Βαρθολομαίο Α΄, με την ελπίδα ότι το «πολλά υποσχόμενο ταξίδι» που ήδη έχει αναλάβει η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία προς την ενότητα θα ενισχύει όλο και περισσότερο ακόμη και σε τοπικό πλαίσιο, τον καθημερινό διάλογο της αγάπης και της ζωής μέσα από κοινά έργα.
«Συνεχίζουμε τη δέσμευσή μας να εργαζόμαστε για την αποκατάσταση της πλήρους κοινωνίας μεταξύ των χριστιανών της Ανατολής και της Δύσης». Αυτή είναι η προσωπική «σταθερή πρόθεση» αλλά και ολόκληρης της Καθολικής Εκκλησίας, για την οποία ο Πάπας Φραγκίσκος διαβεβαιώνει με ένα μήνυμά του προς τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο Α΄, κατά την ημέρα της λειτουργικής εορτής του Αγίου Αποστόλου Ανδρέα, Προστάτη του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινουπόλεως. Το μήνυμα παραδόθηκε στον Πατριάρχη – πριν ακόμη διαβαστεί από τον καρδινάλιο Kurt Koch, πρόεδρο του Ποντιφικού Συμβουλίου για την προώθηση της Ενότητας των Χριστιανών – στο τέλος της πρωινής, επίσημης Θείας Λειτουργίας όπου προΐστατο ο Βαρθολομαίος Α΄, στην Εκκλησία του Πατριαρχείου Άγιος Γεώργιος στο Φανάρι. Ο καρδινάλιος έφθασε στην Κωνσταντινούπολη ως επικεφαλής μιας αντιπροσωπείας της Αγίας Έδρας, στο πλαίσιο της παραδοσιακής ανταλλαγής επισκέψεων κατά τους αντίστοιχους εορτασμούς προστατών, στις 29 Ιουνίου στη Ρώμη για την εορτή των αγίων Πέτρου και Παύλου και στις 30 Νοεμβρίου στο Φανάρι εορτή του Αγίου Ανδρέα.
Ελπίδες και αμοιβαία συναισθήματα
«Με μεγάλη πνευματική χαρά και βαθιά κοινωνία πίστης και φιλανθρωπίας», γράφει ο Φραγκίσκος, «ενώνομαι στην προσευχή της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως για τον εορτασμό του προστάτη της του Αποστόλου Ανδρέα, που είναι ο πρωτόκλητος και ο αδελφός του Πέτρου». Ο Πάπας, επικαλούμενος την 40η επέτειο από την ίδρυση της διεθνούς μικρής Επιτροπής θεολογικού διαλόγου μεταξύ της Καθολικής και της Ορθοδόξου Εκκλησίας – έργο του Πατριάρχη Δημητρίου Α΄ και του Αγίου Ιωάννη Παύλου Β΄- υπενθυμίζει τα πολλά και «σημαντικά βήματα προόδου» που έγιναν μέχρι τώρα, εκφράζοντας την προσωπική του ευγνωμοσύνη σε όσους, στο παρελθόν και στο παρόν, αφιερώνονται σε αυτό το έργο, κάνοντας μια ιδιαίτερη αναφορά στο έργο του Μητροπολίτη Στυλιανού.
Επιθυμώντας, να μοιραστεί αυτή την ημέρα της εορτής με τον «Αγαπητό αδελφό εν Χριστώ» με τον οποίο τον συνδέει μια αδελφική φιλία, «ελπίδες και συναισθήματα», ο Φραγκίσκος στη συνέχεια, επαναλαμβάνει αυτό που θεωρεί ότι αποτελεί την «τρέχουσα πρόκληση» για τις δύο Εκκλησίες καθώς και για τους πιστούς οι οποίοι καλούνται σε μια «ανανέωση στάσης και συμπεριφοράς». Πρόκειται για την ίδια – αναφέρει ο Ποντίφικας – την οποία είχε θέσει και ο Ιωάννης Παύλος Β΄ στις 30 Νοεμβρίου του 1979, όταν, κατά την ομιλία του προς την Αυτού Αγιότητα Δημήτριο Α΄, στον άγιο Γεώργιο στο Φανάρι, είπε ότι «το ερώτημα που οφείλουμε να θέσουμε στους εαυτούς μας δεν είναι αν μπορούμε να αποκαταστήσουμε την πλήρη κοινωνία, αλλά αν έχουμε το δικαίωμα να παραμένουμε χωριστά».
Η πλήρης κοινωνία και οι χειρονομίες σεβασμού και εκτίμησης
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο Πάπας τονίζει ότι η αναζήτηση της «αποκατάστασης της πλήρους κοινωνίας μεταξύ Καθολικών και Ορθοδόξων» δεν περιορίζεται στο «θεολογικό διάλογο», αλλά επιτυγχάνεται και μέσω «άλλων καναλιών της εκκλησιαστικής ζωής». Για την ακρίβεια ο Φραγκίσκος αναφέρει ότι οι αμοιβαίες σχέσεις «τρέφονται κυρίως μέσα από τις αυθεντικές χειρονομίες αμοιβαίου σεβασμού και εκτίμησης (βλ. Ρωμ. 12,9)», ως απόδειξη «μιας κοινής πίστης στα λόγια του μοναδικού για εμάς Κυρίου Ιησού Χριστού και της θέλησης να παραμείνουμε μαζί στην αγάπη του (βλ. Ιω 15,10)». «Αυτή η φιλανθρωπία», συνεχίζει ο Φραγκίσκος «αποτελεί καρπό του Αγίου Πνεύματος (βλ. Γαλ 5,22) και σημάδι αυθεντικής χριστιανικής ζωής (βλ. Ιω 13,35).
Αμοιβαία προσευχή, διακήρυξη και εξυπηρέτηση
Στις χειρονομίες, ο Φραγκίσκος συνενώνει την προσευχή και την υπηρεσία για μια πορεία προς την πλήρη κοινωνία. «Η εγγύτητά μας αυξάνει και εντείνεται – γράφει ο Πάπας – κάθε φορά που, σε ανάμνηση του μοναδικού βαπτίσματος με το οποίο έχουμε αναγεννηθεί, της μοναδικής πίστης που μας ζωοποιεί και του μοναδικού Αγίου Πνεύματος που μας καθοδηγεί (βλ. Εφ. 4, 4-5), προσευχόμαστε οι μεν για τους δε (βλ. Gc 5,16) και προσευχόμαστε μαζί ως αδέλφια (βλ. Μτ. 18,19-20)». «Τέλος – συνεχίζει – η σχέση μας ωριμάζει όταν, υπακούοντας στην εντολή του Αναστημένου Χριστού να φέρουμε το Ευαγγέλιο σε όλα πλάσματα και να θεραπεύσουμε τους αρρώστους (βλ. Μκ 16,15-18), Καθολικοί και Ορθόδοξοι συνεργαζόμαστε για να διακηρύξουμε την Καλή Είδηση και για να εξυπηρετήσουμε τους αναγκεμένους».
Ένα πολλά υποσχόμενο ταξίδι
Οι πολλές κοινές πρωτοβουλίες – υπογραμμίζει στο τέλος ο Πάπας – μαρτυρούν ήδη αυτό το «πολλά υποσχόμενο ταξίδι» το οποίο έχουν ξεκινήσει η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά η ελπίδα που εξέφρασε σήμερα ο Φραγκίσκος, είναι να εντείνουμε όλο και περισσότερο, ακόμη και σε «τοπικό επίπεδο», «τον καθημερινό διάλογο της αγάπης και της ζωής μέσα από κοινά, πνευματικά, ποιμαντικά, πολιτιστικά και φιλανθρωπικά έργα.
Μετάφραση: ρφ