Πανδημία και παγκόσμια αδελφοσύνη
Σημείωμα της Ποντιφικής Ακαδημίας υπέρ της Ζωής για την επείγουσα κατάσταση που δημιουργήθηκε εξαιτίας του κορωνοϊού Covid-19: ολόκληρη η ανθρωπότητα δοκιμάζεται, είμαστε αλληλέγγυοι και αλληλοεξαρτώμενοι στην ευαλωτότητα και στον περιορισμό, αντιμετωπίζουμε την πανδημία με κριτικό πνεύμα για τα αναπτυξιακά προγράμματά μας. Η πολιτική δράση ας μην περιορίζεται να δίνει τεχνικές απαντήσεις, ας ενισχυθεί η συμφωνία μεταξύ επιστημών και ηθικής, ας προστατεύονται διαρκώς οι πιο αδύναμοι, ας γίνει κατανοητή η έννοια και η δύναμη της προσευχής.
"Ολόκληρη η ανθρωπότητα δοκιμάζεται". Το Σημείωμα της Ποντιφικής Ακαδημίας υπέρ της ζωής εισέρχεται αμέσως στην καρδιά της επείγουσας κατάστασης εξαιτίας του Covid-19, που ήδη στον τίτλο “Πανδημία και παγκόσμια αδελφοσύνη” θέτει το επείγον μιας περίσκεψης γύρω από το νόημα της ζωής μας που υπερβαίνει τον πόνο, το άγχος, τη σύγχυση της παρούσας στιγμής.
Μια πρωτόγνωρη και δραματική κρίση, παγκόσμιας εμβέλειας
Αναφέρεται στο προοίμιο: “Η πανδημία Covid-19 μας βάζει σε μια κατάσταση πρωτοφανούς και δραματικής δυσκολίας σε παγκόσμια κλίμακα: η δύναμή της να αποσταθεροποιήσει το σχέδιο της ζωής μας αυξάνεται μέρα με τη μέρα. Η διαπερατότητα της απειλής θέτει σε επαναπροσδιορισμό εκείνα τα προφανή στοιχεία που θεωρούνταν δεδομένα στον τρόπο ζωής μας. Βιώνουμε οδυνηρά ένα παράδοξο, το οποίο δεν θα φανταζόμασταν ποτέ: για να επιβιώσουμε από τη νόσο, πρέπει να απομονώθούμε ο ένας από τον άλλον. Όμως μαθαίνοντας να ζούμε απομονωμένοι ο ένας από τον άλλον, συνειδητοποιούμε πόσο το να ζούμε μαζί με τους άλλους είναι ουσιαστικό για τη ζωή μας”.
Απροετοίμαστοι να αναγνωρίσουμε την ευαλωτότητά μας
“Μέσα στην τεχνολογική και διαχειριστική ευφορία μας – διαπιστώνει η Ποντιφική Ακαδημία υπέρ της Ζωής – βρεθήκαμε κοινωνικά και τεχνικά απροετοίμαστοι στην εξάπλωση της λοίμωξης: δυσκολευτήκαμε να την αναγνωρίσουμε και να παραδεχτούμε τον αντίκτυπό της. Και τώρα, με άγχος και ανησυχία προσπαθούμε να εμποδίσουμε την περαιτέρω διάδοσή της. Μια παρόμοια ανετοιμότητα – για να μην πούμε μια κάποια αντίσταση – βρίσκουμε στην αναγνώριση της σωματικής, πολιτισμικής και πολιτικής μας ευαλωτότητας εμπρός σε αυτό το φαινόμενο, αν λάβουμε υπόψη την υπαρξιακή αποσταθεροποίηση που αυτό προκαλεί”.
Η επείγουσα ανάγκη των εμβολίων και να ξαναδώσουμε νόημα στη ζωή
“Αυτή η αποσταθεροποίηση – συνεχίζει το Σημείωμα – είναι πέρα από την εμβέλεια της επιστήμης και της θεραπευτικής αγωγής. Θα ήταν άδικο και λάθος να χρεώσουμε με αυτή την ευθύνη τους επιστήμονες και τους τεχνικούς”. Αλλά “είναι αλήθεια ότι ένα μεγαλύτερο βάθος θέασης των πραγμάτων και μια μεγαλύτερη ευθύνη για το νόημα και τις αξίες του ανθρωπισμού, έχει την ίδια επείγουσα ανάγκη με την αναζήτηση φαρμάκων και εμβολίων”. “Η άσκηση αυτού του έργου και η ευθύνη αυτή – υπογραμμίζει η Ακαδημία – δημιουργεί ένα πλαίσιο συνοχής και ενότητας, συμμαχίας και αδελφοσύνης, λόγω της κοινής ανθρώπινης ταυτότητάς μας, που χωρίς να αποδυναμώνει τη συμβολή των ανθρώπων της επιστήμης και των χώρων εξουσίας, υποστηρίζει σε μεγάλο βαθμό αυτό το έργο. Η αφοσίωσή τους, η οποία αξίζει την δικαιολογημένη ευγνωμοσύνη όλων μας, πρέπει ασφαλώς να βγει ενισχυμένη και επιβραβευμένη”.
Ένα εύθραυστο σύστημα που δεν έχουμε εποπτεύσει αρκετά
Αν η πανδημία “υπογραμμίζει την επισφάλεια που χαρακτηρίζει ριζικά την ανθρώπινη κατάστασή μας με απροσδόκητη σκληρότητα”, το έγγραφο υπενθυμίζει ότι σε ορισμένες φτωχότερες και υπανάπτυκτες περιοχές του κόσμου “η επισφάλεια της ατομικής και συλλογικής ύπαρξης είναι καθημερινή εμπειρία”, ενώ σε άλλες πλουσιότερες και πιο προηγμένες περιοχές έχουμε την ψευδαίσθηση ότι “είμαστε άτρωτοι ή μπορούμε να βρούμε μια τεχνική λύση για τα πάντα". "Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι δεν είναι έτσι. Και σήμερα ακόμη με τις εξαιρετικές δυνατότητες που η πρόοδος μας δίνει, αναπτύσσονται και παρενέργειες σχετικά με τις αδυναμίες του συστήματος, για τις οποίες δεν έχουμε επιβλέψει αρκετά”. “Φαίνεται με τραυματικό τρόπο ότι δεν είμαστε κύριοι του πεπρωμένου μας”. “Είναι απτό πόσο στενά είμαστε όλοι συνδεδεμένοι. Στην ευαλωτότητά μας είμαστε πιο πολύ αλληλοεξαρτημένοι, παρά στην αποτελεσματικότητά μας”. "Κι έτσι ανακαλύπτουμε ότι η ασφάλεια του καθενός εξαρτάται από την ασφάλεια όλων”.
(συνεχίζεται)
Μετάφραση: π.Λ