Όταν ενδιαφερόμαστε για τους μετανάστες ενδιαφερόμαστε για όλους εμάς
Ο κατακερματισμός της ανθρωπότητας, οι αδικίες και οι διακρίσεις, η κατανόηση του φόβου για τη διαφορετικότητα αλλά κυρίως η πρόσκληση να μην ενδώσουμε στη λογική του κόσμου «που δικαιολογεί την κακομεταχείριση των άλλων προς όφελος του προσωπικού κέρδους ή εκείνου της ομάδας μου», όπου μετρά «πρώτα ο εαυτός μου και μετά οι άλλοι». Ο Φραγκίσκος, στο Μήνυμά του για την Παγκόσμια Ημέρα για τους Μετανάστες και τους Πρόσφυγες 2019, με θέμα: «Δεν αφορά μόνο τους πρόσφυγες», υπενθυμίζει ότι «το αληθινό σύνθημα του χριστιανού είναι: πρώτα οι τελευταίοι!»
Η απόφαση σχετικά με τους μετανάστες, καμπανάκι συναγερμού
Επτά είναι οι δηλώσεις σχετικά με το θέμα που ο Πάπας προτείνει. Η σκέψη του ξεκινά από την παγκοσμιοποίηση της αδιαφορίας, θυμίζει ότι «οι φτωχότεροι και οι πλέον μειονεκτούντες» είναι εκείνοι που πληρώνουν για τους πολέμους, τις αδικίες, τις διακρίσεις, ότι «οι μετανάστες, οι πρόσφυγες, οι εκτοπισμένοι και τα θύματα εμπορίας έχουν γίνει το έμβλημα του αποκλεισμού επειδή, εκτός από τις ταλαιπωρίες που συνεπάγεται η κατάστασή τους, συχνά επιδέχονται αρνητική κριτική η οποία τους θεωρεί ως αιτία των κοινωνικών δεινών». Η στάση απέναντί τους αποτελεί ένα καμπανάκι συναγερμού που προειδοποιεί για μια ηθική παρακμή που θα συναντήσουμε αν συνεχίσουμε να δίνουμε έδαφος στον πολιτισμό των αποβλήτων».
«Δείχνοντας ενδιαφέρον για εκείνους ενδιαφερόμαστε και για εμάς, για όλους. Φροντίζοντάς τους, γινόμαστε καλύτεροι. Ακούγοντάς τους, δίνουμε επίσης φωνή και σε αυτό το κομμάτι του εαυτού μας το οποίο ίσως κρύβουμε, επειδή σήμερα δεν θα το έβλεπαν με καλό μάτι.»
Οι φόβοι μας
Ο Πάπας Φραγκίσκος υπογραμμίζει ότι είναι «οι κακίες και οι ασχήμιες της εποχής μας» που αυξάνουν τον φόβο προς «τους αγνώστους, τους περιθωριοποιημένους, τους αλλοδαπούς». «Ο φόβος – εξηγεί – είναι νόμιμος επειδή απουσιάζει η προετοιμασία γι αυτή τη συνάντηση», το πρόβλημα είναι ότι γεννιούνται προϋποθέσεις και προσδιορίζουν την ανικανότητα να συναντήσω το διαφορετικό από εμένα.
Το πρόβλημα δημιουργείται όταν όλα αυτά θέτουν τις προϋποθέσεις για τον τρόπο σκέψης και δράσης σε σημείο να γινόμαστε δυσανεκτικοί, κλειστοί, ίσως ακόμη – χωρίς να το καταλάβουμε – ρατσιστές.
Η αληθινή φιλανθρωπία απευθύνεται προς εκείνους που δεν είναι σε θέση να μας το ανταποδώσουν
«Δεν αφορά μόνο τους μετανάστες: αφορά την φιλανθρωπία»: υπογραμμίζει ο Πάπας στο Μήνυμά του, επειδή είναι μέσα από τα έργα που καταδεικνύεται η πίστη μας, «αυτό που διακυβεύεται είναι το πρόσωπο που θέλουμε να έχουμε ως κοινωνία», μέσα από την ικανότητα να αφήσουμε τον εαυτό μας να βγει από την αδράνεια και να αισθανθεί» εκείνον που χτυπά την πόρτα» απογυμνώνοντας τα ψεύτικα είδωλα που πλήττουν την ζωή μας και την υποδουλώνουν.
Η πλέον ανώτερη φιλανθρωπία είναι εκείνη που ασκείται προς εκείνον που αδυνατεί να μας το ανταποδώσει και ίσως ούτε θα μας ευχαριστήσει.
Να είμαστε άνθρωποι
Από την φιλανθρωπία στη συμπόνια, που «αγγίζει τις πιο ευαίσθητες χορδές της ανθρωπιάς μας, προκαλώντας μια επείγουσα ώθηση να βρεθούμε κοντά σε εκείνους που βλέπουμε ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες», είναι να αναγνωρίζουμε τα βάσανα και στη συνέχεια να τα απαλύνουμε και να τα θεραπεύουμε.
Συμπονώ σημαίνει δίνω χώρο στην τρυφερότητα την οποία η σημερινή κοινωνία συχνά μας ζητά να καταπνίξουμε. Το άνοιγμα προς τους άλλους δεν μας κάνει φτωχότερους, αλλά μας εμπλουτίζει, επειδή μας βοηθά να γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι.
Μετάφραση: ρφ
