Ορθοπεταλιές…ανθρωπιάς
Το ροζ ποδήλατο έχει ήδη μπει σε… τροχιά όχι μόνο για τη Μαπσού, αλλά και για τα υπόλοιπα προσφυγόπουλα. Εν τω μεταξύ, ακόμα δύο ποδηλατάκια από τη Θεσσαλονίκη πήραν τον δρόμο για την Αιανή.
Πώς ένας ευαισθητοποιημένος πολίτης στην Αιανή Κοζάνης κατόρθωσε να κινητοποιήσει τα αντιρατσιστικά ανακλαστικά των πολιτών, ώστε η μικρή Μαπσού από τη Σομαλία να αποκτήσει το ποδηλατάκι που τόσο λαχταρούσε.
Ανθρωπιά είναι το χάρισμα ενός παιδικού στίλβοντος ποδηλάτου. Η παράφραση στίχου του Ανδρέα Εμπειρίκου αποκτά κυριολεκτική διάσταση, βαθύ αντιρατσιστικό μήνυμα και πραγματώθηκε σε ένα χωριό που, κόντρα στην ιστορία των προοδευτικών του αγώνων, είχε στιγματιστεί πριν από έναν χρόνο από τη μισαλλοδοξία, με αποκορύφωμα την έφοδο σε ξενοδοχείο που φιλοξενούσε ασυνόδευτα προσφυγόπουλα.
Αλλά και πριν από έναν μήνα, από τις αντιδράσεις του περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας γιατί δεν είχε… ενημερωθεί για τη μεταφορά Αφρικανών προσφύγων στο ίδιο ξενοδοχείο. Όμως η καλοσύνη -μαζί και η ιστορία- κάνει ακόμη ορθοπεταλιές στην Αιανή Κοζάνης.
Έπινε τον καφέ του στην πλατεία του χωριού ο ταχυδρομικός Γρηγόρης Γκουρτζιούμης, όταν είδε να περνάει μπροστά από την παρέα του μια γυναίκα πρόσφυγας από τη Σομαλία, κρατώντας την τρίχρονη κόρη της από το χέρι. Η σκηνή που παρακολουθεί τον διαπερνά, πάει σπίτι του και γράφει στο facebook: «Έκθαμβοι, το κοριτσάκι τραβά απ’ το χέρι τη μητέρα του δείχνοντας τα ποδήλατα (των παιδιών που έπαιζαν).
Εκείνη το ηρεμεί και κατευθύνονται σε παρακείμενο περίπτερο όπου και αγοράζουν νερό. Στην επιστροφή το ίδιο. Ίσως να μην είχε ποτέ παιχνίδι. Ένα παιδικό ποδήλατο, αδέλφια, από κάποιον που δεν το χρειάζεται πια. Ότι κι αν πιστεύετε, ένα μην ξεχνάτε. Τα παιδιά είναι παντοτινά. Είναι εύκολο να το βρείτε».
Με πλατύ χαμόγελο
Δεν πρόλαβε να πάρει τα χέρια του από το πληκτρολόγιο και ήρθε η απάντηση από οικογένεια της Κοζάνης κι έτσι την επόμενη μέρα:
«Η δεκάχρονη Ανθή απ’ την Κοζάνη και η τρίχρονη Μάτσου απ’ τη Σομαλία. Εξαιρετικό γεγονός. Ωραιότατο ροζ ποδήλατο και μια σειρά παιδικών κοριτσίστικων παιχνιδιών απ’ την Ανθή προς τη Μαπσού. Τα παρέδωσα προ ολίγου. Άστραψαν τα καστανόμαυρα μάτια της μικρής Σομαλής από χαρά. Όταν παρέλαβα τα δώρα, η Ανθή είχε ένα χαμόγελο από εδώ ως το Αφγανιστάν. Μεγαλοπρέπεια!! Ομορφότατη μ’ ένα πλατύ χαμόγελο… Μου είπε πως τα ετοίμασε από χθες βράδυ. Η μητέρα της μου τηλεφώνησε. Εξαιρετική!!! Εξακολουθούν να υπάρχουν άνθρωποι με τη σημασία της λέξης. Να ‘σαι καλά, Ανθή. Η Μαπσού μου είπε να σου δώσω μια μεγάλη αγκαλιά, τεράστια, μοναδική Ανθή. Τα παιδιά είναι παντοτινά!».
Πολιτικοποιημένος και δραστήριος -είχε υπάρξει αντιδήμαρχος Αιανής και ήταν υποψήφιος με τον σημερινό δήμαρχο Κοζάνης- ο κ. Γκουρτζιούμης περιγράφει στην «Εφ.Συν.» τη σκηνή παράδοσης του ποδηλάτου: «Ήταν έκπληκτη η γυναίκα από τη Σομαλία, δεν καταλάβαινε στην αρχή τι συμβαίνει. Ύστερα πήρε η Μαπσού το ροζ ποδηλατάκι και προσπαθούσε να ανέβει. Δυσκολεύεται, αλλά θα μάθει.
Έμαθα ότι ο πατέρας σκοτώθηκε στη Σομαλία. Η μητέρα ήταν 7 μηνών έγκυος όταν έφυγε. Τώρα να βρούμε κάποιο καροτσάκι για το δεύτερο παιδί της». Τον ρωτάμε για τις ρατσιστικές αντιδράσεις που είχαν υπάρξει στο χωριό, την επίθεση στο ξενοδοχείο, οδυνηρές στιγμές που δεν θέλει να θυμάται: «Υπήρχε ένα θέμα, εγώ πια δεν ακούω αντιδράσεις» μας λέει και προσθέτει «με τους Σομαλούς δεν υπάρχουν αντιδράσεις, οικογένειες με παιδιά είναι, οι άνθρωποι αυτοί είναι εξαιρετικά πράοι».
Κι επειδή το καλό θέλει μια σταγόνα νερό για να ανθίσει, πριν αποσώσουμε την κουβέντα ήρθε κι άλλο μήνυμα που έλεγε ότι ακόμη δυο ποδηλατάκια (ένα για αγοράκι κι ένα για κοριτσάκι) εστάλησαν από Θεσσαλονίκη για τα προσφυγόπουλα στην Αιανή.
Στην Αιανή η αδελφοσύνη λευκών και μαύρων διαρκεί 2.500 χρόνια
Μπορεί να μοιάζει απίστευτο, αλλά τα… παιχνίδια της ιστορίας κάνουν ορθοπεταλιές στην Αιανή, αφού η πρώτη Αφρικανή γυναίκα «έφτασε» στην περιοχή εν είδει αττικού αγγείου. Πρόκειται για ένα από τα πολυτιμότερα εκθέματα -λόγω της σπανιότητάς του- στο εξαιρετικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής. Είναι ένας αμφιπρόσωπος κάνθαρος, έργο αττικού εργαστηρίου των αρχών του 5ου αι. π.Χ., με παράσταση λευκής και μαύρης γυναίκας, κτέρισμα τάφου (βασιλική νεκρόπολη Αιανής, θέση Λιβάδια).
Η κ. Αρετή Χονδρογιάννη-Μετόκη, δρ αρχαιολόγος, προϊσταμένη της ΕΦΑ Κοζάνης, μας παραχώρησε με προθυμία τις φωτογραφίες, σχολιάζοντας ότι «πρόκειται για σπάνιο τύπο πολυτελούς αγγείου συμποσίου. Κατασκευάστηκαν λίγα και σταμάτησαν να παράγονται διότι ήταν δύσκολη η κατασκευή τους. Τα επέλεγαν λόγω του εξωτικού τους θέματος. Είναι πολύ σημαντικό που ένα από αυτά βρέθηκε στην Αιανή. Τα υπόλοιπα βρίσκονται σε διάφορα μουσεία σε όλο τον κόσμο. Οι Έλληνες γνώριζαν τους νέγρους και δεν τους διέκριναν με κανέναν τρόπο από αυτούς. Μπορούσαν να είναι ελεύθεροι ή δούλοι, όπως οι Έλληνες».
Μάλιστα το αγγείο αποτελεί σημείο αναφοράς σε εκδηλώσεις της Εφορείας κατά του ρατσισμού. Και αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τους φοιτητές του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, στο πλαίσιο του θερινού εικαστικού εργαστηρίου, που συνδιοργανώνεται με την Εφορεία στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής.
Πηγή: εφ.συν.