ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΝΑΛΙΟΥ SANDRI ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ ΣΤΗ ΣΥΡΟ 15 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2019
Σεβασμιότατε, Savio Hon, Αποστολικέ Νούντσιε στην Ελλάδα,
Σεβασμιότατε, Πέτρο Στεφάνου, Επίσκοπε Σύρου,
Σεβασμιότατε Φραγκίσκο Παπαμανώλη, Επίσκοπε, πρώην Σύρου,
Σεβαστοί ιερείς, μοναχοί και μοναχές,
Αδελφοί και αδελφές εν Κυρίω!
1. Αυτές τις ημέρες, σε περισσότερες από μια περιπτώσεις, συναντώντας μερικούς ιερείς και μοναχούς, καθώς και μερικούς λαϊκούς που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον τομέα της ποιμαντικής, μου εκμυστηρεύτηκαν «Είμαι και εγώ από τη Σύρο!». Στην τέλεση αυτής της Ευχαριστίας της οποίας έχω την χαρά να προΐσταμαι απόψε, απευθύνω ευχαριστία στον Κύριο για την γονιμότητα που έχει εκφράσει αυτή η μερίδα του λαού του Θεού προσφέροντας μερικά από τα παιδιά της, τα οποία συμβάλουν με την υπηρεσία τους στην ανοικοδόμηση της Εκκλησίας του Θεού σε ολόκληρη την Ελλάδα: όπως και ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, Σεβασμιότατος Σεβαστιανός Ροσσολάτος, ο οποίος πριν την ονομασία του ήταν γραμματέας αυτής της Επισκοπής και υπεύθυνος αυτού του προσκυνήματος στο οποίο βρισκόμαστε απόψε. Σ’ αυτόν το Ναό ο οποίος είναι αφιερωμένος στην Παναγία Μητέρα του Θεού, την Αειπάρθενο Μαρία Φανερωμένη, εμπιστευόμαστε σ’ Εκείνη την ικεσία μας για το δώρο νέων και αγίων κλήσεων, ώστε να εξασφαλιστεί η συνεχής ποιμαντική πρωτοβουλία που θα συνοδεύει την μια Καθολική Εκκλησία στην Ελλάδα, τόσο την ιστορική και παραδοσιακή παρουσία της, όσο και τις νέες αφίξεις που έρχονται να εμπλουτίσουν και να αυξήσουν τον αριθμό των πιστών όπως συνέβη τα τελευταία χρόνια.
2. Το προσκύνημα στο οποίο βρισκόμαστε είναι τοποθετημένο στην κορυφή, και από αυτό μπορούμε να δούμε ένα μεγάλο μέρος του νησιού της Σύρου: μπορούμε να θαυμάσουμε τον ουρανό, με την πανσέληνο που την φώτιζε πριν λίγες μέρες, τα αστέρια που λάμπουν, και χαμηλώνοντας το βλέμμα μας κατά μήκος της πλαγιάς να φτάσουμε μέχρι τη θάλασσα. Η ειρήνη και η ομορφιά της δημιουργίας, μας παραπέμπει σ’ Εκείνον που είναι ο δημιουργός, στον Θεό, και να ανοίξουμε την καρδιά στον αίνο και στην απόδοση ευχαριστίας. Ο Λόγος ο οποίος μας αναγγέλθηκε μέσα από το βιβλίο της Σοφίας Σολομώντος μάς αφύπνισε, καθώς μας μιλά ακριβώς για το πώς το λεξιλόγιο της φύσης είναι ικανό να γεννήσει ερωτήματα στην καρδιά του ανθρώπου, περνώντας από την προσκύνηση των σημείων, του αέρα, του νερού, της φωτιάς, σ’ Εκείνον στον οποίον αυτά παραπέμπουν.
Ο Θεός μέσω του Ιησού Χριστού αποκαλύφθηκε ο ίδιος προσωπικά και παραδόθηκε οριστικά στον άνθρωπο με το πασχαλινό μυστήριο του θανάτου και της αναστάσεως του: εδώ ξεπερνούμε κατά πολύ τις ανθρωπομορφικές θεότητες του Ολύμπου, που κινδύνευαν να προσωποποιήσουν τα ταλέντα και τα πάθη του ίδιου του ανθρώπου, αλλά ξεπερνούμε επίσης και τον φιλοσοφικό στοχασμό που δεν φθάνει να αποδεχτεί την δυνατότητα της Ενσάρκωσης, η οποία είναι η καρδιά του Ευαγγελικού κηρύγματος. Αυτή η πορεία κάθαρσης αφορά και εμάς σήμερα: μπορούμε πράγματι να είμαστε βαπτισμένοι και χριστιανοί, αλλά κάποιες φορές να πέφτουμε σε διάφορες μορφές ειδωλολατρίας, σκεπτόμενοι τη φύση δίχως τον δημιουργό της, και καταλήγοντας έτσι να την καταστρέφουμε, είτε να γινόμαστε σκλάβοι των παθών, εξευτελίζοντας με αυτόν τον τρόπο μέσα μας την εικόνα του Θεού, ή τέλος παραμένοντας εξολοκλήρου φυλακισμένοι των ιδεοληψιών και των σκέψεων μας, σε σημείο να μην έχουμε το θάρρος να λυγίσουμε τα γόνατα μπροστά στον Λόγο που έγινε σάρκα, όπως έκαναν αντιθέτως οι σοφοί που έφθασαν από την Ανατολή, οι Μάγοι, μπροστά στο Βρέφος της Βηθλεέμ.
3. Με ανάλογο τρόπο το Ευαγγέλιο, το οποίο αναγγέλθηκε, μας προσκάλεσε να αγρυπνούμε και να είμαστε έτοιμοι, αντιλαμβανόμενοι τον χρόνο που περνά ως τόπο στον οποίο ο Κύριος Ιησούς συνεχίζει να έρχεται προς συνάντηση κάθε ανθρώπου. Η περιγραφή της ανθρωπότητας στις ημέρες του Νώε και του Λωτ δεν υπονοεί αμαρτωλές ή κακές πράξεις. Είναι άλλες οι σελίδες που δίνουν αυτή την επεξήγηση: εδώ πρόκειται απλά για μια ζωή δίχως γεύση, όπου οι άνθρωποι κάνουν τα πράγματα της κάθε ημέρας, αλλά δεν γνωρίζουν από πού έρχονται και πού πηγαίνουν. Η μεγάλη παράδοση της ελληνικής φιλοσοφίας αναπτύχθηκε ολοένα και περισσότερο σε βάθος ξεκινώντας από τα ερωτήματα σχετικά με τη φύση, τον κόσμο, τον άνθρωπο και την ψυχή του. Το αέτωμα του Ναού των Δελφών είναι γνωστό για την επιγραφή του «Γνώθι σαυτόν». Ο Άγιος Ιωάννης Παύλος Β’, σχολιάζοντας αυτή την ρήση, κατά το ταξίδι του στην Αθήνα το 2001, είπε: «Προσκαλώ την Ευρώπη να γνωρίσει τον εαυτό της ολοένα και πιο βαθιά. Αυτή η γνώση του εαυτού της θα πραγματοποιηθεί μόνο εάν αυτή εξερευνήσει εκ νέου τις ρίζες της ταυτότητάς της, ρίζες οι οποίες διεισδύουν βαθιά στην ελληνική κλασική κληρονομιά και τη χριστιανική κληρονομιά, που οδήγησαν στην γέννηση ενός ανθρωπισμού θεμελιωμένου στην αντίληψη πως κάθε άνθρωπος είναι πλασμένος ήδη από την αρχή του, κατ’ εικόνα και ομοίωση του Θεού».
Και σήμερα ανανεώνεται αυτό το κάλεσμα, το οποίο πριν να εμπλέξει τους μεγάλους των εθνών, μας επερωτά αναφορικά με την προσωπική μας ζωή και τις προσωπικές μας επιλογές: να διαφυλάξουμε ένα μεγάλο παρελθόν, έναν θησαυρό σοφίας, που βλασταίνει και φέρνει καρπό για εκείνη την ζωή, που είναι σύμφωνη με το Ευαγγέλιο και η οποία εκφράζεται μέσω της φιλεύσπλαχνης αγάπης. Δεν αναφέρομαι εδώ μόνο σ’ εκείνη τη φιλεύσπλαχνη αγάπη που πρέπει να δίνουμε στους φτωχούς οι οποίοι στερούνται υλικών αγαθών, αλλά, όπως είχα την ευκαιρία να πω και τις ημέρες της παραμονής μου στην Αθήνα, εννοώ και εκείνη τη φιλεύσπλαχνη αγάπη προς εκείνους που χάνουν το νόημα της ζωής τους. Σκέπτομαι τις Επισκοπές της Σύρου, Κρήτης και Σαντορίνης που βρίσκονται κάτω από την φροντίδα του Επισκόπου Πέτρου, και οι οποίες αντιμετωπίζουν ετησίως μια ιδιαίτερη πρόκληση υποδεχόμενες χιλιάδες τουρίστες που έρχονται στα ελληνικά νησιά και αναζητούν λίγη ανάπαυση στην επαφή με την καθαρή φύση. Γνωρίζω πως ο αριθμός τους ξεπερνά κατά πολύ τις εκατοντάδες χιλιάδες, και ενθαρρύνω όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες που επιζητούν να προσφέρουν σ΄ αυτούς τον τεμαχισμένο άρτο του Λόγου και της Ευχαριστίας. Για να έχουν αίσια έκβαση αυτές οι πρωτοβουλίες, θα ήταν επιθυμητή μια μεγαλύτερη βοήθεια από πλευράς άλλων Επισκοπών και Ιερών Συνόδων, προσφέροντας γενναιόδωρα, σε ένα είδος προσωρινής αδελφοποίησης, μερικούς ιερείς για να βοηθήσουν σε αυτή την ποιμαντική δράση.
Είθε τα βήματά μας, τα οποία έφθασαν σε αυτό «τον υψηλό λόφο» της Σύρου, να είναι όπως εκείνα που περιγράφει ο Προφήτης Ησαΐας, βήματα που αναγγέλλουν την ειρήνη και την συμφιλίωση, ειρήνη μεταξύ ουρανού και γης, μεταξύ ανθρώπων, μεταξύ διαφορετικών εθνών. Ας ζητήσουμε από τον Κύριο να είναι γοργά τα βήματά μας και να μας οδηγήσουν στην πλήρη ορατή ενότητα με τα αδέλφια της Ορθοδόξου Εκκλησίας και εδώ στην Ελλάδα, και ας δεσμευτούμε ώστε στα έργα μας να αντανακλάται εκείνο το φως που τέθηκε στην καρδιά μας την ημέρα του Βαπτίσματός μας, και αυτό ας φωτίζει τις καρδιές εκείνων που δεν το αναγνωρίζουν σ΄εμάς ως Μυστήριο του Χριστού. Επάνω στο θεμέλιο του μοναδικού Βαπτίσματος και με την ελπίδα να καθίσουμε μαζί στην Τράπεζα της Ευχαριστίας, ας συνεχίσουμε την πορεία μας επάνω στη γη δίχως να κουραζόμαστε και να απογοητευόμαστε. Ας μας βοηθά με την μεσιτεία της η Παναγία, η Δέσποινα του Ελέους η Φανερωμένη και «να μας οδηγήσει στον Υιό της Ιησού. Εκείνος είναι ο Χριστός, Εκείνος είναι ο Υιός του Θεού, το αληθινό φως, εκείνο που ερχόμενο στον κόσμο φωτίζει κάθε άνθρωπο». (Ιωάννης Παύλος Β’ στην Αθήνα το 2001). Αμήν.
Μετάφραση: π. ΝΡ
