Ο Άγιος και εφημέριος όλων των ιερέων του κόσμου
Στις 4 Αυγούστου η Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου Ιωάννη-Μαρία Βιαννέ (1786-1859), ο οποίος υπήρξε ιερέας και πρότυπο ιερατικής ζωής. Η ιερατική αποστολή του ήταν αφιερωμένη στη σωτηρία των ψυχών και περνούσε 16 ώρες την ημέρα στο εξομολογητήριο.
Είναι ο προστάτης όλων των ιερέων και των εφημερίων, πρότυπο για κάθε ιερέα, και άγιος εδώ και σχεδόν έναν αιώνα, ενώ η εκατονταετία της αγιοκατάταξής του θα εορταστεί το 2025. Προχθές η Εκκλησία επιτέλεσε τη μνήμη του Εφημερίου της Αρς, Αγίου Ιωάννη-Μαρία Βιαννέ, κατά την 161η επέτειο του θανάτου του. Πέρυσι, στις 4 Αυγούστου και εμπνεόμενος από τον άγιο, ο Πάπας Φραγκίσκος έγραψε μια Επιστολή προς όλους τους ιερείς του κόσμου, εκφράζοντάς τους την εγγύτητα, την ενθάρρυνση, την υποστήριξη και τη μέριμνά του, διότι – σύμφωνα με τα λόγια του Ποντίφικα – «όπως ο Εφημέριος της Άρς, έτσι κι εσείς διακονείτε στα “χαρακώματα”, βαστάζετε στους ώμους σας το βάρος της ημέρας και της ζέστης και, εκτεθειμένοι σε αμέτρητες καταστάσεις, είστε στην πρώτη γραμμή καθημερινά και ανιδιοτελώς, έτσι ώστε ο Λαός του Θεού να ποιμένεται και να συνοδεύεται» . Εν ολίγοις, μέσω των ιερέων του σήμερα, αναβιώνει η μορφή του Εφημερίου της Άρς ο οποίος έζησε μεταξύ του 18ου και του 19ου αιώνα.
Εφημέριος της Άρς: εγκαρτέρηση και αγιότητα
Προσευχόταν στην Αειπάρθενο Μαρία μπροστά σε ένα τραχύ ξύλινο ομοίωμά της που του είχε χαρίσει η μητέρα του, λέγοντας ότι «την αγάπησε πριν να την γνωρίσει», και ότι η Παναγία είναι «η σεβαστότερη αγάπη». Ο Ιωάννης-Μαρία Βιαννέ, τέταρτος από έξι παιδιά, γεννήθηκε τον μήνα που είναι αφιερωμένος στη Μητέρα του Θεού, στις 8 Μαΐου 1786 στο Dardilly, μια μικρή γαλλική κωμόπολη κοντά στη Λυών. Πέρασε την παιδική του ηλικία με την οικογένειά του δουλεύοντας στα χωράφια και ήδη από μικρός προσευχόταν, κάνοντας σύντομα διαλείμματα κατά τη διάρκεια της εργασίας. Ήταν η μικρότερη αδερφή του, η Μαργαρίτα, η οποία αποκάλυψεότιη κλήση του – που ωρίμασε μετά την Πρώτη Κοινωνία– ήταν απτή ήδη από την παιδική του ηλικία. Ωστόσο, τα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης ήταν μια δύσκολη εποχή για τη Γαλλική Εκκλησία. Οι Θείες Λειτουργίες τελούνταν στα κρυφά, και έτσι έγινε και για την Πρώτη Κοινωνία του μικρού Ιωάννη-Μαρία. Η κλήση, όμως, δεν γνωρίζει καμία απαγόρευση: παρά τους φόβους του πατέρα του για τη δύσκολη οικονομική, πολιτική και κοινωνική κατάσταση, ο Ιωάννης-Μαρία χειροτονήθηκε ιερέας πριν ακόμη γίνει τριάντα ετών, στις 13 Αυγούστου 1815. Η πορεία του, ωστόσο, ήταν ιδιαίτερα πλούσια σε παγίδες, και απαιτούσε μεγάλη επιμονή και εγκαρτέρηση.
Η μορφή του δον Καρόλου
Η ζωή του Ιωάννη-Μαρία συνδέεται με τον δον Κάρολο Balley, ο οποίος τον φιλοξένησε στο πρεσβυτέριό του μαζί με άλλους νέους που ήταν πρόθυμοι να ακολουθήσουν τον δρόμο της ιεροσύνης, αν και η κατάσταση ήταν ιδιαίτερα δυσμενής στις αρχές του 19ου αιώνα στη Γαλλία. Μετά από μια πρώτη άρνηση, ο δον Κάρολος, έχοντας γνωρίσει τον νεαρό, το σκέφτηκε καλύτερα. Ποιος ξέρει αν εκείνη την ημέρα ο δον Κάρολος θα μπορούσε να φανταστεί ότι ο Ιωάννης-Μαρία θα γινόταν ο βικάριός του. Αλλά οι δοκιμασίες που έπρεπε να ξεπεραστούν ήταν πολλές, ο δον Κάρολος κλήθηκε στα όπλα και άθελά του έγινε λιποτάκτης (διασώθηκε από άλλους ενώ βρισκόταν σε πολύ άσχημη κατάσταση υγείας), και το 1810, μετά την αμνηστία που έδωσε ο αυτοκράτορας, τελικά αφέθηκε ελεύθερος.
Επιτέλους ιερέας
Τον Ιανουάριο του επόμενου έτους επέστρεψε στο Dardilly. Το 1812 έφυγε από τοπρεσβυτέριοτου δον Καρόλου για να πάει στο ιεροσπουδαστήριο της Verrières, όπου βρήκε πολλές δυσκολίες με τα Λατινικά. Η επιμονή, για άλλη μια φορά, δεν έλειψε και έτσι τρία χρόνια αργότερα, σε ηλικία 29 ετών, χειροτονήθηκε ιερέας. Μετά την πρώτη του Θεία Λειτουργία, πουτελέστηκεστις 14 Αυγούστου στο παρεκκλήσιο του Μείζονος Ιεροσπουδαστηρίου, ο δον Ιωάννης-Μαρία επέστρεψε στην Ecully, όπου τον υποδέχτηκε ένας ενθουσιώδης δον Κάρολος, και έλαβε την πρώτη του εντολή: να βοηθήσει τον πνευματικό του πατέρα ως ενοριακός βικάριος. Ήταν δύο χρόνια γεμάτα εμπειρίες για τον νεαρό ιερέα, που ολοκληρώθηκαν με τον οδυνηρό αποχαιρετισμό στον πνευματικό του καθοδηγητή: ήταν ο Ιωάννης-Μαρία που χορήγησε το τελευταίο άγιο ευχέλαιο στον δον Κάρολο, μια εβδομάδα πριν από τα Άγια Χριστούγεννα. Λιγότερο από δύο μήνες αργότερα η ζωή του δον Ιωάννη-Μαρία θα άλλαζε για πάντα.
Ο Εφημέριος της Άρς
Άρς: τρία γράμματα, τριάντα χιλιόμετρα, σαράντα χρόνια ιεροσύνης. Στην Άρς, όχι μακριά από τη Λυών, ο δον Ιωάννης-Μαρία μετατέθηκε τον Φεβρουάριο του 1818 και παρέμεινε εκεί μέχρι το τέλος των ημερών του. Ο νέος εφημέριος έφτασε στη μικρή πόλη με τα πόδια, διανύοντας τα τριάντα χιλιόμετρα από την Ecully συνοδευόμενος από τη χήρα Γενεβιέβη Bibost, η οποία τον είχε φροντίσει κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο ιεροσπουδαστήριο. Μη γνωρίζοντας καλά τον δρόμο,ο εφημέριος ζήτησε οδηγίες από έναν νεαρό βοσκό, τον Αντώνιο Givre, και στην απάντησή του είπε τη φράση που είναι ακόμη χαραγμένη στο αναμνηστικό μνημείο που υπενθυμίζει αυτή τη συνάντηση: «Εσύ μου έδειξες τον δρόμο προς την Άρς, εγώ θα σου διδάξω τον δρόμο προς τον Παράδεισο». Αυτός ο δρόμος διδάχθηκε από τον δον Ιωάννη-Μαρία σε εκατοντάδες ανθρώπους, οι οποίοι αργότερα με τα χρόνια έγιναν χιλιάδες, ότανη Άρς έγινε προορισμός προσκυνήματος.
Και “ιερέας του δρόμου”
Σε περισσότερα από σαράντα χρόνια ιεροσύνης, ο ζήλος τουεκφράστηκε ιδιαίτερα στην Κατήχηση και στο Ιερό Μυστήριο της Μετανοίας. Πράγματι, αφιέρωσε πολύ χρόνο στη διάπλαση των νέων και στο ιερό εξομολογητήριο. Ήταν επίσης ένας “ιερέας του δρόμου”: είναι γνωστοί οι αγώνες του ιδιαιτέρως ενάντια στον αλκοολισμό, που οδήγησαν σε συγκεκριμένα, μερικές φορές εκπληκτικά αποτελέσματα.Απεβίωσε το 1859. Ανακηρύχθηκε Μακάριος από τον Πάπα Πίο Ι’ το 1905, και η αγιοκατάταξή του έγινε από τον Πίο ΙΑ’ είκοσι χρόνια αργότερα στις 31 Μαΐου 1925, ενώ το 1929 ο ίδιος Πάπας τον ανακήρυξε προστάτη των εφημερίων. Στην εκατονταετία του θανάτου του, την 1η Αυγούστου 1959, ο Πάπας Ιωάννης ΚΓ’ αφιέρωσε σε αυτόν την Εγκύκλιό του “Sacerdotii Nostri Primordia”, υποδεικνύοντάς τον ως πρότυπο των ιερέων. Στις 6 Οκτωβρίου 1986, ο Πάπας Ιωάννης-Παύλος Β’ πήγε σε προσκύνημα στην Άρς, και τότε υπενθύμισε ότι «οι Άγιοι είναι πάντοτε τα θαυμαστά σημεία του Θεού, το αδιάλειπτο μήνυμα που ο Θεός στέλνει σε όλους μας επειδή όλοι μας καλούμαστε στην αγιότητα». Στις 16 Ιουνίου 2009, ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ’ δημοσίευσε την Επιστολή για την έναρξη του “Έτους των Ιερεών” με αφορμή την 150ή επέτειο του θανάτου του Αγίου Ιωάννη-Μαρία Βιαννέ.
Η Επιστολή του Πάπα Φραγκίσκου
Μια Επιστολή με τις ευχαριστίες του και ενθάρρυνσή του προς όλους τους ιερείς, με τη βοήθεια τεσσάρων λέξεων: οδύνη, ευγνωμοσύνη, θάρρος και έπαινος. «Απευθύνομαι στον καθέναν από εσάς – έγραφε ο Πάπας ακριβώς πριν από έναν χρόνο – οι οποίοι, σε πολλές περιπτώσεις, με τρόπο απαρατήρητο και θυσιαστικό,στην κούραση ή την κόπωση, στην ασθένεια ή την ερήμωση, αναλαμβάνετε την αποστολή σας ως υπηρεσία προς τον Θεό και προς τον λαό Του και, παρ’ όλες τις δυσκολίες του ταξιδιού, γράφετε τις ωραιότερες σελίδες της ιερατικής ζωής». Η Επιστολή που απευθύνθηκε στους ιερείς με την ευκαιρία της 160ης επετείου του θανάτου του Εφημερίου της Άρς, άρχιζε με μια ματιά στο σκάνδαλο των καταχρήσεων, «στην κραυγή, την συχνά σιωπηλή ή εξαναγκασμένη στη σιωπή, των αδελφών μας, που υπήρξαν θύματα κατάχρησης εξουσίας, χειραγώγησης της συνειδήσεως και σεξουαλικής κακοποίησης εκ μέρους ιερωμένων». Ενώ «χωρίς να παραγνωρίζεται η ζημία που προκλήθηκε», έγραφε ο Ποντίφικας, «θα ήταν άδικο μην αναγνωριστούν εκείνοι οι πολλοί ιερείς, οι οποίοι προσφέρουν όλη τους την ύπαρξη για το καλό των άλλων».
Η ευγνωμοσύνη
Έπειτα, μετά την πρόσκληση προς του ιερείς να μην αποθαρρύνονται, ακολουθεί η δεύτερη λέξη: «ευγνωμοσύνη». Αυτήν που ο Άγιος Πατέρας αποκαλεί «ένα ισχυρό όπλο». Ο Πάπας Φραγκίσκος υπενθυμίζει ότι «η κλήση, περισσότερο από μια επιλογή μας, είναι μια απάντηση στο δωρεάν κάλεσμα του Κυρίου». Η τρίτη λεξη είναι το «θάρρος» και η προτροπή του Πάπα προς τους ιερείς είναι «να αναρωτώνται πάντοτε πώς αντιμετωπίζεται ο πόνος», προειδοποιώντας τους να μην πέσουν στην ακηδία, «σε αυτήν τη θλίψη και τη νωθρότητα που παραλύει το θάρρος να συνεχίσουν να εργάζονται και να προσεύχονται», η οποία «καθιστά στείρες όλες τις προσπάθειες μεταμόρφωσης και μεταστροφής, απλώνοντας δυσαρέσκεια και αποστροφή». Τέλος, ο «έπαινος». Επειδή «κοιτάζοντας την Αειπάρθενο Μαρία σημαίνει να πιστεύουμε στην επαναστατική δύναμη της τρυφερότητας και της στοργής». Ακριβώς όπως ήξερε να κάνει από παιδί ο Άγιος Ιωάννης-Μαρία Βιαννέ.
————————-
Πηγή: Vatican News
Μετάφραση: π.Λ
