« Κοιτάζοντας τη φάτνη Προετοιμαζόμαστε για τα Χριστούγεννα»

Κατά την τελευταία Γενική Ακρόαση πριν τα Χριστούγεννα, ο πάπας Φραγκίσκος επανέφερε το θέμα της ελπίδας, πλαισιώνοντάς το στο πνεύμα της Παρουσίας, δηλαδή της χρονικής διάρκειας κατά την οποία «η ελπίδα εισήλθε στον κόσμο, με την ενσάρκωση του Υιού του Θεού».

Με σκοπό να μας παρέχει μερικά χρήσιμα στοιχεία για να κατανοήσουμε αυτή τη λειτουργική χρονική περίοδο ο Ησαΐας (7,44 11,1), σε  δύο συγκεκριμένα σημεία  προφητεύει το «νόημα  των Χριστουγέννων», με το Θεό να «εκπληρώνει την υπόσχεσή του, γίνεται άνθρωπος, δεν εγκαταλείπει το λαό του, τον πλησιάζει σε σημείο να αποποιηθεί τη θεϊκότητά του.

«Με αυτό τον τρόπο ο Θεός δείχνει την πιστότητά του – εξήγησε ο Άγιος Πατέρας – και εγκαινιάζει μια νέα Βασιλεία, που δίνει νέα ελπίδα στην ανθρωπότητα», δηλαδή την ελπίδα της «αιώνιας ζωής». Στην καθομιλουμένη, η ελπίδα, υπενθύμισε, είναι κάτι «που δεν εξαρτάται από τον άνθρωπο, κάτι που δεν είναι ορατό» και «πράγματι, αυτό που ελπίζουμε ξεπερνά τις δυνάμεις μας και το βλέμμα μας».

Ο ερχομός του Ιησού Χριστού στον κόσμο, ωστόσο, αλλάζει ριζικά την προοπτική και μας δίνει «μια αξιόπιστη ελπίδα» ορατή και κατανοητή, επειδή στηρίζεται στο Θεό», ο οποίος «εισήλθε στον κόσμο και μας δίνει τη δύναμη να προχωρήσουμε μαζί Του. Ο Θεός προχωρά μαζί μας ως Ιησούς, προς την πληρότητα της ζωής». Με την ενσάρκωσή του, ο Θεός μας επιτρέπει «να υπάρχουμε με ένα νέο τρόπο στο παρόν, αν και κουραστικό».

Για τους χριστιανούς, η ελπίδα τεκμηριώνεται στη «βεβαιότητα να προχωρούμε με το Χριστό προς τον Πατέρα που μας περιμένει», η ελπίδα που το «Βρέφος της Βηθλεέμ» μας χαρίζει, «είναι πάντα η πορεία που μας κάνει να προχωρούμε» και μας «προσφέρει ένα στόχο, ένα καλό προορισμό στο παρόν, τη σωτηρία της ανθρωπότητας, την ευδαιμονία σε όσους επικαλούνται τον ελεήμονα Θεό». Αντιμέτωποι με αυτό, «μπορούμε να αναρωτηθούμε εάν προχωράμε με ελπίδα ή αν είμαστε κλειστοί ή ανοιχτοί, στην ελπίδα που με κάνει να προχωρώ, όχι μόνο με τον Ιησού».

Ως ένα από τα σύμβολα αυτής της χριστιανικής ελπίδας υποδεικνύεται από τον Ποντίφικα η «φάτνη»: μπροστά σε αυτή την αναπαράσταση της Γέννησης του Κυρίου, «κάθε άτομο πλημμυρίζεται από αυτή την ατμόσφαιρα της ελπίδας».

Σημασία έχει πρωτίστως, ο τόπος όπου ο Ιησούς γεννήθηκε: Η Βηθλεέμ, πράγματι, ήταν μια «μικρή περιοχή της Ιουδαίας όπου πριν από χιλιάδες χρόνια γεννήθηκε ο Δαβίδ, ο μικρός ποιμένας που επέλεξε ο Θεός ως βασιλιά του Ισραήλ». Δεν ήταν μια «πρωτεύουσα», λοιπόν, γι αυτό το λόγο η Βηθλεέμ «προτιμάται από τη θεία πρόνοια, η οποία αγαπά να ενεργεί μέσω των αδυνάμων και ταπεινών». Στη Βηθλεέμ, ως εκ τούτου, «η ελπίδα του Θεού και η ελπίδα του ανθρώπου συναντούνται».

Στην αναπαράσταση της Γέννησης, ξεχωρίζει πάνω απ’ όλα η φιγούρα της Μαρίας: «Η κοριτσίστικη καρδιά της ήταν γεμάτη ελπίδα, που ζωντάνευε από την πίστη, και έτσι ο Θεός την επέλεξε και εκείνη πίστεψε στο λόγο του», είπε ο Πάπας. Αφού υπήρξε «για εννέα  μήνες η κιβωτός της νέας και αιώνιας Διαθήκης θαυμάζοντας  το Βρέφος μέσα στη σπηλιά, η Μαρία «βλέπει σε Αυτό την αγάπη του Θεού, ο οποίος έρχεται για να σώσει το λαό του και ολόκληρη την ανθρωπότητα».

Ο Ιωσήφ επίσης, «πίστεψε στα λόγια του αγγέλου, και  κοιτώντας τον Ιησού στη φάτνη, συλλογίζεται ότι αυτό το Βρέφος προέρχεται από το Άγιο Πνεύμα», στο όνομα του οποίου, Ιησούς, «υπάρχει η ελπίδα για κάθε άνθρωπο, επειδή μέσω αυτού του γιου της γυναίκας, ο Θεός θα σώσει την ανθρωπότητα από το θάνατο και από την αμαρτία».

Έπειτα, υπάρχουν οι ποιμένες, «που αναπαριστούν τους ταπεινούς και τους φτωχούς που περιμένουν το Μεσσία» και που στο Βρέφος «βλέπουν την υλοποίηση των υποσχέσεων και ελπίζουν ότι η σωτηρία του Θεού έρχεται επιτέλους για καθένα από αυτούς». Οι ποιμένες, σχολίασε ο Φραγκίσκος, είναι το έμβλημα εκείνων των «μικρών» που δεν εμπιστεύονται τις «ανέσεις» τους, ειδικά τις «υλικές», που δεν θα μας σώσουν, αλλά εμπιστεύονται μόνο το Θεό, ελπίζουν σε Εκείνον και χαίρονται όταν αναγνωρίζουν σε εκείνο το Βρέφος, το σημάδι που υπέδειξαν οι άγγελοι (Λκ. 2,12)».

Η σκηνή συμπληρώνεται με την «χορωδία των αγγέλων», που «αναγγέλλει από ψηλά το μεγάλο σχέδιο που αυτό το Βρέφος θα πραγματοποιήσει», εκφράζοντας «την χριστιανική ελπίδα αινώντας και ευχαριστώντας το Θεό, που εγκαινίασε τη Βασιλεία της αγάπης, της δικαιοσύνης και της ειρήνης».

Υπό το φως όλων αυτών των συμβόλων και των χαρακτήρων, «είναι σημαντικό να κοιτάξουμε με προσοχή τη φάτνη», για να προετοιμαστούμε για τα «Χριστούγεννα του Κυρίου», σχολίασε ο Άγιος Πατέρας. «Θα είναι πραγματικά μια γιορτή εάν υποδεχθούμε τον Ιησού, σπόρο της ελπίδας που ο Θεός θέτει μέσα στα αυλάκια της προσωπικής και κοινοτικής ιστορίας μας», στη συνέχεια ο Ποντίφικας έκλεισε την ομιλία του, ευχόμενος «Καλά και ελπιδοφόρα Χριστούγεννα σε όλους».

Μετάφραση ρφ