«ΚΑΙ ΜΗ ΕΙΣΕΝΕΓΚΗΣ ΗΜΑΣ ΕΙΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΝ»
Επειδή τον τελευταίο καιρό έχουν δει και τη Χώρα μας το φως δημοσιότητας κείμενα σχετικά την άποψη και του Πάπα Φραγκίσκου ότι η ιταλική μετάφραση της έκφρασης «και μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν» της προσευχής του «Πάτερ ημών» δεν αποδίδεται σωστά, θεωρήσαμε χρήσιμο να δημοσιεύσουμε σχετικό άρθρο της ιταλικής ημερήσιας εφημερίδας Avvenire που βάζει το όλο θέμα σε σωστές βάσεις.
Ελπίζουμε ότι με τη δημοσίευση αυτή θα γίνει ολότελα κατανοητή η γνώμη του Αγίου Πατέρα, η οποία και συμβαδίζει απόλυτα με την γαλλική μετάφραση της ίδιας αυτής φράσης που έχει γίνει από καιρό και για την οποία ουδείς έκανε λόγο!
Πρέπει να διευκρινίσουμε επίσης ότι ουδέποτε και ουδείς σκέφθηκε να αλλάξει αυτή τη φράση στο ελληνικό πρωτότυπο κείμενο. Το θέμα αφορά την λανθασμένη απόδοση του ελληνικού κειμένου σε κάποιες άλλες γλώσσες.
Στη διάρκεια μίας τηλεοπτικής εκπομπής, ο Πάπας Φραγκίσκος είπε ότι στην όμορφη και γνωστή σε όλους προσευχή του Πάτερ ημών, στα ΙΤΑΛΙΚΑ «Padre nostro” η φράση «non ci indurre in tentazione» (μη μας βάλεις σε πειρασμό» δεν είναι μια καλή μετάφραση και πρόσφατα και οι Γάλλοι άλλαξαν το (γαλλικό) κείμενο με μια φράση πιο σωστή και κατανοητή.
Στη συνέχεια ο Πάπας έδωσε να καταλάβουν οι τηλεθεατές ότι και οι Ιταλοί Καθολικοί θα έπρεπε να θελήσουν να αλλάξουν τη φράση αυτή (στην ιταλική δική τους μετάφραση).
Την Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου 2018, στην έβδομη εκπομπή του προγράμματος “Padre nostro” που συντονίζει ο don Marco Pozza, ο πνευματικός συμπαραστάτης των φυλακών της Παδούης, που μεταδόθηκε στο κανάλι Tv2000 ο Πάπας είπε ότι, η φράση αυτή κάνει μερικούς να σκέπτονται ότι ο Θεός μπορεί να μας εισάγει στον πειρασμό:». «Δεν είναι μια καλή μετάφραση». Και οι Γάλλοι επίσης άλλαξαν το κείμενό τους με μία διαφορετική μετάφραση που λέει: «μη μας αφήσεις να πέσουμε στον πειρασμό”: εγώ πέφτω, δεν είναι Εκείνος που με βάζει στον πειρασμό, για να δει μετά πώς έπεσα στον πειρασμό, αυτό δεν το κάνει ένας πατέρας, ένας πατέρας βοηθά το παιδί θα σηκωθεί αμέσως». Κι ακόμη «Αυτός που σε εισάγει στον πειρασμό είναι ό ίδιος ο Διάβολος, αυτό είναι εξ άλλου το έργο του Διαβόλου».
Τις τελευταίες εβδομάδες, αυτή η υπόθεση συζητήθηκε πολύ στη Γαλλία: την Κυριακή 3 Δεκεμβρίου 2018, μετά από πολλά χρόνια συζητήσεων, η Ιερά Σύνοδος της Καθολικής Ιεραρχίας της Γαλλίας έβαλε σε ισχύ σε όλες τις Ιεροτελεστίες την αλλαγή του κειμένου. Στη θέση της φράσης «Et nenous soumet spasà latentation» (που αντιστοιχεί στα ιταλικά «Non ci indurre in tentazione») τώρα λέγεται «Et nenous laisse pas entrer ententation» δηλαδή «Μη μας αφήσεις να μπούμε σε πειρασμό».
Το κείμενο της προσευχής στα ελληνικά που αναφέρεται στη Γραφή (Ματθ. 6,13 και Λουκά 11,4), λέει : «καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν». Οι δύο εκδόσεις της προσευχής είναι διαφορετικές στους δύο ευαγγελιστές, αλλά αυτή η φράση είναι ίδια και στις δυο. Το ρήμα που είναι στο κέντρο της συζήτησης είναι “εἰσενέγκῃς” που κατά γράμμα σημαίνει εισαγάγω, εισάγω “οδηγώ προς, προς τα έσω” και επομένως στην πραγματικότητα εισαγάγω/εισάγω. Στην ιστοσελίδα της Ιεράς Συνόδου της Καθολικής Ιεραρχίας της Γαλλίας εξηγούνται οι λόγοι της αλλαγής λέγοντας ότι «η νέα μετάφραση απορρίπτει την ιδέα ότι ο ίδιος ο Θεός μπορεί να μας εισάγει σε ένα πειρασμό. Η φράση «αφήνει να εισέλθουμε», αναφέρεται στην ιδέα ή την εικόνα του ελληνικού όρου μιας κίνησης όπως αυτής που κάποιος οδηγείται στο να αγωνιστεί, και πρόκειται ακριβώς για ένα πνευματικό αγώνα.Αλλά αυτή η δοκιμασία του πειρασμού είναι τρομερή για τον πιστό. Εάν ο ίδιος ο Κύριος όταν έφθασε στην αποφασιστική ώρα να αντιμετωπίσει τον άρχοντα αυτού του κόσμου, προσευχήθηκε στον κήπο της Γεθσημανής λέγοντας “Πατέρα, αν είναι δυνατόν απομάκρυνε από μένα αυτό το ποτήρι», ακόμη περισσότερο ο μαθητής που δεν είναι πιο μεγάλος από το δάσκαλο του, θα ζητήσει για τον εαυτόν του και για τους αδελφούς του: “Μη μας αφήσεις να πέσουμε σε πειρασμό”».
Σύμφωνα με μερικούς πιο παραδοσιακούς ερμηνευτές αντί της φράσης για την οποία γίνεται λόγος, ακόμη και στη γραμματική της ερμηνεία , μπορεί να την καταλάβει κάποιος με τρόπο θετικό. Σε ένα άλλο σημείο της Αγίας Γραφής, πράγματι λέγεται ότι ο Θεός δεν πειράζει κανένα και η λέξη “πειρασμός” θα μπορούσε να θεωρηθεί ως «δοκιμασία»: είναι σαφές ότι ο Θεός δεν πειράζει με το κακό ούτε επιτρέπει οι άνθρωποι να πειράζονται περισσότερο από τις δυνάμεις τους και είναι επίσης σαφές ότι το να πειράζει κάποιος ευθέως με το κακό είναι ένα έργο που αφορά τους διαβόλους. Το “nonciindurreintentazione” (μη μας εισάγεις στον πειρασμό) θα είχε μία άλλη σημασία: Η κατηγορία ότι ο Θεός βάζει σε δοκιμασία, κάτι που κάνει συχνά στις ιστορίες που αναφέρονται στη Γραφή. Σύμφωνα με μερικούς βιβλιστές και ερμηνευτές πιο διαθέσιμους στις αλλαγές, η φράση “non ci indurre in tentazione” (μη μας εισάγεις σε πειρασμό) μπορεί να παρεξηγηθεί από την τρέχουσα γλώσσα.
Η νέα μετάφραση της Αγίας Γραφής της Ιεράς Συνόδου της Καθολικής Ιεραρχίας Ιταλίας, που είναι καρπός μια εργασίας που άρχισε το έτος 1988, και διεύθυναν δέκα πέντε βιβλιστές τους οποίους και συντόνιζαν τρεις Επίσκοποι που και εκείνοι άκουγαν τη γνώμη άλλων εξήντα βιβλιστών) προβλέπει μερικές διαφορές σε ότι αφορά το κείμενο του Ματθαίου και το σημείο για το οποίο γίνεται λόγος, μεταφράστηκε: “e non abbandonarci alla tentazione” (μη μας εγκαταλείψεις στον πειρασμό. Όπως εξήγησε ο Καρδινάλιος Giuseppe Betori στην εφημερίδα Avvenire, αυτή «δεν είναι η γραμματική ερμηνεία, αλλά η πιο κοντινή στο πραγματικό περιεχόμενο της προσευχής. Στα ιταλικά, πράγματι, η λέξη «εισάγω» δεν αντιστοιχεί στο λατινικό ρήμα inducere και το ελληνικό εισφέρειν αλλά κάτι περισσότερο. Ο ιταλικός όρος είναι περιοριστικός, ενώ ο λατινικός και ο ελληνικός έχουν μόνο μία πιο περιεκτική έννοια: στην πράξει αφήνω να εισέλθει». Η ερμηνεία στα ιταλικά, σε σχέση με εκείνη των Γάλλων είναι πιο ευρεία: «”Non abbandonarci alla tentazione” (μην μας εγκαταλείψεις στον πειρασμό), μπορεί να σημαίνει «μη μας εγκαταλείψεις, για να μην πέσουμε στον πειρασμό» – επομένως, όπως οι Γάλλοι «μην μας αφήσεις να μπούμε σε πειρασμό» «non lasciarci che entriamo nella tentazione” – αλλά και «μη μας εγκαταλείψεις στον πειρασμό όταν ήδη βρισκόμαστε στον πειρασμό». Υπάρχει λοιπόν ευρύτερη έννοια, διότι ζητούμε από το Θεό να μείνει κοντά μας και να μας προστατεύσει τόσο όταν κινδυνεύουμε να πέσουμε σε πειρασμό όσο και όταν πειραζόμαστε».
Η Θεία Λατρεία , όμως δεν έλαβε υπόψη την εργασία των βιβλιστών: η μετάφραση της προσευχής του «Πάτερ ημών» που χρησιμοποιείται στη Θεία Λειτουργία παραμένει εκείνη που χρησιμοποιούταν από χρόνια. όμως μετά την έγκριση της νέας μετάφρασης μεταφέρθηκε και στο Ρωμαϊκό Λειτουργικό, δηλαδή στο λειτουργικό βιβλίο που περιέχει όλες τις απαραίτητες οδηγίες για την τέλεση της Θείας Λειτουργίας. Για να χρησιμοποιηθεί όμως, η νέα μετάφραση πρέπει να εγκριθεί από την Αγία Έδρα, πράγμα που δεν συνέβη ακόμη αλλά, που σύμφωνα με τη γνώμη ορισμένων, θα μπορούσε να συμβεί μετά την πρόσφατη παρέμβαση του Πάπα Φραγκίσκου.
Μετάφραση: +Νικόλαος
