Η «συγκεκριμενότητα» είναι το κριτήριο του Χριστιανισμού
Στην ομιλία της θείας λειτουργίας στον Οίκο Santa Marta, ο Φραγκίσκος θυμίζει ότι ο Θεός έγινε «συγκεκριμένος, γεννήθηκε από μια συγκεκριμένη γυναίκα, έζησε μια συγκεκριμένη ζωή, πέθανε από ένα συγκεκριμένο θάνατο και μας ζητά να αγαπάμε τους συγκεκριμένους αδελφούς μας και τις αδελφές μας»
Οι εντολές του Θεού είναι «ακρίβεια»: αυτή επομένως αποτελεί το «κριτήριο» του χριστιανισμού, όχι τα «όμορφα λόγια». Αυτά είπε ο Πάπας στην ομιλία του στην πρωινή θεία λειτουργία στον Οίκο SantaMarta, μετά το διάλειμμα για τις χριστουγεννιάτικες εορτές. Προσευχόμενοι ώστε οι Άγιοι που είναι – είπε – «οι τρελοί της ακρίβειας», να μας βοηθήσουν «να πορευόμαστε» σε αυτό το μονοπάτι και «να διακρίνουμε» τα συγκεκριμένα πράγματα «που ο Κύριος επιθυμεί» σε σχέση με τις «φαντασιώσεις» και τις αυταπάτες των «ψευδοπροφητών», ο Φραγκίσκος αναφέρθηκε στο Πρώτο Ανάγνωσμα του Αποστόλου Ιωάννη: ό,τι ζητάμε, το λαβαίνουμε από το Θεό, «υπό τον όρο» – εξηγεί ο Ποντίφικας – να τηρούμε τις εντολές του και να κάνουμε αυτό που τον ευχαριστεί.
Μια ανοιχτή πόρτα
Η πρόσβαση στον Θεό είναι, επομένως, «ανοιχτή», συνεχίζει ο Πάπας, και το «κλειδί» είναι ακριβώς αυτό που προτείνει ο απόστολος: να πιστεύουμε «στο όνομα του Υιού του, Ιησού Χριστού» και να αγαπάμε «ο ένας τον άλλο»: μόνο έτσι θα μπορέσουμε να ζητήσουμε «αυτό που επιθυμούμε», με «θάρρος», «χωρίς να ντρεπόμαστε», προσθέτει ο Φραγκίσκος.
Πιστεύουμε ότι ο Θεός, ο Υιός του Θεού ήλθε με σάρκα, και έγινε ένας από εμάς. Αυτή είναι η πίστη στον Ιησού Χριστό: έναν Ιησού Χριστό, έναν Θεό συγκεκριμένο, του οποίου η σύλληψη έγινε στη μήτρα της Μαρίας, που γεννήθηκε στη Βηθλεέμ και μεγάλωσε όπως ένα παιδί, που κατέφυγε στην Αίγυπτο, που επέστρεψε στην Ναζαρέτ, που έμαθε να διαβάζει με τον μπαμπά του, να εργάζεται, να προχωρά και στη συνέχεια να κηρύττει… συγκεκριμένος: ένας συγκεκριμένος άνθρωπος, ένας άνθρωπος που είναι Θεός αλλά άνθρωπος. Δεν είναι Θεός μεταμφιεσμένος ως άνθρωπος. Όχι. Άνθρωπος, Θεός που έγινε άνθρωπος. Η σάρκα του Χριστού. Αυτή είναι η ακρίβεια της πρώτης εντολής. Και η δεύτερη είναι επίσης συγκεκριμένη. Αγαπάμε, αγαπάμε οι μεν του δε, αγάπη συγκεκριμένη, όχι αγάπη φανταστική: «Σε αγαπώ, αχ πόσο σε αγαπώ» και στη συνέχεια με τη γλώσσα μου σε καταστρέφω με τις φλυαρίες μου… όχι, όχι αυτό όχι. Αγάπη συγκεκριμένη. Δηλαδή, οι εντολές του Θεού είναι συγκεκριμένες και το κριτήριο του χριστιανισμού είναι η ακρίβεια, όχι οι ιδέες και οι ωραίες λέξεις… Ακρίβεια. Και αυτή είναι η πρόκληση.
Πνευματική επαγρύπνηση
Ο Απόστολος Ιωάννης, ένας «παθιασμένος της ενσάρκωσης του Θεού», τονίζει ο Πάπας, μας προτρέπει στη συνέχεια να «δοκιμάσουμε» τα πνεύματα, δηλαδή εξηγεί πως όταν έρχεται «μια ιδέα για τον Ιησού, για τον κόσμο, για να κάνουμε κάτι, για να σκεφτούμε ότι για τη λύτρωση πρέπει να πάρουμε αυτό το μονοπάτι», αρκεί να θέσουμε σε «δοκιμασία» αυτή την έμπνευση. Η ζωή του χριστιανού είναι τελικά συγκεκριμένη για την πίστη στον Ιησού Χριστό και στην φιλανθρωπία, αλλά προσθέτει, είναι επίσης «πνευματική επαγρύπνηση».
Η ζωή του χριστιανού είναι η ακρίβεια για την πίστη στον Ιησού Χριστό και για την φιλανθρωπία αλλά είναι επίσης και αγώνας, επειδή πάντα σου έρχονται ιδέες ή ψευδοπροφήτες που σου προσφέρουν έναν Χριστό «μαλθακό», χωρίς αυτή τη σάρκα και την αγάπη προς τον πλησίον είναι λίγο σχετικός…». Ναι, αυτά τα ναι που είναι από την πλευρά μου αλλά εκείνα, όχι…».
Οι ψευδοπροφήτες
Η προτροπή του Ποντίφικα είναι λοιπόν να πιστεύουμε στον Χριστό που «ήρθε ενσαρκωμένος», να πιστεύουμε στην αγάπη «τη συγκεκριμένη» και να διακρίνουμε, σύμφωνα με τη μεγάλη αλήθεια της ενσαρκώσεως του Λόγου και της συγκεκριμένης αγάπης, για να κατανοήσουμε εάν τα «πνεύματα» – «δηλαδή η έμπνευση», συγκεκριμένα – προέρχονται «πραγματικά από τον Θεό», γιατί «πολλοί ψευδοπροφήτες έχουν έρθει στον κόσμο»: ο διάβολος, επαναλαμβάνει, πάντα προσπαθεί «να μας απομακρύνει από τον Ιησού, από το να παραμείνουμε με τον Ιησού», γι αυτό είναι απαραίτητη «η πνευματική επαγρύπνηση». Πέρα από τις αμαρτίες που διαπράττουμε, σκέφτεται ο Φραγκίσκος, ο χριστιανός «στο τέλος της ημέρας πρέπει να αφιερώσει δύο, τρία, πέντε λεπτά» για να αναρωτηθεί τι συνέβη στην «καρδιά» του, ποια έμπνευση ή ακόμα και ποια «τρέλα του Κυρίου» συνέβη σε αυτόν: επειδή «το Πνεύμα των καιρών μας μάς ωθεί στην τρέλα, αλλά στις μεγάλες τρέλες του Θεού». Όπως για παράδειγμα, αναφέρει ο Πάπας, εκείνη ενός άντρα – που είναι παρόν στη σημερινή θεία λειτουργία – που «πριν από 40 χρόνια άφησε την Ιταλία για να γίνει ιεραπόστολος μεταξύ των λεπρών» στη Βραζιλία ή εκείνη της Αγίας FrancescaCabriniπου πάντα «ταξίδευε» για να «φροντίζει τους μετανάστες». Η πρόσκληση επομένως είναι «να μην φοβόμαστε» και να διακρίνουμε.
Ποιος μπορεί να με βοηθήσει να διακρίνω; Ο λαός του Θεού, η Εκκλησία, η ομοφωνία της Εκκλησίας, ο αδελφός, η αδελφή που έχουν το χάρισμα να μας βοηθούν να βλέπουμε καθαρά. Γι αυτό είναι σημαντικό για τον χριστιανό η πνευματική συζήτηση με τους ανθρώπους της πνευματικής αρχής. Δεν είναι απαραίτητο να πάμε στον Πάπα ή στον επίσκοπο για να δούμε αν αυτό που νιώθω είναι καλό, υπάρχουν τόσοι πολλοί άνθρωποι, ιερείς, μοναχοί, λαϊκοί που έχουν αυτή την ικανότητα να μας βοηθούν να βλέπουμε τι συμβαίνει με το πνεύμα μας για να αποφύγουμε τα λάθη. Ο Ιησούς έπρεπε να το κάνει αυτό στην αρχή της ζωής του όταν ο διάβολος τον επισκέφθηκε στην έρημο και του πρότεινε τρία πράγματα, που δεν ήταν σύμφωνα με τον Πνεύμα του Θεού και Εκείνος απέρριψε τον διάβολο, με τον Λόγο του Θεού. Αν αυτό συνέβη στον Ιησού, το ίδιο θα γίνει και με εμάς και με εμάς επίσης. Μην φοβάστε.
Η πειθαρχία της Εκκλησίας
Από την άλλη πλευρά, αναφέρει ο Φραγκίσκος, ακόμα και στην εποχή του Ιησού «υπήρχαν άνθρωποι καλής θελήσεως», αλλά που πίστευαν ότι το μονοπάτι του Θεού ήταν «κάποιο άλλο»: ο Πάπας αναφέρει τους Φαρισαίους, τους Σαδδουκαίους, τους Εσσαίους, τους Ζηλωτές, «όλοι είχαν το νόμο στα χέρια τους» αλλά δεν πήραν πάντα τα καλύτερα μονοπάτια. Η αναφορά επομένως γίνεται στην «ευδαιμονία της υπακοής». Γι αυτό, προσθέτει ο Πάπας, «ο λαός του Θεού προχωρά πάντα με συγκεκριμένο τρόπο», αυτό της φιλανθρωπίας, της πίστης, της Εκκλησίας: και αυτό – φανερώνει – «είναι η έννοια της πειθαρχίας της Εκκλησίας»: όταν η πειθαρχία της Εκκλησίας είναι τόσο συγκεκριμένη «συμβάλλει στην ανάπτυξη», αποφεύγοντας «τις φιλοσοφίες των Φαρισαίων ή των Σαδδουκαίων». Είναι ο Θεός, καταλήγει ο Φραγκίσκος, που για να γίνει «συγκεκριμένος, γεννήθηκε από μια συγκεκριμένη γυναίκα, έζησε μια συγκεκριμένη ζωή, πέθανε από έναν συγκεκριμένο θάνατο και μας ζητά να αγαπάμε τους συγκεκριμένους αδελφούς και τις αδελφές», ακόμη και αν «ορισμένους δεν είναι εύκολο να τους αγαπάμε».
Μετάφραση: ρφ
