Η διπλωματία του Βατικανού προς διευκόλυνση της ειρήνης μεταξύ των εθνών
Με αφορμή την 40ή επέτειο της υπογραφής της Συμφωνίας μεταξύ της Αγίας Έδρας και του Περού, ο Αρχιεπίσκοπος Παύλος Ριχάρδος Γκάλαγκερ έδωσε μια ομιλία επικεντρωμένη εξ ολοκλήρου στο νόημα και τους στόχους της διπλωματίας του Βατικανού. Είπε ότι πρόκειται για έναν δρόμο δύσκολο αλλά δυνατό, που σκοπεύει στην προώθηση της αδελφοσύνης μεταξύ των λαών καταρρίπτοντας τους μηχανισμούς της αδιαφορίας οι οποίοι είναι ανεξέλεγκτοι σήμερα.
«Η διπλωματική δράση της Αγίας Έδρας δεν ικανοποιείται με την παρατήρηση των γεγονότων ή την αξιολόγηση της σημασίας τους, ούτε μπορεί να παραμείνει μόνο ένα είδος κριτικής φωνής της συνείδησης». Η ομιλία του Σεβασμιοτάτου Παύλο Ριχάρδου Γκάλαγκερ, Γραμματέα για τις Σχέσεις της Αγίας Έδρας με τα Κράτη, η οποία δόθηκε την Κυριακή 8 Νοεμβρίου με την ευκαιρία της 40ής επετείου από την υπογραφή της Συμφωνίας μεταξύ της Αγίας Έδρας και του Περού (Λίμα, 9 Ιουλίου 1980), ήταν αποκλειστικά αφιερωμένη στη Διπλωματία της Αγίας Έδρας. Ο Αρχιεπίσκοπος τόνισε ότι «η Αγία Έδρα καλείται να δράσει για να διευκολύνει τη συνύπαρξη μεταξύ των διαφόρων εθνών, να προωθήσει την αδελφοσύνη μεταξύ των λαών, όπου ο όρος αδελφοσύνη είναι συνώνυμο της αποτελεσματικής συνεργασίας, η οποία είναι αληθινή, αρμονική και τακτική, καθώς και συνώνυμο μιας δομημένης αλληλεγγύης προς όφελος του κοινού καλού και του καλού των μεμονωμένων προσώπων».
Μια διπλωματία που υποστηρίζει την ειρήνη και βασίζεται στη δικαιοσύνη
Ο Πάπας Φραγκίσκος ζητά από την Αγία Έδρα «να κινηθεί στη διεθνή σκηνή όχι για να εγγυηθεί μια γενική ασφάλεια, που καθίσταται πιο δύσκολη από ποτέ ιδιαιτέρως αυτήν την περίοδο της επίμονης αστάθειας και της έντονης σύγκρουσης, αλλά για να υποστηρίξει μια ιδέα της ειρήνης ως καρπός των δίκαιων σχέσεων, δηλαδή του σεβασμού των διεθνών κανόνων, της προστασίας των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ξεκινώντας από τα δικαιώματα των τελευταίων, των πιο ευάλωτων». Είναι σαφής, επομένως, η «εκκλησιακή» λειτουργία της διπλωματίας «ως μέσο κοινωνίας που ενώνει τον Ρωμαίο Ποντίφικα με τους Επισκόπους και τις αντίστοιχες τοπικές Εκκλησίες, και είναι επίσης η ιδιαίτερη οδός δια της οποίας ο Πάπας μπορεί να φτάσει συγκεκριμένα στις πνευματικές και υλικές “περιφέρειες” της ανθρωπότητας», διευκρίνισε ο Σεβασμιότατος Γκάλαγκερ. Ο Γραμματέας για τις Σχέσεις με τα Κράτη υπενθύμισε ότι το διπλωματικό δίκτυο της Αγίας Έδρας έχει διμερείς σχέσεις με 183 κράτη, στα οποία πρέπει να προστεθούν η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Κυρίαρχο Τάγμα της Μάλτας. Ο Αρχιεπίσκοπος πρόσθεσε ότι η Αγία Έδρα «διατηρεί επίσης σταθερές πολυμερείς σχέσεις με πολλά άλλους διακυβερνητικούς Θεσμούς, στους οποίους διαρθρώνεται η δομή της διεθνούς διακυβέρνησης».
Πρόληψη της σύγκρουσης, αλλά και εργασία στη μεταπολεμική φάση
Σύμφωνα με τον Σεβασμιότατο Γκάλαγκερ, «η ιδέα της ειρήνης την οποία πρεσβεύει η Αγία Έδρα, δεν περιορίεται σε εκείνη που εκφράζουν τα Έθνη στο σύγχρονο διεθνές δίκαιο. Η εργασία υπέρ της ειρήνης δεν σημαίνει μόνο τη δημιουργία ενός διεθνούς συστήματος ασφάλειας και τον σεβασμό των υποχρεώσεών του. Χρειάζεται επίσης να αποφευχθούν οι αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν μια πολεμική σύγκρουση, καθώς και να εξαλειφθούν εκείνες οι πολιτισμικές, κοινωνικές, εθνοτικές και θρησκευτικές καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν εκ νέου αιματηρούς πολέμους οι οποίοι μόλις τελείωσαν». Υπό αυτήν την έννοια, το διεθνές δίκαιο «πρέπει να συνεχίσει να εφοδιάζεται με νομικά όργανα και ρυθμιστικά μέσα, ικανά να διαχειρίζονται συγκρούσεις που έχουν ολοκληρωθεί ή καταστάσεις στις οποίες οι προσπάθειες της διπλωματίας οδήγησαν στην παύση του πυρός». Ένα σημαντικό απόσπασμα της παρέμβασης του Γραμματέα των Σχέσεων με τα Κράτη είναι αφιερωμένο στη μεταπολεμική φάση: «Το έργο κατά την μεταπολεμική περίοδο δεν περιορίζεται στην αναδιοργάνωση των εδαφών, στην αναγνώριση νέων ή αλλαγμένων κυριαρχιών, ή ακόμη και στην εγγύηση με ένοπλες δυνάμεις των νέων ισορροπιών που επιτεύχθηκαν. Το έργο αυτό πρέπει μάλλον να προσδιορίζει την ανθρώπινη διάσταση της ειρήνης, εξαλείφοντας κάθε πιθανό λόγο, ο οποίος θα μπορούσε για άλλη μια φορά να θέσει σε κίνδυνο την κατάσταση εκείνων που βίωσαν τη φρίκη ενός πολέμου και τώρα δικαίως προσδοκούν και ελπίζουν για ένα διαφορετικό μέλλον. Μεταφρασμένο στη γλώσσα της διπλωματίας, αυτό σημαίνει να δοθεί προτεραιότητα στη δύναμη του νόμου έναντι της επιβολής των όπλων, να διασφαλιστεί η δικαιοσύνη πριν από τη νομιμότητα».
Να σπάσουμε τους μηχανισμούς της αδιαφορίας
Στη συνέχεια, ο Σεβασμιότατος Γκάλαγκερ κατήγγειλε την «εξάπλωση της αδιαφορίας» η οποία δεν αφορά μόνο τα μέρη των συγκρούσεων και των πολέμων, πιθανώς γεωγραφικά μακρινών. «Σήμερα αφορά όλους μας, οι οποίοι, θέλοντα ή μη, κατακλυζόμαστε στην καθημερινή μας ζωή από ένα συνεχές κύμα ειδήσεων και πληροφοριών, που ουσιαστικά μας συνδέουν με τον υπόλοιπο κόσμο και μας δείχνουν ένα πλήθος ανθρώπων που υποφέρουν, αστέγων, χιλιάδων θυμάτων των πολέμων που αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν, ανθρώπων αποθαρρυμένων, εκείνων που έχουν χάσει τη δουλειά τους, και των πιο ευάλωτων». Ο αρχιεπίσκοπος είπε ότι είναι πεπεισμένος πως σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι απαραίτητο «να σπάσουμε αυτούς τους μηχανισμούς της αδιαφορίας, να σπάσουμε το προστατευτικό κέλυφος των εγωισμών μας, περνώντας έτσι από τα θεωρήματα για την πιθανή ειρήνη, σε συγκεκριμένες εμπειρίες βιωμένης ειρήνης».
Στράτευση σε μια αληθινή μεταστροφή
Η κύρια οδός, συνεχίζει ο Αρχιεπίσκοπος, είναι αυτή που υποδεικνύει ο Πάπας Φραγκίσκος, δηλαδή η καταπολέμηση τόσο της υλικής όσο και της πνευματικής φτώχειας, η οικοδόμηση της ειρήνης, το να χτίζουμε γέφυρες μέσω του διαλόγου. «Αυτά είναι τρία σημεία αναφοράς που δείχνουν μια προσωπική, κοινωνική και παγκόσμια πορεία, στην οποία ο Πάπας προσκάλεσε τους πάντες, ήδη από τις πρώτες ημέρες της διακονίας του ως Επίσκοπος Ρώμης», υπενθύμισε ο Σεβασμιότατος Γκάλαγκερ, προσθέτοντας ότι η έκκληση του Πάπα παραμένει μια επιτακτική έκκληση, ακόμη περισσότερο σήμερα. «Μας ζητά να έχουμε πολύ θάρρος και να εγκαταλείψουμε τις εύκολες βεβαιότητες που έχουμε αποκτήσει, στρατευόμενοι σε μια αυθεντική μεταστροφή της καρδιάς, των προτεραιοτήτων, των τρόπων ζωής, για να έρθουμε σε συνάντηση με τον άλλο, ακόμη κι όταν μας φαίνεται ότι δεν τον γνωρίζουμε αρκετά, ότι προέρχεται από πολύ διαφορετικούς πολιτισμικούς και θρησκευτικούς κόσμους ή μιλά γλώσσες ακόμη πολύ διαφορετικές. Σε τελική ανάλυση, η διπλωματία της Αγίας Έδρας είναι μια διπλωματία καθ’ οδόν: μια μακρά, περίπλοκη και δύσκολη οδός, αλλά που με τη βοήθεια του Θεού είναι δυνατή και κατορθωτή».
————————-
Πηγή: Vatican News
Μετάφραση: π.Λ
